Πόσο «ειρηνική» είναι η ζώνη ειρήνης στη Β. Συρία;

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία αποσοβήθηκε. Η Άγκυρα δεν πρόκειται να στείλει στρατό στη βόρεια Συρία, σε μια περιοχή που ζουν ως επί το πλείστον Κούρδοι. Αντ' αυτού οι δύο χώρες κατέληξαν σε μια συμφωνία. Υπό τον έλεγχο της τουρκικής κυβέρνησης θα δημιουργηθεί κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων μια λεγόμενη «ζώνη ειρήνης». Και για να γίνει αυτό θα πρέπει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να στηθεί, κοντά στην τουρκική πόλη Σανλιούρφα, ένα επιχειρησιακό κέντρο, το οποίο σύμφωνα με τον τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλούσι Ακάρ, θα είναι έτοιμο την ερχόμενη εβδομάδα.

«Να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας»

Ωστόσο, η συμφωνία αυτή είναι εξαιρετικά αόριστη. Πολλές βασικές λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς. Το ζητούμενο για την Τουρκία είναι να «καθαρίσει», όπως αναφέρεται στη συμφωνία, η περιοχή από Κούρδους πολιτοφύλακες, που στα μάτια της Άγκυρας είναι παρακλάδι του ΡΚΚ. Στα μάτια της Ουάσιγκτον, όμως, οι Κούρδοι της περιοχής είναι σημαντικός σύμμαχος στον αγώνα της κατά των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, και δεν θέλουν σε περίπτωση απομάκρυνσής τους, να προκύψει κενό εξουσίας. Πώς αυτό θα γίνει, δεν αναφέρεται στη συμφωνία. Ασάφεια υπάρχει και ως προς το βάθος της «ζώνης ειρήνης». Ο τούρκος υπουργός Άμυνας κάνει λόγο για 30 με 40 χιλιόμετρα, αλλά αυτό είναι το διπλάσιο από αυτό που θέλουν οι Αμερικανοί.

Αλλά και για τους ίδιους τους Κούρδους πολλά βασικά σημεία της συμφωνίας είναι ασαφή, όπως λέει ο Αλντάρ Χαλίλ, Κούρδος πολιτικός και πρόεδρος του Κινήματος για μια Δημοκρατική Κοινωνία. «Θέλουμε να είμαστε τμήμα των συζητήσεων, αλλά η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται για διάλογο μεταξύ τριών εταίρων. Ο πιο σωστός δρόμος θα ήταν η εύρεση λύσης μεταξύ Σύρων, να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας».

Μνήμες Αφρίν

Εκείνο που φοβίζει τους Κούρδους της Συρίας και την κυβέρνηση στη Δαμασκό είναι ότι η όλη επιχείρηση στοχεύει σε μια ακόμη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση με απώτερο στόχο την ανταλλαγή πληθυσμών. Οι μνήμες από το Αφρίν είναι ακόμη νωπές. Αμέσως μετά την επιχείρηση οι Κούρδοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους που κατέλαβαν οικογένειες τζιχαντιστών, έπεσαν θύματα απαγωγών και απαιτήσεων για λύτρα, λεηλατήθηκε το βιος τους.  «Η Τουρκία προσπαθεί να επεκτείνει τα σύνορά της και να εργαλειοποιήσει τον πόλεμο στη Συρία για να ικανοποιήσει τα δικά της συμφέροντα», σημειώνει ο Χαλίλ. 
Επίσημα, η συμφωνία Ουάσιγκτον-΄Αγκυρας στοχεύει στην επιστροφή των Σύρων προσφύγων που κατέφυγαν στην Τουρκία πίσω στα σπίτια τους, στη βόρεια Συρία. Η κρίση της τουρκικής οικονομίας και η ανεργία έχουν στρέψει το κλίμα στην τουρκική κοινωνία σε βάρος τους, Τα αμερικανικά συμφέροντα είναι προφανή. Δεν θέλουν να βυθιστεί και πάλι στο χάος η Συρία μετά την απόσυρση των δυνάμεών τους. Και γι' αυτό χρειάζονται απαραιτήτως τις δυνάμεις της Κουρδικής Πολιτοφυλακής YPG.

Χεντίγιε Λέβεντ, Ντάνιελ Μπέλουτ / dw

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου