Σεισμογενής περιοχή η Αλβανία;

Ο σεισμός μεγέθους 5,6 βαθμών που συγκλόνισε την Αλβανία το Σαββατοκύριακο άφησε πίσω του 105 τραυματίες και σοβαρές υλικές ζημιές. Ήταν ένας από τους ισχυρότερους σεισμούς που έπληξαν τη γειτονική χώρα εδώ και δεκαετίες και προκαλεί εύλογα το ερώτημα εάν η Αλβανία αποτελεί σεισμογενή ζώνη. Ποιος είναι, λοιπόν, ο λόγος για τον οποίο εμφανίζονται όλο και συχνότερα σεισμοί στην περιοχή;

Ο καθηγητής του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας για τις Γεωεπιστήμες στο Πότσνταμ, Φρέντερικ Τίλμαν, απαντά στο ερώτημα αναφέροντας πως η ακτή της Αλβανίας ανήκε πάντα στις πιο «ευάλωτες» σεισμικά περιοχές της Ευρώπης. Εξηγεί ότι οι σεισμοί στη συγκεκριμένη περιοχή σχετίζονται με την αφρικανική ηπειρωτική πλάκα, η οποία κινείται κατά λίγα χιλιοστά ετησίως προς την Ευρώπη. Αυτές οι ηπειρωτικές τριβές ασκούν τάσεις ιδίως σε τμήματα της μικρής πλάκας της Αδριατικής που σύρονται κάτω από τα Βαλκάνια. Με αυτές τις τάσεις σχετίζεται και ο σεισμός κοντά στα Τίρανα.

Πόσο επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τους σεισμούς;

Το μεγαλύτερο μέρος της σεισμικής ενέργειας στη Γη απελευθερώνεται με τους τεκτονικούς σεισμούς, δηλαδή από τις τάσεις που δημιουργούνται από τις μακροχρόνιες κινήσεις των ηπείρων και ωθούνται από εσωτερικές διαδικασίες στη Γη. Πρακτικά, η κλιματική αλλαγή δεν έχει καμία επίδραση στις εσωτερικές αυτές διαδικασίες. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι σε σχέση με κάθετες κινήσεις ανύψωσης μετά το λιώσιμο των παγετώνων στο τέλος της τελευταίας παγετώδους εποχής, έχουν ενεργοποιηθεί πολύ μεγάλοι σεισμοί, για παράδειγμα στη Σκανδιναβία. Πρόκειται, ωστόσο, για μια πολύ αργή διαδικασία την ώρα που η παγκόσμια σεισμική δραστηριότητα κυριαρχείται από τεκτονικούς σεισμούς, όπως αυτός στην Αλβανία. 

Προληπτικά μέτρα

Όπως αναφέρει ο Τίλμαν, μια βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη σεισμού δεν είναι δυνατή. Ωστόσο, η συνεχής παρατήρηση της σεισμικής δραστηριότητας καθιστά δυνατή τη μακροπρόθεσμη εκτίμηση πιθανών σεισμών σε διαφορετικές περιοχές. Γενικότερα, δεν είναι δυνατόν να αποφευχθούν οι ζημιές που προκαλεί ένας σεισμός. Είναι όμως απαραίτητο να αποφεύγεται μια πλήρης κατάρρευση κτιρίων και να προστατεύονται οι άνθρωποι που είναι μέσα σε αυτά. Είναι σημαντικό, προκειμένου να δαπανηθούν αποτελεσματικά τα διαθέσιμα κεφάλαια, να εκτιμηθεί ο βαθμός κινδύνου όσο το δυνατόν ακριβέστερα και με μεγάλη χωρική ανάλυση. Για να επιτευχθεί αυτό, προϋπόθεση και προτεραιότητα αποτελεί η ανταλλαγή σεισμολογικών δεδομένων μεταξύ των ευρωπαίων εταίρων.

Ίνα Βέρμπιτσα

Επιμέλεια: Μαγδαληνή Γκόγκου