«Ο μαύρος κύκνος» της πυρηνικής ενέργειας και η παγκόσμια οικονομία

Φαίνεται ότι ο αιώνας μας βρίθει από ‘μαύρους κύκνους’: οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις ΗΠΑ, η κατάρρευση της Lehman Brothers και η παγκόσμια οικονομική κρίση, και τώρα η απειλή μιας πυρηνικής καταστροφής στη Φουκουσίμα.

Πόσο θα επηρεάσει άραγε η τελευταία την παγκόσμια οικονομία;

Οι ειδικοί αναλυτές έγιναν προσεκτικοί μετά το φιάσκο της Lehman Brothers και δεν τολμούν να κάνουν μεγαλόστομες προβλέψεις.

Η επιβράδυνση στον εφοδιασμό βιομηχανικών ειδών και η Κίνα

Ο Γερμανός οικονομολόγος Γιούργκεν Μάτες από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (IW) στην Κολωνία εκτιμά ότι ο πιο ρεαλιστικός κίνδυνος είναι η επιβράδυνση ή και το σπάσιμο της αλυσίδας εφοδιασμού βιομηχανικών ειδών, εάν σταματήσει η παραγωγή στην Ιαπωνία διότι: «Η Ιαπωνία είναι ο σημαντικότερος προμηθευτής ανταλλακτικών της παγκόσμιας ηλεκτρονικής βιομηχανίας. Επομένως πολλές χώρες εξαρτώνται πλήρως από την συνεχή ροή εφοδιασμού με ανταλλακτικά και δεν μπορούν άμεσα και χωρίς απώλειες να τα αντικαταστήσουν. Αυτό αφορά και τη γερμανική ηλεκτρονική βιομηχανία ή ακόμη και τη βιομηχανία κατασκευής μηχανημάτων.»

Οι περισσότεροι Γερμανοί αναλυτές υπογραμμίζουν ότι το ισχυρότερο πλήγμα από το τσουνάμι και μια πιθανή πυρηνική καταστροφή στην Ιαπωνία θα το δεχθεί η Κίνα διότι οι εξαγωγές της Ιαπωνίας προς την Κίνα καλύπτουν το 20% επί του συνόλου των ιαπωνικών εξαγωγών. Από αυτές όμως το μεγαλύτερο μέρος περνάει από την κινεζική μεταποιητική βιομηχανία και το τελικό προϊόν εξάγεται κατόπιν από την Ιαπωνία σε όλο τον κόσμο.

Ο Αντρέας Ρέες, επικεφαλής οικονομολόγος της Uni Credit, υποστηρίζει ότι η συγκυρία αυτή θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην Κίνα που είναι σήμερα και η παγκόσμια ατμομηχανή της ανάκαμψης. Ήδη παρατηρείται, όπως υπογραμμίζει ο ειδικός αναλυτής, επιβράδυνση: «Παρατηρούμε μια μόνιμη επιβράδυνση, κάτι που φαίνεται ιδιαίτερα στις αυξήσεις των τιμών στα είδη διατροφής.

Η κινεζική κεντρική τράπεζα έχει ήδη αυξήσει αισθητά τα επιτόκια, το ελάχιστο υποχρεωτικό αποθεματικό των τραπεζών και το ποσοστό των πιστώσεων και τώρα έρχεται η ιαπωνική κρίση με το τσουνάμι και την πυρηνική καταστροφή.»

Το τσουνάμι και η πυρηνική καταστροφή θα επηρεάσουν ψυχολογικά τις αγορές;

Υπάρχουν όμως και οι λεγόμενες ψυχολογικές επιπτώσεις ή όπως τις λένε τα τελευταία χρόνια αναλυτές και δημοσιογράφοι ‘το φαινόμενο του CNN’. Δηλαδή ο φόβος και ανασφάλεια που καταλαμβάνει καταναλωτές, επενδυτές και επιχειρηματίες όταν βλέπουν εικόνες καταστροφής σαν αυτές που μεταδίδει συνήθως το CNN.

Οι τηλεοπτικές εικόνες από το σεισμό, το τσουνάμι και τις εξελίξεις στη Φουκουσίμα ενδέχεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στις επενδύσεις και στην κατανάλωση. Στην ΕΕ και την ευρωζώνη μπορεί να έχει επιπτώσεις αυτό το σενάριο μόνον εάν οι Ιάπωνες ασφαλιστές και επενδυτές αποσύρουν τα κεφάλαιά τους από την Ευρώπη για την ανασυγκρότηση της χώρας τους.

Ας σημειωθεί ότι οι Ιάπωνες κατέχουν ευρωπαϊκά ομόλογα και χρεόγραφα κάθε είδους αξίας 800 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Παρ’ όλα αυτά οι Γερμανοί αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη και μία σούπερ πυρηνική καταστροφή στην Ιαπωνία δεν πρόκειται να προκαλέσει παγκόσμια οικονομική ύφεση. Και αυτό διότι η Ιαπωνία είναι καθαρά χώρα εξαγωγών και όχι εισαγωγών.

Με άλλα λόγια: εάν καταρρεύσει στην Ιαπωνία η εσωτερική ζήτηση θα πληγούν κατά κύριο λόγο οι ιαπωνικές επιχειρήσεις. Ισχυρό πλήγμα θα δεχθεί όμως και η μεταποιητική βιομηχανία στην Κίνα και τα ‘απόνερα’ ενδέχεται να δημιουργήσουν παγκοσμίως ‘κάποιες δυσκολίες’, αλλά όχι νέα οικονομική ύφεση.

Danhong Zhang / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης