Παραβιάσεις στην ποινική διαδικασία

Η στοιχειοθέτηση της κατηγορίας για εσχάτη προδοσία εναντίον των δύο δημοσιογράφων στην υπόθεση «Netzpolitik» δε στηρίχτηκε σε βάσιμες υποψίες. Η δημοσιοποίηση από αυτούς στο διαδίκτυο απόρρητων πληροφοριών της γερμανικής κυβέρνησης σχετικά με την ενατικοποίηση των ελέγχων στο διαδίκτύο απασχόλησε έντονα τη γερμανική κοινωνία και τους κύκλους της γερμανικής δικαιοσύνης. Όμως, αυτό δε καθιστά την πράξη τους συμβατή με το έγκλημα της εσχάτης προδοσίας για δύο λόγους: πρώτον δεν υπήρξε αποκάλυψη με δόλο κάποιου κρατικού μυστικού και δεύτερον δεν υπήρξε βλάβη εκ προθέσεως του γενικού συμφέροντος του κράτους.

Απαγόρευση πρόσβασης στη δικογραφία

Μέχρι σήμερα, οι συνήγοροι υπεράσπισης των κατηγορούμενων δημοσιογράφων δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στα στοιχεία της δικογραφίας. Είναι νόμιμο αυτό; «Η μελέτη της δικογραφίας είναι ένα τα πρωταρχικά δικαιώματα του κατηγορουμένου και πρέπει να δίδεται σε κάθε περίπτωση και στους δικηγόρους του. Ένιωσα έκπληξη όταν διάβασα ότι ο ομοσπονδιακός εισαγγελέας αρνήθηκε την πρόσβαση στη δικογραφία. Εάν αυτό ισχύει, τότε πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση των διατάξεων της ποινικής δικονομίας», τόνισε μιλώντας στη Deutsche Welle ο επιστημονικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας σε θέματα ποινικού δικαίου Νικόλαος Γκαζέας.

Στο πλαίσιο της έρευνας για τους δύο δημοσιογράφους εκφράστηκαν φόβοι από τους ίδιους ότι μπορεί να παρακολουθούνταν οι τηλεφωνικές τους συνομιλίες. «Αυτό θα μπορούσε να είναι επιτρεπτό ως μέσο έρευνας λόγω της φύσης της κατηγορίας για το έγκλημα της εσχάτης προδοσίας» υποστηρίζει ο Έλληνας ειδικός. «Αλλά οι δημοσιογράφοι δεν είναι φύλακες απόρρητων μυστικών. Γι' αυτό και με παραξένεψε που δεν ακολουθήθηκε παρόμοια διαδικασία και για τους μπλόγκερ που είχαν αναμειχθεί την υπόθεση».

Πιθανές νομοθετικές παρεμβάσεις αλλά στο μέλλον

Αυτό όμως σύμφωνα με το κύριο Γκαζέα δεν θα μπορούσε να συμβεί, διότι οι δημοσιογράφοι προστατεύονται μετά τις νομοθετικές αλλαγές το 2012 για την ενδυνάμωση της ελευθερίας του τύπου. Ο καθηγητής, που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, υποστηρίζει πως ίσως χρειάζονται κάποιες τροποποιήσεις στο ποινικό δίκαιο αλλά όχι αυτή τη στιγμή:«Μετά και από την εξέλιξη με τους δύο δημοσιογράφους της ιστοσελίδας netzpolitik.org., δε πιστεύω ότι στο άμεσο μέλλον θα κινηθούν σε παρόμοιες περιπτώσεις ποινικές διώξεις κατά δημοσιογράφων. Έτσι οι όποιες αλλαγές, μπορούν να γίνουν με ψυχραιμία σε απώτερο χρονικό διάστημα.»

Ο Νικόλαος Γκαζέας διδάσκει Ποινικό Δίκαιο και Δίκαιο των Υπηρεσιών Πληροφοριών στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας.

Γιαν Βάλτερ/Διογένης Δημητρακόπουλος