Παγκόσμια ημέρα φυλακισμένων συγγραφέων

Ο κατάλογος είναι μακρύς: 904 συγγραφείς από σχεδόν 100 χώρες βρίσκονται στη λίστα του κλαμπ PEN. (PEN είναι τα αρχικά των αγγλικών λέξεων Poets, Essayists, Novelists –Ποιητές, Δοκιμιογράφοι, Μυθιστοριογράφοι). Ο κατάλογος αυτός συντάχθηκε με τη βοήθεια της Διεθνούς Αμνηστίας και των Ρεπόρτερ χωρίς Σύνορα και αφορά συγγραφείς που συνελήφθησαν, δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν χωρίς να αφήσουν ίχνη ζωής. Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των ανθρώπων είναι η υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ανάμεσα τους υπάρχουν πολύ εντυπωσιακές περιπτώσεις όπως για παράδειγμα ο μπλόγκερ Ραϊφ Μπανταβί από τη Σαουδική Αραβία, ο οποίος το 2014 καταδικάστηκε σε δέκα χρόνια κάθειρξη, χρηματικό πρόστιμο 195.000 ευρώ και χίλιες βουρδουλιές. Ακόμα και αφού εκτίσει την ποινή του, το 2023, θα του απαγορεύεται να ταξιδεύει για δέκα χρόνια. Και όλα αυτά διότι φέρεται να προσέβαλε το Ισλάμ.

Το κλαμπ PEN ανακήρυξε τον Μπαταβί σε επίτιμο μέλος και προσπάθησε μάταια να επιτύχει την απελευθέρωσή του.

Βραβεία με πολιτικό περιεχόμενο

Δεν είναι η πρώτη φορά που δίνεται ένα βραβείο ή μια θέση σε ένα συγγραφέα με απώτερο στόχο να σταλεί ένα μήνυμα σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς. Το 2006 απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Τούρκο συγγραφέα Ορχάν Παμούκ, ακούραστο υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τα περισσότερα ονόματα στον κατάλογο του κλαμπ PEN είναι όμως άγνωστα. Η συγκεκριμένη οργάνωση ιδρύθηκε το 1921 στο Λονδίνο με στόχο να συμβάλει στην ειρήνη και την κατανόηση των λαών. Το 1960 προστέθηκε και η επιτροπή των Φυλακισμένων Συγγραφέων ως αντίδραση στις διαρκώς αυξανόμενες απειλές που δέχονται σε διάφορες χώρες και στην προσπάθεια που καταβάλλεται να τους φιμώσουν.

H περίπτωση του συγγραφέα Ένο Μεγιομέσε από το Καμερούν

Κάθε χρόνο απονέμεται μια υποτροφία του κλαμπ PEN σε έναν συγγραφέα που διώκεται. Από τις αρχές Οκτωβρίου βρίσκεται ως υπότροφος στη γερμανική πόλη Ντάρμσταντ ο συγγραφέας Ένο Μεγιομέσε. Μόλις τον περασμένο Απρίλιο αποφυλακίστηκε στο Καμερούν μετά από προσπάθειες τεσσάρων χρόνων του κλαμπ PEN αλλά και άλλων οργανώσεων. Η κυβέρνηση του επέρριψε απόπειρα πραξικοπήματος και καταδικάστηκε σε 15 χρόνια κάθειρξη. Ο πραγματικός λόγος ήταν ότι έβαλε υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2011 ως αντίπαλος του Προέδρου Πολ Μπιγιά, ο οποίος βρισκόταν 30 χρόνια στην εξουσία.

Μιλώντας στην Deutsche Welle o συγγραφέας από το Καμερούν δηλώνει: «Όλα ήταν φοβερά. Οι τόσοι άνθρωποι μέσα σε ένα στενό χώρο, το λίγο και κακό φαγητό, η βία των φυλακισμένων». Ο Ένο Μεγιομέσε δηλώνει πως ήξερε όμως πως κάποια μέρα θα αφήνονταν ελεύθερος χάρη στις προσπάθειες του κλαμπ PEN. Έτσι και έγινε. Για το λόγο αυτό, όπως λέει, είναι πολύ σημαντικό οι συνάδελφοί του που βρίσκονται ακόμα φυλακισμένοι να πάρουν το μήνυμα πως δεν είναι μόνοι τους και ξεχασμένοι, αλλά πως κάποιοι νοιάζονται για αυτούς.

Σουζάνε Κορντς / Μαρία Ρηγούτσου