Που οδεύει η Μάλτα μετά την δολοφονία Γκαλιζία;
4 Νοεμβρίου 2017
Η γνωστή ερευνήτρια-δημοσιογράφος Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία είχε δεχθεί αρκετές φορές απειλές για τη ζωή της. Το τελευταίο διάστημα διερευνούσε την πιθανή εμπλοκή της οικογένειας του πρωθυπουργού της χώρας Γιόσεφ Μουσκάτ σε αδιαφανείς οικονομικές συναλλαγές. Στην κηδεία της μητέρας τριών παιδιών χθες στη Μάλτα ήταν παρών και ο συνάδελφος της δολοφονηθείσας Νόρμαν Βέλα, ο οποίος δήλωσε εμφανώς συγκινημένος: «Δεν ήταν απλά δολοφονία. Ήταν ψυχρή εκτέλεση από κάποιους που θέλησαν να κάνουν επίδειξη δύναμης και να υπογραμμίσουν ότι είναι πιο ισχυροί από κάθε πολίτη και το κράτος, αλλά και ότι δεν φοβούνται ούτε τους θεσμούς, ούτε τα μέσα ενημέρωσης. Η δολοφονία είχε ως στόχο το δικαίωμά μας να πληροφορηθούμε όσα οι δολοφόνοι θέλουν με κάθε τίμημα να αποκρύψουν».
Προβληματικός ο συνδυασμός αδύναμων ΜΜΕ και ισχυρού οικονομικού λόμπι
Το 2016 η Κομισιόν, συγκρίνοντας τη Μάλτα με τις υπόλοιπες χώρες-μέλη, είχε καταλήξει ότι «τα ΜΜΕ ελέγχονται σε υπερβολικό βαθμό από τα κόμματα» και ότι «επειδή απουσιάζουν ρυθμιστικοί κανόνες, η ανεξαρτησία δημοσιογράφων και σταθμών είναι περιορισμένη».
Την ίδια στιγμή όμως ισχυρότατος είναι ο οικονομικός τομέας της χώρας, ο οποίος αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο με την ένταξη της Μάλτας στην ΕΕ το 2004. Το μικρό νησί της Μεσογείου θεωρείται φορολογικός παράδεισος. Για πολλούς Μαλτέζους, αλλά και διεθνείς παρατηρητές ο συνδυασμός χειραγωγούμενων μέσων ενημέρωσης και ισχυρού λόμπι κεφαλαίου συνιστά διαρθρωτικό πρόβλημα. Δεν εκπλήσσονται λοιπόν όταν η αστυνομία της χώρας δεν είναι σε θέση να διαλευκάνει τις 6 επιθέσεις με παγιδευμένα αυτοκίνητα που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία διετία στη Μάλτα.
«Τα μάτια της Ευρώπης είναι στραμμένα στις αρχές της Μάλτας»
Από την πλευρά της η ΕΕ ζητά από την Βαλέτα, με πρωτοφανή αυστηρότητα όχι μόνο να εντοπίσει τους δολοφόνους της Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία, αλλά και να δώσει λύση σε «πιθανά διαρθρωτικά προβλήματα στο πλαίσιο του κράτους δικαίου». Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς σημειώνει μάλιστα πως «τα μάτια της Ευρώπης είναι στραμμένα στις αρχές της Μάλτας».
Πολλοί στη Μάλτα ελπίζουν ότι ίσως διαλευκανθεί τώρα η δολοφονία της 53χρονης δημοσιογράφου, μιας και η υπόθεση απασχολεί πλέον τη διεθνή κοινή γνώμη. Την ελπίδα αυτή εξέφρασε στην κηδεία της Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία ο δικηγόρος Όστιν Μπενκίνι: «Η δολοφονία και εγκληματικότητα απειλεί ολόκληρη την κοινωνία της Μάλτας. Μπορεί να αντιμετωπιστεί μονάχα με ενότητα και συνεργασία των θεσμών της χώρας. Το σημαντικότερο πάντως είναι εκείνοι που ανέλαβαν να διαλευκάνουν την υπόθεση να παρουσιάσουν το συντομότερα απτά αποτελέσματα».
Κρίστοφ Χάσελμπαχ / Στέφανος Γεωργακόπουλος