Πού πήγε το ...χρυσό άγαλμα του Ερντογάν;

Στο κέντρο του Βισμπάντεν, στην Πλατεία Γερμανικής Επανένωσης, οι κάτοικοι της πόλης ξαφνιάστηκαν το πρωί της Δευτέρας όταν αντίκρισαν ένα απρόσμενο θέαμα. Την πλατεία κοσμούσε ένα χρυσό άγαλμα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ύψους 4 μέτρων, με σηκωμένο το δεξί του χέρι, όπως ακριβώς το άγαλμα του Ιρακινού δικτάτορα Σαντάμ Χουσεϊν, το οποίο έριξε συμβολικά ο αμερικανικός στρατός το 2003 όταν εισέβαλε στη Βαγδάτη.

Τα φαινόμενα όμως απατούν. Το άγαλμα αυτό ήταν μέρος μια εικαστικής εγκατάστασης στο πλαίσιο της Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης του Βίσμπαντεν, η οποία φέτος έχει μότο «Κακά νέα» (Bad news). Aυτό όμως με μια πρώτη ματιά δεν μπορούσε να γίνει αντιληπτό από τους περαστικούς, με αποτέλεσμα να προκληθούν ποικίλες αντιδράσεις: από έντονη δυσαρέσκεια και φραστικές επιθέσεις μέχρι γκράφιτι, που αποκαλούσαν τον Ερντογάν «Χίτλερ». Κάποιοι οπαδοί του Τούρκου προέδρου από την άλλη πλευρά άρχισαν περήφανοι να βγάζουν σέλφι μπροστά από το άγαλμα.

Ελευθερία της τέχνης και δημόσια ασφάλεια

Και οι τοπικές αρχές βρέθηκαν πάντως προ εκπλήξεως, αφού δεν γνώριζαν τίποτα για το επίμαχο άγαλμα, όπως αναφέρει εκπρόσωπος του δήμου στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa. Το άγαλμα «προκαλούσε σύγχυση στους κατοίκους», σημειώνει ο ίδιος, κι έτσι δεν άργησε να έρθει η απόφαση του δήμου για την απόσυρσή του. Την Τετάρτη το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να αποσύρει προσωρινά το άγαλμα από την κεντρική πλατεία της πόλης. Αιτιολογώντας την απόφαση αυτή οι τοπικές αρχές υποστηρίζουν ότι δεν ήταν ξεκάθαρο στον κόσμο ότι το άγαλμα εντάσσεται στο πλαίσιο της Μπιενάλε και αποτελεί καλλιτεχνικό έργο.

Από την πλευρά τους οι διοργανωτές της Μπιενάλε αντιτείνουν ότι με το συγκεκριμένο άγαλμα και την άνευ προαναγγελίας τοποθέτησή του στο κέντρο του Βισμπάντεν ήθελαν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του κόσμου και προκαλέσουν έναν δημόσιο διάλογο. «Τοποθετήσαμε εκεί το άγαλμα του Ερντογάν, ώστε ακριβώς να ξεκινήσει μια συζήτηση για τον Ερντογάν» αναφέρει στο dpa o Έρικ Λάουφενμπεργκ, εκπρόσωπος του δημοτικού θεάτρου του Βισμπάντεν, συμπληρώνοντας «σε μια δημοκρατία πρέπει να γίνονται δεκτές όλες οι απόψεις». Από την πλευρά του ο δημοτικός σύμβουλος Όλιβερ Φραντς ανέφερε σε τοπική εφημερίδα ότι το επίμαχο άγαλμα δεν οδήγησε σε διάλογο αλλά «στη δημιουργία μιας μάλλον εχθρικής ατμόσφαιρας», σημειώνοντας ότι γύρω από το άγαλμα σημειώθηκαν επεισόδια. Λέγεται ότι κάποιοι είχαν μαζί τους μαχαίρια. Θέση για το θέμα πήρε και ο εκπρόσωπος του ξενοφοβικού κόμματος AfD στην περιοχή Όλιβερ Φραντς, χαρακτηρίζοντας «ανόητη» την κίνηση των διοργανωτών γιατί, όπως υποστηρίζει, «έδωσαν χώρο σε έναν αυταρχικό ηγέτη που περνά τον χρόνο του μιλώντας υποτιμητικά για τους Γερμανούς».

Το περιστατικό στο Βισμπάντεν σημειώνεται ένα μήνα πριν από την προγραμματισμένη επίσκεψη Ερντογάν στο Βερολίνο τον Σεπτέμβριο. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί Γερμανοί τάσσονται κατά της επίσκεψης εξαιτίας του αυταρχικού μοντέλου διακυβέρνησης στην Τουρκία, αλλά και επειδή βλέπουν την επίσκεψη αυτή ως μία ακόμη προσπάθεια του Ερντογάν να πάρει με το μέρος του τους Τούρκους της Γερμανίας.

DW, dpa / Δήμητρα Κυρανούδη