Ο Έλληνας του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου

Με ευρεία πλειοψηφία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε χθες, Τρίτη, την επανεκλογή του Νικόλαου Μηλιώνη στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Απομένει τώρα η επικύρωση από το Συμβούλιο. Επίκουρος καθηγητής δημοσιονομικού δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο Έλληνας νομικός είναι πρόεδρος στο πρώτο τμήμα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο ελέγχει τη «βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων». Τί ακριβώς σημαίνει αυτό;

«Το πρώτο τμήμα έχει αρμοδιότητα να ελέγχει τις δαπάνες της γεωργικής πολιτικής και πλέον έχει επεκτείνει τις αρμοδιότητές του στα ζητήματα της βιώσιμης ανάπτυξης, της κλιματικής αλλαγής, του περιβάλλοντος και της υγείας» λέει ο Νικόλαος Μηλιώνης στην Deutsche Welle. «Προσωπικά, είχα κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες εκθέσεις με τη Natura 2000, με τα οργανικά προϊόντα, ενώ τώρα πρόκειται να παρουσιάσω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μία έκθεση για την κλιματική αλλαγή».

«Η δημοσιονομική συνείδηση της ΕΕ»

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, με έδρα στο Λουξεμβούργο δεν είναι δικαστικό σώμα, ωστόσο ελέγχει τη διάθεση των κοινοτικών κονδυλίων και στηλιτεύει κρούσματα κακής ή μη αποτελεσματικής διαχείρισης. «Είναι ένα συλλογικό όργανο, το οποίο εκτελεί τον ρόλο της ηθικής δημοσιονομικής αρχής της Ένωσης», επισημαίνει ο έλληνας νομικός. «Είναι, όπως λένε, η δημοσιονομική συνείδηση της ΕΕ. Ο σκοπός του είναι κυρίως να ελέγχει τη διαχείριση, την οποία κάνει η Επιτροπή στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Δηλαδή η Επιτροπή είναι ο υπόλογος διαχειριστής του δημοσίου χρήματος, έστω και αν το μεγαλύτερο μέρος το διαχειρίζονται τα κράτη-μέλη». 

Να υποθέσουμε ότι στη γεωργική πολιτική γίνονται ατασθαλίες όπως παλαιότερα, όταν αγρότες δήλωναν πολύ μεγαλύτερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις από εκείνες που διέθεταν, για να εισπράξουν πολλαπλάσιες επιδοτήσεις; Φαίνεται ότι αυτές οι εποχές ανήκουν στο παρελθόν. Όπως τονίζει ο Νικόλαος Μηλιώνης, ειδικά στη γεωργική πολιτική οι προβληματικές περιπτώσεις είναι κάτω ακόμη και από το «όριο ανοχής» που έχουν προβλέψει οι ελεγκτές του Λουξεμβούργου. «Έχουμε βρει πως σε ό,τι αφορά τις γεωργικές επιδοτήσεις το ποσοστό σφάλματος είναι κάτω από το όριο ανοχής, κάτω από το 2%», επισημαίνει. «Σε ό,τι αφορά τη γεωργική ανάπτυξη έχουμε λίγο παραπάνω από το 2%, ήταν 2,4% φέτος. Βλέπει κανείς πως τα πράγματα βαίνουν καλύτερα. Διότι σε ό,τι αφορά τις επιδοτήσεις οι γεωργοί πλέον έχουν μάθει να υποβάλλουν σωστά τις αιτήσεις τους, οι πιο πολλές αιτήσεις γίνονται με αυτοματοποιημένο τρόπο, υπάρχει έλεγχος των καλλιεργειών μέσω δορυφόρων κλπ. Τα πράγματα είναι ελέγξιμα, γι' αυτό είναι κάτω από 2%». Σε άλλους τομείς, όπως η συνοχή, επειδή τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα, είναι πάνω από το 2% - φτάσαμε και 5% φέτος».

Οι ελεγκτές του Λουξεμβούργου δεν εστιάζουν μόνο στη νομιμότητα, αλλά και στον «έλεγχο επιδόσεων» (performance audit), δηλαδή την αποτελεσματική διαχείριση των κονδυλίων. Παράδειγμα: Ένας δρόμος που έχει κατασκευαστεί τέλειος και χωρίς υπερτιμολογήσεις, αλλά δεν οδηγεί πουθενά, θα προκαλέσει και αυτός τον «ψόγο» του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. «Η νομιμότητα θεωρείται δεδομένη για ορισμένα πράγματα, αλλά εμείς πηγαίνουμε πέρα από τη νομιμότητα», εξηγεί ο κ. Μηλιώνης. «Μας ενδιαφέρει κυρίως αν τα λεφτά αυτά πιάνουν τόπο και αν οι στόχοι των ευρωπαϊκών πολιτικών επιτυγχάνονται».

Σημαντικές εκθέσεις για το προσφυγικό

Σε πρόσφατες εκθέσεις για το προσφυγικό το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο καταγράφει ελλείψεις και καθυστερήσεις σε Ελλάδα και Ιταλία, καλώντας την ΕΕ να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για τη μετεγκατάσταση των μεταναστών. Παράλληλα, πολλά ερωτήματα ως προς τα κονδύλια για το μεταναστευτικό ανακύπτουν στην Τουρκία, σύμφωνα με τους ελεγκτές. Όπως αναφέρει στην Deutsche Welle ο Νικόλαος Μηλιώνης «δεν μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε τους τελικούς δικαιούχους από την εγγραφή τους μέχρι την πληρωμή. Το τουρκικό υπουργείο Οικογένειας και Κοινωνικών Πολιτικών δεν μας επέτρεψε καμία πρόσβαση σε βάση δεδομένων για τους επιλέξιμους δικαιούχους των έργων που ελέγχθηκαν για τη μεταφορά των μετρητών. Κι έτσι δεν μπορούσαμε να φτάσουμε στους τελικούς δικαιούχους...»

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο