«Να κλείσουμε το χάσμα Βορρά-Νότου»

Αφορμή ήταν η ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Στρασβούργο το βράδυ της Τρίτης. Ο υποψήφιος της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς για το αξίωμα του προέδρου της Κομισιόν μίλησε στους ευρωβουλευτές για την πολιτική του ατζέντα και στάθηκε ιδιαίτερα στη γεφύρωση των αντιθέσεων μεταξύ Βορρά και Νότου- αντιθέσεις που έγιναν ιδιαίτερα αισθητές στα πρώτα χρόνια της κρίσης. Επιπλέον, ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ δήλωσε για μία ακόμη φορά αντίθετος, όπως υποστηρίζει, σε μία πολιτική που εστιάζει αποκλειστικά στη λιτότητα, παραβλέποντας την αναπτυξιακή διάσταση.

«Αυτό που ζήτησα είναι να βλέπουμε την δημοσιονομική πειθαρχία και την πολιτική ανάπτυξης και απασχόλησης ως δύο όψεις του ιδίου νομίσματος» τονίζει ο Γιούνκερ. «Να συνδυάσουμε δημοσιονομική πειθαρχία και οικονομική ανάπτυξη. Και να κλείσουμε το χάσμα μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ευρώπης, γιατί δεν το αντέχω όταν βλέπω να διαιρείται η Ευρώπη σε δύο κατηγορίες, δηλαδή τους ̔ενάρετους̓ του Βορρά και τους ̔αμαρτωλούς̓ του Νότου. Δε μου αρέσουν αυτά τα στερεότυπα. Και αυτό που χρειαζόμαστε στην Ευρώπη είναι να κλείνουμε τα χαρακώματα που μας χωρίζουν και όχι να δημιουργούμε καινούρια».

«Τι κάνατε ως πρόεδρος του Γιούρογκρουπ;»

Για οκτώ ολόκληρα χρόνια (2005-2013) ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ ήταν επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, πριν τον διαδεχθεί ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας Γερούν Ντάισελμπλουμ. Αυτή η προϋπηρεσία ασφαλώς θεωρείται προσόν, αλλά του επιφυλάσσει και κριτική από ευρωβουλευτές των Πρασίνων και της ευρωπαϊκής Αριστεράς για τον συντονισμό (ή μη συντονισμό...) της ευρωπαϊκής πολιτικής εν μέσω κρίσης. Σε συνέντευξη Τύπου στο Στρασβούργο, ο συμπροεδρεύων των Πρασίνων Ντανιέλ Κον Μπεντίτ επανέλαβε την κριτική αυτή σε υψηλούς τόνους διερωτώμενος: «Εάν ο κ.Γιούνκερ κόπτεται τόσο πολύ για τη συνοχή, τι έκανε γι| αυτό το ζήτημα ως πρόεδρος του Γιούρογκρουπ;»

Η απάντηση από τον ίδιο τον Ζαν Κλωντ Γιούνκερ: «Κατ΄αρχήν φροντίσαμε υπό την προεδρία μου- και αυτό δεν ήταν εύκολο- να διατηρηθεί η συνοχή της ευρωζώνης. Όπως ξέρετε, πάντοτε ήμουν αντίθετος στην εκδίωξη της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Προσπαθούσα να συμπεριφέρομαι με σεβασμό και με φιλικά αισθήματα στην Ελλάδα, κάτι που άλλοι δεν έκαναν. Και πάντοτε αντιδρούσα, αν και δεν το εξέθετα στη δημοσιότητα, σε συμπεριφορές που θα είχαν αρνητικές συνέπειες για την Ελλάδα. Ο κ.Κον Μπέντιτ δεν ήταν ποτέ στο Γιούρογκρουπ, εγώ όμως ήμουν...»

