Παραίτηση Βίντερκορν στη σκιά ποινικών ευθυνών

Ο Μάρτιν Βίντερκορν ήταν μέχρι σήμερα επικεφαλής της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας VW. Νωρίς το απόγευμα ανακοίνωσε την παραίτησή του μετά την ολοκλήρωση μιας μαραθώνιας έκτακτης σύσκεψης του διευθυντηρίου των μεγαλομετόχων της VW. Ο Βίντερκορν αιτιολόγησε την παραίτησή του λέγοντας ότι είναι «προς το συμφέρον του ομίλου», μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου περί παραποίησης του συστήματος καταγραφής ρύπων, σημειώνοντας μάλιστα ότι «η VW χρειάζεται μια νέα αρχή αναφορικά και με τα πρόσωπα». Ο ίδιος τόνισε μάλιστα ότι αφήνει το δρόμο ελεύθερο προκειμένου να επιτευχθεί η αναγκαία ανανέωση.

Στο μεταξύ, σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τις ΗΠΑ, υπάρχει ένα νομολογιακό προηγούμενο που θα πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα τον πρώην επικεφαλής της αυτοκινητοβιομηχανίας και τους μάνατζέρ της. Πριν από λίγες μέρες δικαστήριο της Ατλάντα καταδίκασε σε ειρκτή 28 χρόνων τον πρώην επικεφαλής του Peanutbutter Corporation of America, Στιούαρτ Παρνέλ. Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση επέδειξε εγκληματική αμέλεια σε σχέση με το σκάνδαλο σαλμονέλας στο φυστικοβούτυρο της εταιρείας, τις χρονιές 2006 και 2007, με αποτέλεσμα 9 άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.

«Συνθλίβει τον ανταγωνισμό»

Στην περίπτωση της VW βέβαια δεν υπάρχουν απώλειες ανθρώπινων ζωών, ωστόσο η απάτη με ψεύτικες τιμές καυσαερίων αποτελεί ποινικό αδίκημα, υποστηρίζει η Ντέμπορα Γκόρντον από την δεξαμενή σκέψης Carnegie Endowment for International Peace, διότι όχι μόνο παραβιάζει την αμερικανική νομοθεσία, αλλά συνθλίβει και τον ανταγωνισμό. «Οι άλλοι κατασκευαστές επένδυσαν χρήματα για την εξέλιξη των αυτοκινήτων τους ώστε να πληρούν τους κανονισμούς, αλλά η VW δεν το έκανε. Αυτό είναι πραγματικά εγκληματική πράξη που έγινε με την ανοχή της διοίκησης και που επιφέρει κυρώσεις», επισημαίνει.

Στην υπόθεση της VW η αμερικανική δικαιοσύνη μόλις ξεκίνησε τις έρευνες για τον εντοπισμό τυχόν ποινικών ευθυνών. Υπενθυμίζεται ότι στο σκάνδαλο με τη FIFA η αμερικανίδα υπουργός Δικαιοσύνης Λορέτα Λιντς ζήτησε από την Ελβετία να εκδώσει ανώτατους αξιωματούχους. Στις αρχές Σεπτεμβρίου το υπουργείο εξέδωσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για ποινικές διώξεις μεμονωμένων ατόμων για έρευνες που αφορούν επιχειρήσεις. «Οι επιχειρήσεις μπορούν να τελούν εγκληματικές πράξεις μόνο μέσω φυσικών προσώπων από αίμα και σάρκα» διακαιολόγησε την απόφαση η υφυπουργός Δικαιοσύνης Σάλυ Γέιτς.

«Πιθανές ποινικές συνέπειες για τον Βίντερκορν»

Στις περισσότερες περιπτώσεις ποινικών υποθέσεων μόνο επιχειρήσεις και σπάνια άμεσα υπεύθυνοι λογοδοτούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Θα πρέπει επομένως ο πρώην επικεφαλής της VW να περιμένει ποινική δίωξη σε βάρος του; «Πρόκειται για την πρώτη περίπτωση που θα εφαρμοστεί η νέα αυστηρότερη κατευθυντήρια γραμμή του αμερικανικού υπουργείου», υποστηρίζει ο Ρίτσαρντ Πένα, συνεργάτης μεγάλης δικηγορικής εταιρείας. «Αλλά είναι δύσκολο να προεξοφλήσω τι θα κάνει το υπουργείο Δικαιοσύνης. Τώρα που διαβάζω τους όρους, νομίζω ότι είναι πολύ πιθανό».

Θα πρέπει όμως να υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις ότι οι μάνατζερ της VW και προσωπικά ο Βίντερκορν είχαν γνώση της απάτης με τα καυσαέρια. Ούτως ή άλλως σύμφωνα με τον αμερικανό δικηγόρο η υπόθεση θα διερευνηθεί σε βάθος, θα αξιολογηθούν τα στοιχεία που επιβαρύνουν φυσικά πρόσωπα και μετά θα αποφασιστεί εάν θα τους αποδοθούν κατηγορίες. Η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει μερικές εβδομάδες. Μέχρι τότε ίσως ο πρώην επικεφαλής της VW και άλλοι μάνατζερ κληθούν για ακρόαση στο υπουργείο Δικαιοσύνης.

Γκέρο Σλις / Ειρήνη Αναστασοπούλου