Νόμπελ Ειρήνης σε ΙΑΕΑ και Ελ Μπαραντέι αλλά και κριτική από διεθνείς οργανώσεις.
8 Οκτωβρίου 2005
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ήταν το φαβορί για το φετινό Νόμπελ Ειρήνης, καθώς φέτος συμπληρώθηκαν 60 χρόνια από τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Πέραν τούτου η δραστηριότητα της υπηρεσίας και του Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι βρίσκεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια στην επικαιρότητα χωρίς να βαρύνεται με σοβαρά λάθη.
Η πενταμελής επιτροπή απονομής του Νόμπελ Ειρήνης, αιτιολογώντας την απόφασή της αναφέρει ότι αυξάνονται οι κίνδυνοι που πηγάζουν από τα ατομικά όπλα και για τον λόγο αυτόν απαιτείται περισσότερος έλεγχος και ευρεία διεθνής συνεργασία. Ο Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι είναι ένας θαρραλέος άνθρωπος που δεν διστάζει να έλθει αντιμέτωπος με καθεστώτα που επιχειρούν παρανόμως να κατασκευάσουν πυρηνικά όπλα, υπογράμμισε ο πρόεδρος της επιτροπής Όλε Ντανμπολντ Μιος:
«Σε μια εποχή που δεν σημειώνεται καμία κινητικότητα στο πεδίο του αφοπλισμού, σε μια εποχή που αυξάνεται ο κίνδυνος ατομικά όπλα να διαδοθούν και σε άλλες χώρες αλλά και να πέσουν σε χέρια τρομοκρατών, η δραστηριότητα της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας είναι αναντικατάστατη».
Οι υποψηφιότητες για το φετινό βραβείο Νόμπελ Ειρήνης έσπασαν κάθε ρεκόρ, φτάνοντας τις 199. Για την 5μελή επιτροπή δεν ήταν εύκολο να επιλέξει το πρόσωπο ή τον θεσμό που θα βράβευε. Οι κίνδυνοι που απειλούν την ειρήνη είναι πολλοί, αλλά όπως λέει ο Όλε Ντάνμπολντ Μιος, η ατομική ενέργεια είναι στις πρώτες θέσεις:
«Ο Άλφρνετ Νομπέλ όρισε στη διαθήκη του ότι ένα από τα κριτήρια που θα πρέπει να πληροί το πρόσωπο που θα βραβεύεται είναι η συμβολή του για την κατάργηση ή έστω μείωση των στρατών. Η νορβηγική επιτροπή έχει πολλές φορές επιλέξει πρόσωπα και θεσμούς με αυτό το κριτήριο. Ο περιορισμός των ατομικών όπλων μέχρι την κατάργησή τους είναι ακόμη και σήμερα ο στόχος. Μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος και για τον λόγο αυτόν η δραστηριότητα στην κατεύθυνση αυτή είναι και σήμερα σημαντική», υπογράμμισε ο κ. Ντάνμπολντ Μιος.
Διεθνείς οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην ίδια κατεύθυνση όπως η Οργάνωση των «Γιατρών για την Αποτροπή ενός πυρηνικού πολέμου» και το γερμανικό τμήμα της «διεθνούς αμνηστίας», επέκριναν τη βράβευση της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, συμφώνησαν ωστόσο να τιμηθεί ο Ελ Μπαραντέι για την προσφορά του στην αποτροπή της αμερικανικής επέμβασης στο Ιράν και για τις προσπάθειες του σήμερα να μην επαναληφθεί το ίδιο με το Ιράν.
Αντίθετα Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ζακ Σιράκ, ο Τόνι Μπλερ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ χαιρέτισαν την απόφαση της επιτροπής, ενώ και το γραφείο της αμερικανικής προεδρίας εξέφρασε συγχαρητήρια στον κ. Ελ Μπαραντέι.
Η απονομή του βραβείου θα γίνει σε ειδική τελετή στο Όσλο της Νορβηγίας στις 10 Δεκεμβρίου. Η Διεθνής Υπηρεσία και ο Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι θα μοιρασθούν το ποσό του 1,3 εκατ. δολαρίων.