Σε σχετικά μικρή ηλικία ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, 59 ετών σήμερα, θεωρείται ένας από τους πιο έμπειρους eυρωπαίους πολιτικούς. Μόλις στα 29 του ανέλαβε υπουργικό θώκο, διετέλεσε πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου επί 18 χρόνια και στη συνέχεια ανέλαβε τον συντονισμό του Γιούρογκρουπ. Θεωρείται «πολιτικός φίλος» του Χέλμουτ Κολ, λέει όμως ότι δεν διστάζει να τα βάλει με τους «ισχυρούς» της Ευρώπης, εάν το θεωρεί απαραίτητο: «Ως επικεφαλής του Γιούρογκρουπ έπρεπε να φροντίσω να συμμετέχουν όλοι στην κοινή προσπάθεια διάσωσης (του ευρώ). Δεν είμαι άνθρωπος που συστηματικά επιδιώκει την αντιπαράθεση. Αλλά από την άλλη πλευρά σίγουρα δεν φοβάμαι τους ̔ισχυρούς᾽ », λέει ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ στην Deutsche Welle.

«Όχι» στα ευρωομόλογα

Το πλεονέκτημα του Ζαν Κλωντ Γιούνκερ είναι ότι «μιλάει με όλους»- μεταφορικά, αλλά και κυριολεκτικά, καθώς μιλάει με την ίδια χαρακτηριστική άνεση γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά. Στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Δουβλίνο, που επικύρωσε την υποψηφιότητά του για το αξίωμα του προέδρου της Κομισιόν, είχε δηλώσει ότι στα δύσκολα χρόνια της κρίσης προσπάθησε «να αποτρέψει μία καταστροφή με ταπεινά μέσα».

«Προσπάθησα να στηρίξω κυρίως εκείνους που υπέφεραν από την κρίση» εξηγεί ο πρώην πρόεδρος του Γιούρογκρουπ. «Για να μείνουμε στο παράδειγμα της Ελλάδας: βλέπουμε ότι εκείνοι που υπέφεραν ήταν οι πιο φτωχοί ΄Ελληνες, ενώ άλλοι απλώς υποκρίνονταν ότι υπέφεραν. Αν υλοποιούσαμε στη Γερμανία ή στη Γαλλία τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στην Ελλάδα, θα είχε γίνει εξέγερση στη βόρεια Ευρώπη. Νομίζω, λοιπόν, ότι οι Βορειοευρωπαίοι καλό θα ήταν να είναι πιο μετριοπαθείς στις απόψεις τους».

Αμφιταλαντεύσεις προκαλούσε ωστόσο η πολιτική Γιούνκερ για τα ευρω-ομόλογα. Μέχρι το 2010 φαινόταν να έρχεται σε σύγκρουση με την καγκελάριο της Γερμανίας για το ζήτημα αυτό. Σε πρόσφατο συνέδριο των γερμανών Χριστιανοδημοκρατών ενόψει ευρωεκλογών δήλωσε αντίθετος, όπως και η Άγκελα Μέρκελ, στην «κοινοτικοποίηση του χρέους μέσω ευρω-ομολόγων». Όπως εξηγεί ο ίδιος στην Deutsche Welle: «Πριν από χρόνια είχα δηλώσει ότι είμαι κατ΄αρχήν υπέρ των ευρω-ομολόγων, αλλά είχα επίσης δηλώσει ότι πρέπει να τηρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις για να έχουν νόημα τα ευρω-ομόλογα. Δηλαδή: να επιτύχουμε μεγαλύτερη φορολογική εναρμόνιση, να καθιερώσουμε μία πιο ισχυρή ευρωπαϊκή συναρμοδιότητα στη σύνταξη των εθνικών προϋπολογισμών, να έχουμε καλύτερο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής. Καθώς δεν φαίνεται πιθανό να τα επιτύχουμε όλα αυτά στα επόμενα πέντε χρόνια, είμαι της γνώμης ότι δεν μπορούμε να έχουμε και ευρω-ομόλογα μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, γιατί ακριβώς δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις».

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη