Πόσο κακό κάνει στην υγεία το κρέας;

Περίπου 17 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο παγκοσμίως εξαιτίας καρδιαγγειακών νοσημάτων. Δηλαδή 17 εκατομμύρια φορές υψηλή αρτηριακή πίεση, αρρυθμίες, αρτηριοσκλήρυνση και… καρδιακές προσβολές!

Ιδιαίτερα οι βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με έναν διαρκώς αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων, οι οποίοι πάσχουν από ασθένειες που σχετίζονται με διατροφικά ζητήματα. Κάποιες από αυτές αρκετά γνωστές, ανάμεσά τους η παχυσαρκία, ο διαβήτης καθώς και ορισμένοι τύποι καρκίνου. Η πανδημία κατέστησε σαφές σε τι μπορεί να οδηγήσει η κατάσταση αυτή: Άτομα υπέρβαρα, διαβητικοί και όσοι πάσχουν από καρδιακές παθήσεις διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επιπλοκές, που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και στον θάνατο.

Ποιες ασθένειες μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωση κρέατος;

Ο Βάλτερ Βίλετ ερευνά εδώ και 40 χρόνια τον συσχετισμό ανάμεσα στη διατροφή και τις διάφορες ασθένειες. Είναι καθηγητής Επιδημιολογίας και Διατροφής στο Harvard, στη Βοστώνη. Όταν ερωτήθηκε για τα κύρια προβλήματα υγείας που προκαλεί η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, κατονόμασε καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2: «Το κόκκινο κρέας έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, τα οποία αυξάνουν την χοληστερόλη στο αίμα και αυτό είναι μια σαφής αιτία καρδιακών προσβολών», υπογράμμισε. Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι το κόκκινο κρέας δεν περιέχει σχεδόν καθόλου πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία με τη σειρά τους μειώνουν τα επίπεδα λίπους στο αίμα και συνεπώς τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Σύμφωνα με έρευνες, ενδέχεται επίσης η κατανάλωση κόκκινου κρέατος να συνδέεται και με τη λειτουργία των νεφρών.

Ο Βάλτερ Βίλετ συμμετείχε σε ορισμένες μελέτες που εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης κρέατος και του σακχαρώδους διαβήτη, γνωστού και ως διαβήτη τύπου 2. Σύμφωνα με τις μελέτες, ιδιαίτερα το κόκκινο κρέας ευνοεί την ανάπτυξη του εν λόγω διαβήτη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει καταγράψει περίπου 60 εκατομμύρια ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη στην Ευρώπη, εντοπίζοντας παράλληλα ανοδική πορεία. Ο διαβήτης «μπορεί να αποφευχθεί σε μεγάλο βαθμό μέσω της υγιεινής διατροφής και της άσκησης», επισημαίνει ο ΠΟΥ στον ιστότοπό του.

Φυσικά το κρέας είναι μόνο μία μεταβλητή. «Το να σταματά κανείς την κατανάλωση κρέατος, και αντ' αυτού να καταναλώνει αναψυκτικά με ζάχαρη δεν έχει κανένα όφελος για την υγεία», αναφέρει ο Βίλετ.

Είναι το κρέας καρκινογόνο;

Ο κίνδυνος ανάπτυξης ορισμένων τύπων καρκίνου έχει συνδεθεί με την κατανάλωση κρέατος και αλλαντικών σε διάφορες μελέτες. Μια μελέτη του 2021 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η υψηλή κατανάλωση κρέατος μπορεί να αυξήσει επίσης σημαντικά τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου. Επιπλέον, εκτός από το ίδιο το κρέας, καρκινογόνες ουσίες παράγονται και κατά τη διάρκεια του ψησίματος.

Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι το κρέας είναι απλώς μέρος μιας υγιεινής διατροφής. Αυτό συμβαίνει πράγματι σε περιοχές όπου είναι δύσκολο να καλλιεργηθούν λαχανικά και όσπρια και τίθεται ζήτημα επιβίωσης. «Φυσικά και το κρέας έχει πολύτιμα συστατικά», τονίζει ο Βάλτερ Βίλετ. Το κοτόπουλο θεωρεί ότι είναι λιγότερο επιβλαβές από το κόκκινο κρέας, ενώ το ψάρι μπορεί επίσης να συμβάλει σε μία υγιεινή διατροφή – δεν χρειάζεται να γίνει κανείς χορτοφάγος για να παραμείνει υγιής, λέει ο ειδικός.

Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βόννης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση κρέατος στην Ευρώπη θα πρέπει να μειωθεί τουλάχιστον κατά 75%, με βάση τουλάχιστον τους κλιματικούς στόχους της κυβέρνησης – ένας στόχος που θα συμβάλει θετικά και στην υγεία. Και όπως υποστηρίζει και ο Βάλτερ Βίλερ, «δεν υπάρχουν υγιείς άνθρωποι δίχως έναν υγιή πλανήτη».

Γιούλια Βέργκιν

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου