Περιορίζεται διεθνώς η ελευθερία του τύπου
20 Απριλίου 2016
Όπως είπε σε συνέντευξή του προς τη Deutsche Welle o επικεφαλής της οργάνωσης Κρίστιαν Μιρ, η ξεκάθαρη, ανησυχητική τάση είναι ότι εντείνονται οι πιέσεις προς τους δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο. «Διαπιστώνουμε αυταρχικές τάσεις σε χώρες όπως την Αίγυπτο, τη Ρωσία και την Τουρκία ενώ βλέπουμε όλο και περισσότερες εθνικιστικού και συντηρητικού χαρακτήρα κυβερνήσεις, όπως στην Πολωνία και την Ουγγαρία, να επιχειρούν να θέσουν τα κρατικά και άλλα μέσα υπό τον έλεγχό τους».
Η Πολωνία μάλιστα καταγράφει -λόγω των προσπαθειών της κυβέρνησης να περιορίσει την αυτονομία των δημόσιων μέσων αλλά και να «επανεθνικοποιήσει» τα ιδιωτικά μέσα- τη μεγαλύτερη πτώση στην Ευρώπη, υποχωρώντας κατά 29 θέσεις, στην 47η.
Επιχειρηματίες και ΜΜΕ στη Γαλλία
Ειδικότερα για την Ευρώπη η έκθεση διαπιστώνει ότι συνεχίζει να αποδυναμώνεται ο ρόλος της ως προτύπου στο πεδίο της ελευθερίας του τύπου.
«Το ότι βλέπουμε να χρησιμοποιούνται νόμοι κατά της τρομοκρατίας και της κατασκοπείας για τον περιορισμό των ατομικών ελευθεριών ακόμη και στην καρδιά της Ευρώπης, είναι η γενικότερη τάση. Και ίσως να πρέπει να κοιτάξουμε και λίγο στη δυτική Ευρώπη, όπου η δημοσιογραφική ανεξαρτησία απορρέει σε ορισμένες χώρες από μεγάλες επιχειρήσεις, βλέπε Γαλλία αλλά και Βουλγαρία».
Ειδικά για τη Γαλλία, που έπεσε στην 45η θέση, χάνοντας 7 θέσεις σε σχέση με το 2015, η οργάνωση σημειώνει ότι «ένας μικρός αριθμός επιχειρηματιών που έχουν συμφέροντα εκτός του χώρου των μέσων ενημέρωσης έχουν καταλήξει να έχουν στην κατοχή τους τη μεγάλη πλειοψηφία των ιδιωτικών μέσων διεθνούς εμβέλειας».
Η δε Βουλγαρία που έχει χάσει 7 θέσεις και βρίσκεται πλέον στην 113η είναι κατά τον Κρίστιαν Μιρ ένα από τα «καλύτερα» παραδείγματα χωρών όπου πολιτικοί και ολιγάρχες ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των ΜΜΕ.
Επιθέσεις κατά δημοσιογράφων και στη Γερμανία
Τέσσερεις θέσεις όμως έχασε και η Γερμανία που βρίσκεται πλέον στην 16η, όπως εξήγησε η εκπρόσωπος τύπου των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα Ουλρίκε Γκρούσκα:
«Οι λόγοι είναι πολλοί και διαφορετικοί. Αφενός η εντεινόμενη βία κατά δημοσιογράφων και γενικότερα ένα ιδιαίτερα επιθετικό κλίμα έναντί τους, οι δημοσιογράφοι δέχονται πλέον συχνότερα απειλές και υβριστικά σχόλια. (…) Το διαπιστώνουμε όμως και στην κάλυψη διαδηλώσεων, όπως του Pegida και του AfD. Έχουμε καταγράψει τουλάχιστον 39 περιπτώσεις επιθέσεων εναντίον δημοσιογράφων ή καταστροφής του εξοπλισμού τους».
Το γεγονός ότι πλέον ορισμένες συντάξεις βγαίνουν στους δρόμους μόνον με προσωπικό ασφαλείας, είναι μια ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη, σύμφωνα με την ίδια.
«Αργή ανάκαμψη» στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, τέλος, διαπιστώνεται «αργή ανάκαμψη», με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα να την κατατάσσουν στην 89η από την 91η θέση.
Στην έκθεση σημειώνεται μετά την πτώση της Ελλάδας κατά 50 θέσεις το 2015, μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις που έχουν καταγραφεί ποτέ, «οι ελπίδες είχαν εναποτεθεί στη νέα κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Προεκλογικά ο Τσίπρας είχε υποσχεθεί να τερματίσει την ισχύ που απολαμβάνουν οι βαρόνοι των ΜΜΕ, ένας μικρός αριθμός επιχειρηματιών που επί χρόνια χρησιμοποιούσαν τα μίντια για να προωθούν τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα. Θα τηρηθεί όμως αυτή η προεκλογική υπόσχεση», διερωτώνται οι συντάκτες της έκθεσης;
Ο δείκτης των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα κατατάσσει 180 χώρες, με πρώτη την καλύτερη όσον αφορά τις συνθήκες για την ελευθερία του Τύπου και τελευταία τη χειρότερη. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Φινλανδία ενώ ακολουθούν Ολλανδία, Νορβηγία, Δανία και Νέα Ζηλανδία. Στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται Κίνα, Συρία, Τουρκμενιστάν, Βόρεια Κορέα και Ερυθραία.
Κώστας Συμεωνίδης