Πανδημία: Οι επαφές παραμένουν στον πάγο

Ούτε σινεμά, ούτε συναυλίες και ο καφές με τους συναδέλφους έχει μπει κι αυτός στον πάγο. Ακόμη και έναν χρόνο μετά τα πρώτα λοκντάουν εξαιτίας της πανδημίας, πολλοί είναι οι Γερμανοί που εξακολουθούν να περιορίζουν με αυστηρότητα τις επαφές τους. Αυτό τουλάχιστον δείχνει το «μόνιτορ επαφών», μία ερευνητική ομάδα υπό την επίβλεψη του Ντιρκ Μπρόκμαν από το Πανεπιστήμιο Χούμπολτ του Βερολίνου. Ο επικεφαλής της έρευνας συμβουλεύει μεταξύ άλλων και το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ στη Γερμανία.

Ο Μπρόκμαν και οι συνεργάτες του αξιολόγησαν ανώνυμα δεδομένα GPS από περισσότερα από ένα εκατομμύριο κινητά τηλέφωνα στη Γερμανία. Εάν δύο συσκευές βρίσκονταν στο ίδιο σημείο για τουλάχιστον δύο λεπτά, σε μια περιορισμένη περιοχή, έκτασης έως και οκτώ τετραγωνικά μέτρα, τότε υπολόγιζαν τη συνάντηση ως «επαφή». Πριν ξεκινήσει η πανδημία, κάθε χρήστης κινητού τηλεφώνου είχε κατά μέσο όρο περίπου 20 τέτοιες επαφές την ημέρα.

Αύξηση επαφών, αλλά με αργούς ρυθμούς

«Τώρα οι επαφές αυτές έχουν μειωθεί περίπου στο μισό», σημείωσε ο Μπρόκμαν σε συνέντευξή του στην DW. «Είναι πολύ πιθανό να οφείλεται στο ότι δεν πηγαίνουμε τόσο συχνά σε εστιατόρια ή και αποφεύγουμε εκδηλώσεις, όπου συγκεντρώναμε μεγάλο αριθμό τέτοιων επαφών». Ο αριθμός τους δείχνει ωστόσο να αυξάνεται ξανά, οδεύοντας προς μία κανονική κατάσταση, «αλλά αυτό συμβαίνει με πολύ αργούς ρυθμούς» επισημαίνει ο Μπρόκμαν. Και μάλιστα, «πολύ πιο αργά σε σχέση με την ταχύτητα, με την οποία μειώθηκαν οι επαφές κατά το πρώτο κύμα κορωνοϊού».

«Αν και αυτό δεν ήταν το μεγαλύτερο κύμα, οι άνθρωποι αντέδρασαν πολύ γρήγορα και δραστικά, καθώς μια άγνωστη πανδημία βρισκόταν προ των πυλών. Ένας άγνωστος ιός», λέει ο Μπρόκμαν. Η αντίληψη του προσωπικού κινδύνου έπαιξε στην περίπτωση αυτή σημαντικό ρόλο. «Πολύ μεγαλύτερο από τα μέτρα για παράδειγμα που αποφάσισαν οι πολιτικοί και τα λοκντάουν».

«Η λήξη των περιοριστικών μέτρων»

Τα μέτρα κατά της μετάδοσης του κορωνοϊού οδεύουν σταδιακά προς το τέλος τους. Η πιθανή μελλοντική κυβέρνηση στη Γερμανία, με το SPD, τους Πράσινους και το FDP, θέλει να τερματίσει την κατάσταση «επιδημίας εθνικής εμβέλειας» στις 25 Νοεμβρίου. «Το κλείσιμο των σχολείων, τα λοκντάουν και οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας σίγουρα δεν θα υφίστανται πια, καθώς είναι δυσανάλογα μέτρα για την παρούσα κατάσταση», δήλωσε ο Ντιρκ Βίζε, από την αντικοινοβουλευτική ομάδα του SPD στην ομοσπονδιακή βουλή. Μέτρα όμως όπως οι κανονισμοί τήρησης αποστάσεων και η υγειονομική μάσκα θα διατηρηθούν μέχρι την άνοιξη του επόμενου έτους. Ωστόσο: «Τα υγειονομικά μέτρα θα λήξουν το αργότερο στις αρχές της άνοιξης στις 20 Μαρτίου 2022», δήλωσε ο Μάρκο Μπούσμαν, από την Κ.Ο. των Φιλελευθέρων.

Λόγω της εξαιρετικά μεταδοτικής μετάλλαξης Δέλτα, ο Μπρόκμαν συμβουλεύει να τηρούνται οι αποστάσεις και η χρήση της υγειονομικής μάσκας – ακόμη και για εκείνους που έχουν εμβολιαστεί, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο βαριάς νόσησης.

Εθελοντική παροχή δεδομένων μέσω smartphone

Περισσότεροι από μισό εκατομμύριο εθελοντές χρησιμοποιούν τα smartphone τους για να λάβουν μέρος σε έρευνες που μελετούν τις ψυχολογικές πτυχές της πανδημίας. Ο ερευνητής από το Βερολίνο συνεργάζεται για το σκοπό αυτό με την καθηγήτρια ψυχολογίας Κορνέλια Μπετς.

«Η ίδια η πανδημία είναι κατ' αρχήν ένα ψυχολογικό φαινόμενο», τονίζει ο Μπρόκμαν. Επιπλέον θεωρεί πως οι ψυχολογικές επιπτώσεις της πανδημίας έχουν προεκτάσεις στις διαπροσωπικές σχέσεις, δηλαδή τις επαφές μεταξύ των ανθρώπων, καθώς επίσης και στον υψηλό βαθμό απροθυμίας να εμβολιαστούν Γερμανοί σε αυτή τη φάση της πανδημίας σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με τη μελέτη τους, οι ερευνητές θέλουν να βοηθήσουν στην αποφυγή λαθών από πλευράς της γερμανικής πολιτικής κατά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Όμως, στο τέλος θα είναι οι ίδιοι οι πολιτικοί που θα πρέπει να αναλάβουν δράση. Σε κάθε περίπτωση όμως, για τον ερευνητή «η επικοινωνία είναι το πιο σημαντικό πράγμα εν μέσω μίας πανδημίας».

Πέτερ Χίλε / Φρανκ Χόφμαν

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου