Πληθαίνουν οι θάνατοι τοξικομανών στη Γερμανία

Ο Γκόντζο κοιτάει ανέκφραστα τον άσπρο τοίχο. Είναι αρκετά αδύνατος αλλά καλοντυμένος. «Θα μπορούσα να καλύψω αυτόν τον τοίχο με τα ονόματα των ανθρώπων που ξέρω ότι έχουν πεθάνει από ναρκωτικά» αναφέρει. Βρίσκεται στο δωμάτιο κάποιου κοινωνικού λειτουργού στο «Abrigado», σε ένα χώρο εποπτευόμενης χρήσης ναρκωτικών στο Αμβούργο. Οι ειδικά διαμορφωμένοι χώροι παρέχουν υπηρεσίες όπως ενέσιμη ή και μη ενέσιμη χρήση ναρκωτικών ουσιών, συνήθως ηρωίνης και κοκαΐνης, σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον. Προσφέρονται επίσης κοινωνικές υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης, ιατρική βοήθεια εάν παραστεί ανάγκη ενώ σε ένα καφέ μπορούν οι «φιλοξενούμενοι» να φάνε και να πιούνε εάν θέλουν.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί Χέρμαν και Όλι ετοιμάζουν τα πάντα ώστε να είναι έτοιμος ο χώρος. Οι χρήστες ακολουθούν μια ρουτίνα μπαίνοντας ανά τετράδες μέσα στο δωμάτιο και μπορούν να καταναλώσουν τις ουσίες που έχουν φέρει μαζί τους. Οι κοινωνικοί λειτουργοί τους παρέχουν τα απαραίτητα υλικά όπως σύριγγες.  Τα πάντα είναι αποστειρωμένα. Ο Γκόντζο είναι ένας από τους πρώτους που ήρθαν στις εγκαταστάσεις εκείνη την ημέρα, όπως άλλωστε κάνει εδώ και 28 χρόνια από τότε που δημιουργήθηκε το «Abrigado». «Θα είχα πεθάνει ήδη εάν δεν υπήρχε αυτό το μέρος ή θα βρισκόμουν σε κάποια αλάνα ζώντας μέσα στο βούρκο», λέει.

Ολοένα και περισσότεροι θάνατοι από ναρκωτικά
 

Για 4η συνεχόμενη χρονιά στη Γερμανία σημειώνεται αύξηση του αριθμού των θανάτων από παράνομες ναρκωτικές ουσίες: 1.826 άντρες και γυναίκες πέθαναν το 2021 από υπερβολική χρήση κυρίως ηρωίνης και άλλων οπιούχων. Ο Μπούρκχαρντ Μπλίναρτ, Επιτετραμένος για θέματα Ναρκωτικών και Εθισμού της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης  βλέποντας αυτούς τους αριθμούς λέει: «Με θλίβουν αυτοί οι αριθμοί, δεν είναι δυνατόν να συνεχιστεί η τωρινή πολιτική». Η κατάσταση σε άλλες χώρες όπως στις ΗΠΑ είναι πολύ χειρότερη, καθώς κάθε πέντε λεπτά ένας χρήστης πεθαίνει από υπερβολική χρήση, γεγονός που θορυβεί και την Γερμανία καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν με αυτόν τον τρόπο.

Λίγες μέρες πριν από τη διεθνή ημέρα μνήμης για τα θύματα των ναρκωτικών που καθιερώθηκε στις 21 Ιουλίου, οι κοινωνικοί λειτουργοί ανοίγουν ένα βιβλίο συλληπητηρίων για κάθε θύμα των ναρκωτικών που «έφυγε» τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο στο Αμβούργο. Δυο πολύ άσχημοι μήνες από αυτή την πλευρά για την πόλη. Στις εγκαταστάσεις του Abrigado ευτυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει καταγραφεί κανένας θάνατος.

Μέχρι σήμερα κατάφεραν να αντιμετωπίσωουν όλα τα έκτακτα περιστατικά  ακολουθώντας διαδικασίες ρουτίνας όπως μέτρηση παλμών και παροχή οξυγόνου μέσω αναπνευστήρα. «Το πρώτο επείγον περιστατικό με έφερε στα όριά μου, αλλά άπαξ και έχεις διαχειριστεί μια ανάλογη κατάσταση, ξέρεις τι πρέπει να κάνεις και παραμένεις ψύχραιμος» εξηγεί ο Χέρμαν. Οι θάνατοι όμως έξω από τα όρια των δικών τους εγκαταστάσεων που δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν είναι και οι πιο οδυνηροί για τον Όλι και τον Χέρμαν. Ο Όλι ακόμα θυμάται το πρώτο του περιστατικό όταν έκανε την πρακτική του άσκηση. «Όταν έμαθα ότι πέθανε, πραγματικά συγκλονίστηκα, ακόμα το θυμάμαι» δηλώνει ο ίδιος.

Υιοθετώντας μια διαφορετική πολιτική

Υπάρχει διαφορά απόψεων αναφορικά με το εάν μια αυστηρότερη πολιτική αντιμετώπισης της χρήσης των παράνομων ναρκωτικών ουσιών οδηγεί ή όχι σε περισσότερους θανάτους. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να βρεθεί μια χρυσή τομή ώστε να αποτραπούν περισσότεροι θάνατοι. Ο Χέινο Στόβερ καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου της Φρανκφούρτης για Θέματα Εθισμού ειδικεύεται σε αυτά τα ζητήματα. Ο ίδιος υποστηρίζει την αποποινικοποίηση της προσωπικής χρήσης ναρκωτικών ουσιών από τοξικομανείς. «Αυτή τη στιγμή η Γερμανία είναι διχασμένη. Από την μια πλευρά δεν υπάρχει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τη χρήση αλκοόλ και καπνού, ενώ σε ό,τι αφορά τις παράνομες ναρκωτικές ουσίες είμαστε πολύ αυστηροί» αναφέρει ο Στόβερ στην DW.

Σε περιπτώσειςς κατανάλωσης αλκοόλ και καπνού δεν ασκείται καμία δίωξη όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις κατοχής μικροποσοτήτων κάνναβης. «Κάθε χρόνο όμως καταγράφονται 127.000 θάνατοι λόγω παθητικού καπνίσματος και 74.000 λόγω κατάχρησης αλκοόλ» επισημαίνει ο  Στόβερ. Παρόλα αυτά μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένονται εξελίξεις σε ζητήματα όπως η νομιμοποίηση της κάνναβης. Πολιτικοί των συντηρητικών χριστιανικών κομμάτων πάντως ασκούν έντονη κριτική φοβούμενοι ότι η νομιμοποίηση δεν θα σταματήσει στην κάνναβη. 

 

Λίζα Χένελ

Επιμέλεια: Ιωσηφίνα Τσαγκαλίδου