Παρελθόν η VW στις ΗΠΑ;

«Το πρώτο μου αυτοκίνητο ήταν της VW, ένας σκαραβαίος του 1976», έλεγε ο βουλευτής Τιμ Μέρφι κατά την πρώτη ακρόαση για το σκάνδαλο Dieselgate τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Αγαπούσα αυτό το αυτοκίνητο». Εντούτοις η παλιά αυτή σχέση αγάπης δεν φαίνεται να ωφελεί στην παρούσα φάση τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Οι αμερικανικές αρχές δείχνουν ένα ιδιαίτερα σκληρό πρόσωπο στις διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς. Στην εσχάτη η VW θα βρεθεί αντιμέτωπη με πρόστιμο ύψους 40 δις δολαρίων.

Εύλογο φαντάζει το ερώτημα που διατυπώνουν τελευταία αρκετοί ειδικοί, εάν οι Αμερικανοί επιδεικνύουν σκληρότερη στάση έναντι ξένων επιχειρήσεων; Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, απαντά ο Πίτερ Χένινγκ, καθηγητής Νομικής στο Wayne State University του Ντιτρόιτ, ο οποίος ειδικεύεται στο οικονομικό έγκλημα. «Το ότι οι ξένες επιχειρήσεις τυγχάνουν διαφορετικής μεταχείρισης έχει και πολιτισμικό υπόβαθρο. Μια επιχείρηση όπως η VW δεν έχει την εμπειρία της μάχης με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ή τις αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές».

Τα λάθη των Γερμανών

Σύμφωνα με τον καθηγητή, η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία υπέπεσε τους τελευταίους μήνες σε σωρεία λαθών τα οποία δεν θα έκαναν αμερικανικές επιχειρήσεις και τα οποία εξόργισαν τις αρχές. «Οι αμερικανικές επιχειρήσεις γνωρίζουν καλύτερα τα πράγματα και έχουν πιο άμεσα την αναγκαία νομική υποστήριξη. Η Volkswagen αντίθετα είναι πολύ απομονωμένη. Εάν μεταχειρίζονται οι αμερικανικές αρχές διαφορετικά ξένες επιχειρήσεις; Ως ένα βαθμό ναι, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή και οι τελευταίες συμπεριφέρονται διαφορετικά».

Το να διώξουν τους Γερμανούς επιβάλλοντας βαριά πρόστιμα προκειμένου να ενισχύσουν με αυτό τον τρόπο τις εγχώριες επιχειρήσεις είναι, σύμφωνα με τoν ειδικό, άνευ νοήματος. Εδώ και χρόνια η VW έχει ένα μερίδιο αγοράς που δεν ξεπερνά το 2%. Με δεδομένη την αδύναμη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της, ορισμένοι ειδικοί προεξοφλούσαν ήδη από το 2007 την αποχώρηση της VW από τις ΗΠΑ. Οι εταιρίες που κυριαρχούν στην αμερικανική αγορά, πέρα από την General Motors και τη Ford, είναι οι ιαπωνικές και κυρίως η Honda και η Toyota. Το να κινηθούν λοιπόν τόσο δραστικά εναντίον ενός «μικρού παίκτη» δεν θα είχε νόημα, εκτιμά ο καθηγητής.

Αντιθέτως, προς το συμφέρον των αμερικανών πολιτικών είναι να κρατήσουν τους Γερμανούς στην αμερικανική αγορά. Εδώ και χρόνια η VW διατηρεί και πάλι δικό της εργοστάσιο στο Τένεσι, όπου θα ξεκινήσει σύντομα και η παραγωγή ενός SUV. Η κατασκευή του στηρίχθηκε με χρήματα των αμερικανών φορολογούμενων. Σε αυτό προστίθεται ένα τεράστιο δίκτυο αντιπροσωπειών. «Θα ήταν καταστροφικό εάν χάνονταν όλες αυτές οι θέσεις εργασίας», εκτιμά ο Πίτερ Ντε Λορέντσο, βετεράνος του χώρου και γνωστός μπλόγκερ. Ποιος θα αναλάβει αργότερα την ευθύνη ότι έδιωξε από τη χώρα τους Γερμανούς και μαζί τους χιλιάδες θέσεις εργασίας, όπως λέει;

Αισιόδοξοι οι ειδικοί

Και για τους Γερμανούς όμως δεν θα ήταν συνετό να εγκαταλείψουν την αμερικανική αγορά λόγω των υφιστάμενων προβλημάτων. Οι ΗΠΑ είναι μια από τις μεγαλύτερες αγορές του κόσμου, όπου αναμένεται να πουληθούν φέτος περισσότερα από 16 εκατομμύρια νέα οχήματα. Τυχόν αποχώρηση θα σηματοδοτούσε πιθανότατα και εγκατάλειψη των αγορών σε Καναδά και Μεξικό. «Δεν μπορείς να αφήνεις τέτοιες αγορές στους ανταγωνιστές σου όταν θέλεις να είσαι ένας global player», υπογραμμίζει ο Πίτερ Χένινγκ.

Οι ειδικοί δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι η VW θα συνεχίσει να παίζει ρόλο στις ΗΠΑ. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία είναι μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου και διαθέτει τα αναγκαία κεφάλαια για να «αντέξει» το πρόστιμο κι αυτό ανεξαρτήτως του ύψους, εκτιμά ο ειδικός. Το ζητούμενο για την επιχείρηση και τους επενδυτές είναι απλά να ξεχαστεί το σκάνδαλο όσο πιο γρήγορα γίνεται.

Τα παραδείγματα των ανταγωνιστών καταδεικνύουν ότι αυτό είναι εφικτό. Μόλις πέρσι η General Motors πλήρωσε σχεδόν ένα δις δολάρια λόγω προβλημάτων στην ανάφλεξη, τα οποία μάλιστα συνδέθηκαν με θανάτους οδηγών. Παρόμοια προβλήματα αντιμετώπισε και η ιαπωνική Toyota όταν αποκαλύφθηκε ότι ορισμένα οχήματά της επιτάχυναν χωρίς την παρέμβαση του οδηγού. Οι πελάτες όμως δεν δίστασαν να αγοράσουν και πάλι αυτοκίνητο από αυτές τις εταιρίες, λέει ο Χένινγκ, και συνοψίζει: «Οι περισσότεροι καταναλωτές θα έχουν ξεχάσει τα πάντα σε λίγα χρόνια».

Τ. Σρέντερ / Σ. Σιμάνσκι (Νέα Υόρκη) / Κ. Συμεωνίδης