Στη δίνη του φονικού κυκλώνα Παμ

Με 300 χλμ / ώρα ο τυφώνας Παμ σάρωσε σπίτια και καλλιεργήσιμες εκτάσεις στο Πόρτο Βίλα, την πρωτεύουσα των Νήσων Βανουάτου στον Ειρηνικό Ωκεανό. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της χώρας Μπαλντγουίν Λοντσντέιλ ο κυκλώνας σχετίζεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή και τις χαοτικές συνέπειές της. «Βλέπουμε την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Βλέπουμε την αλλαγή στις καιρικές συνθήκες» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Οι κάτοικοι του Βανουάτου έχουν τα σπίτια τους ακριβώς πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Οι περισσότεροι ζουν σε πρόχειρες καλύβες, οι οποίες είναι παντελώς έκθετες απέναντι στα καιρικά φαινόμενα, ενώ δεν τους παρέχεται επαρκής κρατική προστασία. Στο Πόρτο βίλα οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες. Συναργερμός έχει σημάνει για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων.

Ο τροπικός κυκλώνας έχει ομοιότητες με τον απλό τυφώνα, τον κυκλώνα και την ανεμοθύελλα ή ανεμοστρόβιλο. Στην ουσία πρόκειται για τρεις εκδοχές του ίδιου ακραίου φυσικού φαινομένου, το οποίο προκαλείται από τους ίδιους λόγους. Η οξύτητα των συνεπειών μόνο ποικίλει ανάλογα με την ένταση του φυσικού φαινομένου και τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.

Οι τροπικοί κυκλώνες δημιουργούνται όταν το νερό των ωκεανών εξατμίζεται έχοντας στο μεταξύ ξεπεράσει τους 26 βαθμούς Κελσίου. Οι υδρατμοί συμπυκνώνονται και ο αέρας θερμαίνεται οδηγώντας τις ψυχρότερες αέριες μάζες προς τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Τότε μπορούν να προκληθούν άνεμοι με ταχύτητα έως και 350 χλμ / ώρα.

Λόγω της περιστροφής της γης οι αέριες μάζες αρχίζουν να κινούνται κυκλικά καλύπτοντας μια μεγάλη περιοχή που ξεκινά 50 χλμ. από το επίκεντρο του κυκλώνα. Η περιοχή αυτή, γνωστή ως «μάτι του κυκλώνα», δεν επηρεάζεται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ εκεί παραδόξως επικρατεί άπνοια.

Ο τυφώνας Σάντι που έπληξε τις βορειοδυτικές ακτές του Ατλαντικού το 2012 είναι ένας από τους ισχυρότερους τυφώνες που έχουν καταγραφεί. Τα παλιρροιακά κύματα που τον ακολούθησαν έφτασαν ακόμη και τα 4 μ. ύψος, ενώ συνοδεύθηκε από μαζικές υλικές καταστροφές, διακοπές στην ηλεκτροδότηση και φθορές στα συγκοινωνιακά δίκτυα. Από τον τυφώνα Σάντι επλήγησαν τόσο το Νιου Τζέρσεϊ όσο και η Νέα Υόρκη.

Οι τροπικοί κυκλώνες, όπως ο Παμ, δεν αποτελούν ωστόσο τα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα αυτής της κατηγορίας. Σε πολλούς ανεμοστρόβιλους οι αέριες μάζες μπορούν να «πιάσουν» εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες σε μικρότερο χρόνο, αγγίζοντας μάλιστα σε σπάνιες περιπτώσεις ακόμη και τα 500 χλμ / ώρα.

Στο πέρασμά του ένας ανεμοστρόβιλος αφήνει πίσω του πολλά χιλιόμετρα κατεστραμμένης γης. Οι ανεμοστρόβιλοι αποτελούν συχνό φαινόμενο στις κεντρικές και δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ. Απαντώνται μάλιστα εκατοντάδες φορές κάθε χρόνο. Σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στις κινήσεις θερμών και κρύων αέριων μαζών από τον Κόλπο του Μεξικού. Στη Γερμανία συμβαίνουν σπανιότερα, στη βόρεια ακτογραμμή της χώρας.