Προς μια κοινή ψηφιακή αγορά στην ΕΕ

Aναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος είναι η δημιουργία και σταδιακή εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται όμως η μετάβαση από την αγορά, με την κλασική έννοια του όρου, προς την γοργά αναπτυσσόμενη ψηφιακή αγορά μέσω νέων τεχνολογιών. Για τις προκλήσεις της νέας ψηφιακής εποχής αλλά και την στοχοθεσία της ΕΕ για τα επόμενα χρόνια μίλησε στην DW o εσθονός επίτροπος για την Ενιαία Ψηφιακή Αγορά, Άντρους Άνσιπ.

Για τον Άντρους Άνσιπ η δημιουργία επαρκούς νομικού πλαισίου αλλά και πρόσφορων οικονομικών όρων για την κοινή ψηφιακή αγορά κρίνεται σήμερα επιτακτική. «Προς το παρόν υπάρχει κοινή αγορά μόνο για το φυσικό, γεωγραφικό χώρο της ΕΕ. Κάτι αντίστοιχο δεν ισχύει και για τον ψηφιακό χώρο. Η ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, υπηρεσιών και αγαθών υπάρχει προς το παρόν μόνο για τον πρώτο. Στην περίπτωση του ψηφιακού περιβάλλοντος έχουμε να αντιμετωπίσουμε την πολυδιάσπαση της αγοράς: έχουμε 28 διαφορετικές χώρες που ρυθμίζουν με διαφορετικό τρόπο θέματα ψηφιακής τεχνολογίας, γεγονός που θέτει πολλά εμπόδια», αναφέρει ο εσθονός επίτροπος.

Οι διαφορές στις εκάστοτε εθνικές νομοθεσίες για τη διαρρύθμιση της ψηφιακής αγοράς είναι προς το παρόν μεγάλες, ιδίως σε τομείς όπως η προστασία των καταναλωτών ή η μικρομεσαία «ονλάιν» επιχειρηματικότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας ενιαίας ψηφιακή αγοράς με κοινούς κανόνες, να ηχεί σε πρώτο άκουσμα «χαοτικά». Για τον εσθονό επίτροπο, όμως, αυτό είναι ίσως το μεγάλο στοίχημα. Ακριβώς επειδή στο διαδίκτυο υπάρχει μεγάλο περιθώριο ελιγμών, η εξέλιξη της κοινής ευρωπαϊκής ψηφιακής αγοράς αναμένεται να προσφέρει πολλές νέες ευκαιρίες.

Όταν η τεχνολογία συναντά το δίκαιο και την πολιτική

Ωστόσο υπάρχουν και πολλά πρωτόγνωρα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η ψηφιακή αγορά δεν αφορά μόνο το διαδίκτυο αλλά και την τηλεόραση, καθώς και τις σύγχρονες μορφές τηλεπικοινωνίας. Ο Άντρους Άνσιπ θεωρεί ότι θα πρέπει να διορθωθούν πολλές από τις τωρινές δυσλειτουργίες, όπως για παράδειγμα το θέμα των μεγάλων αποκλίσεων στις περιαγωγές κλήσεων από χώρα σε χώρα ή ακόμη το θέμα του αποκλεισμού της πρόσβασης σε διαδικτυακό περιεχόμενο που προέρχεται από άλλη χώρα. «Δυστυχώς όλα αυτά αποτελούν πραγματικότητα στην ΕΕ. Αλλά πρόκειται για μία κατάσταση από την οποία όλοι ζημιώνονται. Αν δεν έχω πρόσβαση σε συγκεκριμένο ψηφιακό υλικό που έχω νόμιμα αγοράσει σε όλες τις χώρες, τότε πολύ απλά δεν θα το αγοράσω ξανά », αναφέρει χαρακτηριστικά ο ευρωπαίος επίτροπος.

Για τον Άντρους Άνσιπ ένα θέμα που συνεχώς ανακύπτει και αποτελεί από τα πρώτα «μελήματα» της κοινής ψηφιακής αγοράς είναι η κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων. Οι οικονομικές απώλειες για τους δημιουργούς από την ελεύθερη διακίνηση του έργου τους στα ψηφιακά μέσα είναι τεράστιες, ενώ παράλληλα οι ίδιοι δεν καλύπτονται επαρκώς νομικά. «Το ζητούμενο είναι να μπορεί κάποιος να απολαμβάνει τα έργα καλλιτεχνών στο διαδίκτυο αλλά και οι δημιουργοί να πληρώνονται, έτσι μόνο ωφελείται η κοινή αγορά. Θέλουμε να αλλάξουμε τη σημερινή κατάσταση, όπου πολλοί πάροχοι ψηφιακού υλικού δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν για να έχουν πρόσβαση σε πρωτότυπο υλικό».

Ιδιαίτερα κρίσιμο θεωρείται από την Κομισιόν και το ζήτημα της προστασίας των ηλεκτρονικών προσωπικών δεδομένων όπως επίσης και της κατοχύρωσης μιας ασφαλούς ιδιωτικής σφαίρας στον ψηφιακό κόσμο. «Τα δύο αυτά θέματα είναι για εμάς εξίσου σημαντικά. Οφείλουμε να προστατεύουμε τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών μας, όπως οφείλουμε να διαφυλάσσουμε το δικαίωμά τους στην ιδιωτικότητα. Για το λόγο αυτό απαιτείται συντονισμός τόσο σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών (…) όσο και μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών» αναφέρει, τέλος, ο Άντρους Άνσιπ.

Zulfikar Albanny / Δήμητρα Κυρανούδη