Που βρίσκεται το «Γκλύξμπουργκ»;

Μία από τις πλέον ειδυλλιακές εικόνες της βόρειας Γερμανίας είναι η νότια απόληξη του φιορδ Φλένσμπουργκ, στη Βαλτική Θάλασσα. Γύρω από ένα παλαιό μοναστήρι αρχίζει να οικοδομείται εκεί το 1210 ο οικισμός Γκλύξμπουργκ (Glücksburg στα γερμανικά, Lyksborg στη δανική γλώσσα). Αργότερα το μοναστήρι θα αποχαρακτηριστεί, για να δώσει τη θέση του στο εμβληματικό αναγεννησιακό Ανάκτορο Γκλύξμπουργκ, σε περιοχή μοναδικού φυσικού κάλους. Εμφανείς είναι οι επιρροές από τη γαλλική αρχιτεκτονική. Το Ανάκτορο περιβάλλεται από λίμνη, ενώ στον κήπο του καλλιεργούνται περισσότερα από 500 είδη ρόδων.

Με τον βασιλικό οίκο Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν-Ζόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ συνδέθηκε η Ελλάδα μετά την έξωση του Όθωνα και το τέλος της «βαυαροκρατίας». Προφανής είναι η αντιστοίχιση των ονομάτων: Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν ονομάζεται και σήμερα το βορειότερο κρατίδιο της Γερμανίας, με πρωτεύουσα το Κίελο. Το Ζόντερμπουργκ φιλοξενεί από το 1935 τη θερινή κατοικία της βασιλικής οικογένειας της Δανίας. Τον ίδιο ρόλο είχε διαδραματίσει παλαιότερα το Γκλύξμπουργκ.

Αλλαγή συνόρων μετά τον πόλεμο του 1864

Αλλά γιατί το Γκλύξμπουργκ βρίσκεται σήμερα σε γερμανικό έδαφος; Ο λόγος είναι ο νικηφόρος πόλεμος της Πρωσίας εναντίον της Δανίας το 1864. Ήταν ο πρώτος από τους μεγάλους πολέμους του Μπίσμαρκ,που οδήγησαν «δια πυρός και σιδήρου» στην ίδρυση ενός ενιαίου γερμανικού κράτους το 1871. «Μήλον της έριδος» την εποχή εκείνη ήταν οι στρατηγικής σημασίας περιφέρειες του Σλέσβιγκ και του Χόλσταϊν, με προνομιακή πρόσβαση στη Βαλτική, αλλά και στη Βόρεια Θάλασσα.

Στον πόλεμο του 1864 η Δανία υπέστη πανωλεθρία, καθώς έχασε το ένα τρίτο της συνολικής επικράτειάς της. «Αυτή η ήττα είχε συνέπειες για ολόκληρη τη χώρα» επισημαίνει ο Δανός ιστορικός Χανς Σουλτς Χάνσεν στο γερμανικό δίκτυο NDR. «Πολλοί άρχισαν να διερωτώνται, αν η Δανία μπορεί να επιβιώσει ως ανεξάρτητη χώρα. Φοβήθηκαν ότι θα διαμοιραστεί ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις της εποχής, την Πρωσία και τη Σουηδία». 

Η βασιλική οικογένεια της Δανίας

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου δεν ρίζωσε ο θεσμός της μοναρχίας με τη μορφή που τη συναντάμε στη Δυτική Ευρώπη, για τους Δανούς η βασιλική οικογένεια αποτελεί σύμβολο ενότητας. Ιδιαίτερα αγαπητή παραμένει η βασίλισσα Μαργαρίτα, 82 ετών σήμερα, αδελφή της Άννας Μαρίας και μακροβιότερη μονάρχης στην Ευρώπη. Κάποιοι την εκτιμούν- ενώ άλλοι βεβαίως την επικρίνουν- για την επιμονή της να καπνίζει δημοσίως, αγνοώντας τις επιταγές της πολιτικής ορθότητας.

Από το 1922 η βασιλική οικογένεια της Δανίας έχει αναθέσει τη συντήρηση του Ανακτόρου Γκλύξμπουργκ σε ίδρυμα, του οποίου σήμερα προίσταται ο πρίγκηπας Χριστόφορος. Το ίδρυμα χρηματοδοτείται από συνδρομές, δωρεές, κρατικές χρηματοδοτήσεις, επισκέψεις και εκδηλώσεις.

Δέκα ευρώ στοιχίζει η είσοδος στο Ανάκτορο, ενώ προβλέπεται έκπτωση για μαθητές και φοιτητές. Μία αίθουσα εκδηλώσεων διατίθεται για την τέλεση γάμων, σε συνεννόηση με το δημαρχείο του Φλένσμπουργκ, έναντι 230 ευρώ. Παλαιότερα η εφημερίδα Die Welt έκανε λόγο για δικαστικές διενέξεις ανάμεσα στην τοπική κυβέρνηση του Σλέσβιγκ-Χόλσταιν και τον πρίγκηπα Χριστόφορο, ο οποίος ζητούσε να αυξηθεί η κρατική επιδότηση για τη συντήρηση του Ανακτόρου.

Γιάννης Παπαδημητρίου (NDR, DPA, Die Welt)