Ποιος φοβάται τον πληθωρισμό;

Πριν από ένα μήνα περίπου ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ είχε πει ότι η EKT έχει μόνο μια πυξίδα: τη σταθερότητα των τιμών. Στόχος της, πρόσθεσε, να συγκρατήσει τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη κάτω από το 2%. Σήμερα το ποσοστό είναι 3%. Υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να ανεβάσει τα επιτόκια δανεισμού, αλλά λόγω της ύφεσης που απειλεί την ευρωζώνη δεν το κάνει. Επιπλέον η ΕΚΤ αγοράζει ομόλογα από τις υπερχρεωμένες χώρες και προμηθεύει την αγορά με ρευστό για να μην αποξηρανθεί εντελώς.

Αυτός είναι και ο λόγος που ο επικεφαλής οικονομολόγος Γιούργκεν Σταρκ της ΕΚΤ εγκαταλείπει το αξίωμά του στο τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με την άποψή του μια τέτοια πολιτική κρατικής χρηματοδότησης οδήγησε στο παρελθόν σε καταστροφή, διότι τροφοδοτεί τον πληθωρισμό.
Της ίδιας άποψης είναι και ο διοικητής της Γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας Γενς Βάιντμαν, αλλά και η καγκελάριος Μέρκελ. Την ανησυχία της συμμερίζεται ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ, που στο πρόσφατο οικονομικό φόρουμ της εφημερίδας Die Zeit εκφράζοντας όμως την άποψη ότι το ευρώ είναι πιο σταθερό από το μάρκο: «Το ποσοστό πληθωρισμού στη Γερμανία τα τελευταία δέκα χρόνια γερμανικού μάρκου ήταν υψηλότερα από αυτά της επόμενης δεκαετίας με το ευρώ».
Αλλά ο Γκούσταβ Χορν, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μακροοικονομίας και Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας στο Ντίσελντορφ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός δεν αποτελεί κίνδυνο γιατί όπως υποστηρίζει «τα χρήματα δεν είναι ασφαλισμένα, ο επενδυτής δεν ξέρει που θα τα εξασφαλίσει με αποτέλεσμα να τα φέρνει πίσω στη κεντρική τράπεζα».
Ο Αμερικανός οικονομολόγος Ρόμπερτ Σίλερ πιστεύει επίσης ότι ο πληθωρισμός δεν συνιστά πρόβλημα. Αλλά ακόμη και ήταν έτσι, συνεχίζει, «ο υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ θα αδιαφορούσε διότι οι επιπτώσεις από την κατάρρευση του ευρώ θα ήταν πολύ πιο καταστροφικές από τον πληθωρισμό».

Ο φόβος των Γερμανών για τον πληθωρισμό

Αλλά από πού πηγάζει αυτή η ‘ορθοδοξία των Γερμανών’, όπως αποκαλεί το βρετανικό περιοδικό The Economist τον φόβο τους για τον πληθωρισμό;
Είναι απλό, δεν θέλουν να ζήσουν για 3η φορά αυτό που υπέστησαν πριν από 100 χρόνια, όταν η περιουσία τους εξανεμίστηκε μέσα σε ένα βράδυ στην οικονομική κρίση του 1923. Μόνο 25 χρόνια αργότερα το έζησαν και πάλι, όταν αποφασίστηκε η νομισματική μεταρρύθμιση μετά την ήττα της Γερμανίας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Ο πληθωρισμός είναι όπως ένα καρκίνωμα που κατατρώει ασταμάτητα τον οργανισμό», υπογραμμίζει ο Βίμ Κέστερ από το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας γιατί όπως λέει: «Όταν εμφανίζεται ο πληθωρισμός είναι πολύ δύσκολο να τον σταματήσεις. Τις περισσότερες φορές επιτυγχάνεται με κόστος την ύφεση».

«Λάθος», ανταπαντά ο οικονομολόγος Χορν από το Ινστιτούτο Μακροοικονομίας και Ερευνών της Οικονομικής Συγκυρίας και εξηγεί: «Μπορεί π.χ. η ΕΚΤ να πουλήσει αμέσως τα ομόλογα που κατέχει και έτσι να τροφοδοτήσει την αγορά. Επίσης μπορεί να αυξήσει τα επιτόκια.»
Ανεξάρτητα όμως από τα υπέρ ή τα κατά είναι σίγουρο, πως η Γερμανία θα πρέπει να απαντήσει τελεσίδικα και άμεσα σε ένα κρίσιμο ερώτημα: τί είναι πιο επικίνδυνο, ο πληθωρισμός ή η κατάρρευση του ευρώ;

Danhong Zhang / Ειρήνη Αναστασοπούλου

Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου