«Ναι» στην έναρξη έρευνας για την υπόθεση Μπέμερμαν

Σε μια πολυαναμενόμενη ανακοίνωση το μεσημέρι στην καγκελαρία που έκανε η ίδια η γερμανίδα καγκελάριος, η Άγκελα Μέρκελ πήρε θέση στην «υπόθεση Μπέμερμαν», την περίπτωση σατιρικού παρουσιαστή του ZDF που προκάλεσε την οργή του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με ένα ποίημα που τον σατίριζε, προσβάλλοντάς τον. Το ποίημα αυτό πέρα από σάλο στην τουρκική κοινή γνώμη, έφερε τις δύο χώρες στα όρια -δίχως υπερβολή- διπλωματικού επεισοδίου.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η καγκελάριος, η γερμανική κυβέρνηση, μετά από σχετικό αίτημα του Ερντογάν να κινηθεί άμεσα δικαστική διαδικασία για την απόδοση πιθανών ποινικών ευθυνών, θα επιτρέψει τελικά να δοθεί μια τέτοια άδεια, χωρίς αυτό να σημαίνει την εκ των προτέρων ενοχή του Μπέμερμαν, ούτε φυσικά προδικάζει μια απόφαση που θα θέτει όρια στην ελευθερία του τύπου, της έκφρασης και της τέχνης.

Aρμοδιότητα των δικαστικών αρχών

«Σε ένα κράτος δικαίου δεν είναι θέμα της κυβέρνησης αλλά της εισαγγελίας και των δικαστηρίων να κρίνει θέματα που άπτονται του δικαιώματος στην προσωπικότητα, της ελευθερίας του τύπου και της έκφρασης», είπε χαρακτηριστικά η γερμανίδα καγκελάριος. Παράλληλα η κυρία Μέρκελ ανακοίνωσε την πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης να καταθέσει κατά την επόμενη βουλευτική περίοδο πρόταση για αναθεώρηση του επίμαχου άρθρου 103 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο στοιχειοθετεί το έγκλημα της περιύβρισης οργάνων και εκπροσώπων ξένων κρατών, στη βάση του οποίο στηρίχθηκε το αίτημα του Ταγίπ Ερντογάν.

Ειδικότερα, πριν λίγες μέρες ο τούρκος πρόεδρος είχε ζητήσει μέσω ρηματικής διακοίνωσης που επεδόθη από τον τούρκο πρέσβη στο Βερολίνο στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, να κινηθεί ποινική έρευνα κατά του Μπέμερμαν, επειδή προσέβαλε μέσα από τη δημόσια τηλεόραση το πρόσωπο και τον θεσμό του τούρκου προέδρου. Για να ξεκινήσει ωστόσο μια τέτοια άδεια, σύμφωνα με τον γερμανικό Ποινικό Κώδικα, προαπαιτείται σχετική έγκριση της γερμανικής κυβέρνησης. Μάλιστα, ενώ το έγκλημα της εξύβρισης κατά ιδιωτών προβλέπει ποινή φυλάκισης ενός χρόνου, όταν τα υβριστικά σχόλια και οι χαρακτηρισμοί στρέφονται κατά ενός ξένου αρχηγού κράτους, η ποινή ανέρχεται στα πέντε χρόνια.

Σωρεία αντιδράσεων

Λίγο μετά την ανακοίνωση της Άγκελα Μέρκελ ακολούθησε κύμα αντιδράσεων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στην Τουρκία. O γενικός γραμματέας των Xριστιανοδημοκρατών Πέτερ Τάουμπερ παρείχε στήριξη από την πλευρά του, όπως ήταν φυσικό, στην καγκελάριο σχολιάζοντας στο twitter ότι η «κυβέρνηση παίρνει στα σοβαρά το κράτος δικαίου, ακόμη κι όταν αυτό προκαλεί πόνο». «Σωστή» χαρακτήρισε την ίδια απόφαση και ο Φόλκερ Κάουντερ, επικεφαλής της Κ.Ο. Xριστιανοδημοκρατών / Χριστιανοκοινωνιστών, σημειώνοντας ότι «η σάτιρα μπορεί να κάνει τα πάντα. Αλλά κάθε προσβολή δεν είναι σάτιρα».

Tην ευθεία αντίθεσή του προς αυτήν την κίνηση εξέφρασε ο επικεφαλής της Κ.Ο. των Σοσιαλδημοκρατών Τόμας Όπερμαν, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Θεωρώ λανθασμένη την απόφαση. Η δίωξη της σάτιρας με το πρόσχημα της προσβολής των αρχών δεν συνάδει με καμία σύγχρονη δημοκρατία». Η Ζιμόνε Πέτερ, επικεφαλής της Κ.Ο. των Πρασίνων δήλωσε ότι η «σάτιρα είναι το θύμα» της συμφωνίας της ΕΕ με την Τουρκία. Αντίστοιχα, σκληρή γλώσσα χρησιμοποιεί και η Ζάρα Βάγκενκνεχτ, επικεφαλής του Κόμματος της Αριστεράς, σχολιάζοντας ότι η Μέρκελ «υποκύπτει στον αυταρχικό Ερντογάν και θυσιάζει την ελευθερία του τύπου στη Γερμανία».

Από την πλευρά τους πολλά τουρκικά ΜΜΕ που πρόσκεινται στο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν χαιρέτισαν την απόφαση της γερμανίδας καγκελαρίου να εγκρίνει δικαστική έρευνα κατά του Γιαν Μπέμερμαν. Μάλιστα η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Star» χαρακτήρισε την απόφαση Μέρκελ ως «μεγάλο σοκ» για τον Μπέμερμαν.

DW, dpa / Δήμητρα Κυρανούδη