Ο αναλφαβητισμός επιτείνει την άνοια

Σύμφωνα με νέα μελέτη, οι άνθρωποι που δεν μπορούν να διαβάσουν ή να γράψουν είναι τρεις φορές πιθανότερο να εμφανίσουν άνοια. Η μελέτη με επικεφαλής τη διδάκτορα Τζένιφερ Μάνλι του Κολεγίου Ιατρικής και Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο ιατρικό περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας.

Μερικά από τα χαρακτηριστικά της άνοιας είναι η χρόνια απώλεια μνήμης και οι αλλαγές στην προσωπικότητα. Η άνοια εμφανίζεται συνήθως στους ηλικιωμένους. «Η ικανότητα ανάγνωσης και γραφής επιτρέπει στους ανθρώπους να ασχολούνται με περισσότερες δραστηριότητες που σχετίζονται με τον εγκέφαλο, όπως η ανάγνωση εφημερίδων ή η παροχή βοήθειας στα παιδιά και τα εγγόνια με τις σχολικές εργασίες» λέει η Μάνλι. Και συνεχίζει: «Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι τέτοιες δραστηριότητες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο άνοιας. Η νέα μελέτη αποδεικνύει ότι η ανάγνωση και η γραφή μπορεί να είναι σημαντικοί παράγοντες για τη διατήρηση ενός υγιούς εγκεφάλου».

Το πείραμα και τα αποτελέσματα της έρευνας

Οι ερευνητές εξέτασαν τα ποσοστά άνοιας μεταξύ ατόμων με χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης που ζουν στο βόρειο Μανχάταν. Πολλοί συμμετέχοντες ήταν από αγροτικές περιοχές της Δομινικανής Δημοκρατίας, όπου είχαν περιορισμένη πρόσβαση στην εκπαίδευση. Οι 983 συμμετέχοντες είχαν μέσο όρο ηλικίας 77 χρόνια και τέσσερα ή λιγότερα χρόνια σχολικής φοίτησης. Στην αρχή της έρευνας χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: σε αυτούς που μπορούσαν να διαβάσουν και σε αυτούς που δεν μπορούσαν. Υποβλήθηκαν σε ιατρικές εξετάσεις, μνημονικά και νοητικά τεστ. Αυτά επαναλαμβανόταν περίπου κάθε 18 μήνες.

Τα αποτελέσματα του πειράματος δείχνουν ότι το 35% των 237 αναλφάβητων συμμετεχόντων είχε ήδη άνοια στην αρχή της μελέτης, σε σύγκριση με το μόλις 18% των συμμετεχόντων που γνώριζαν ανάγνωση και γραφή. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όσοι δεν μπορούν να διαβάσουν έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια. Εκείνοι που δεν είχαν άνοια κατά την έναρξη της μελέτης, τέσσερα χρόνια αργότερα είχαν αναπτύξει άνοια σε ποσοστό 48%, έναντι μόλις του 27% των εγγράμματων συμμετεχόντων. Η έρευνα έδειξε ότι για τα άτομα που δεν μπορούσαν να διαβάσουν ή να γράψουν ήταν δύο φορές πιο πιθανή η ανάπτυξη άνοιας.

Οι γλωσσικές δεξιότητες δεν είναι το μόνο που αναπτύσσει κανείς μέσα από την ικανότητα της ανάγνωσης και της γραφής. «Διαπιστώσαμε επίσης ότι η ικανότητα ανάγνωσης και γραφής συνδέεται με καλύτερες επιδόσεις στη μνήμη και τα νοητικά τεστ συνολικά» είπε η Μάνλι. «Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ανάγνωση μπορεί να συμβάλει στην τόνωση του εγκεφάλου με πολλούς τρόπους, οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη ή στην καθυστέρηση της εμφάνισης της άνοιας», πρόσθεσε. Τέλος, η έκθεση δείχνει ότι επενδύοντας σε πρωτοβουλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν, θα μπορούσαν να μειωθούν τα ποσοστά άνοιας.

Κρίστι Πλάντσον

Επιμέλεια: Μαγδαληνή Γκόγκου