Νέο κύμα μετανάστευσης από την 1η Ιανουαρίου;

Εδώ και μήνες τα γερμανικά ταμπλόιντ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ένα επερχόμενο νέο κύμα μετανάστευσης από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία που "θα πλήξει το κοινωνικό κράτος" και θα "κατακλύσει την αγορά εργασίας" της Γερμανίας. Η Ντοροτέ Φρινγκς, καθηγήτρια Κοινωνικού Δικαίου στην ανώτατη σχολή του Νιντεράιν, θεωρεί την όλη συζήτηση μη αντικειμενική, εκτιμώντας ότι βλάπτει το κοινωνικό κλίμα: «Το σημαντικότερο είναι να σταματήσουν πολιτική και μέσα ενημέρωσης να διεξάγουν αυτή τη συζήτηση με συνθήματα όπως ‘επιδοματικός τουρισμός’ και ‘έρχονται οι τσιγγάνοι’. Μιλάμε για οικονομική μετανάστευση και αυτό ανταποκρίνεται στο ευρωπαϊκό πρότζεκτ των ανοιχτών αγορών».

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αντρέας Ποτ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μεταναστευτικών Ερευνών και Διαπολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Οσναμπρούκ: «Υπάρχει μια πρόκληση πανικού. Γνωρίζουμε από προηγούμενες διευρύνσεις, για παράδειγμα από την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία ή τελευταία την Πολωνία, ότι υπάρχουν μετρήσιμες μετακινήσεις μεταναστών, οι οποίες όμως περιορίζονται και πάλι μετά από μερικά χρόνια».

Οι φόβοι των Γερμανών

Σύμφωνα με ειδικούς, για πολλά χρόνια η Γερμανία δυσκολεύτηκε να αντιμετωπίσει τη μετανάστευση ως κάτι δεδομένο. Γι΄ αυτό και η όλη συζήτηση συνοδεύεται συνήθως από ένα αίσθημα φόβου και όχι από την πεποίθηση ότι μέσω της μετανάστευσης μπορεί να διαμορφωθεί μια κοινωνία, εκτιμά ο κ. Ποτ. Επιπλέον Ρουμανία και Βουλγαρία είναι ήδη από το 2007 πλήρη μέλη της ΕΕ, και τώρα προστίθεται απλά η δυνατότητα της ελεύθερης πρόσβασης στην αγορά εργασίας.

Η ελευθερία μετακίνησης, σύμφωνα με τον ειδικό, δεν κινείται μόνον προς μια κατεύθυνση. Γιατί ένας μετανάστης μπορεί να επιστρέψει στην πατρίδα του ή και να συνεχίσει για άλλον προορισμό και αυτό ωφελεί χώρες όπως τη Γερμανία για πολλούς και διαφορετικούς λόγους: «Η δημογραφική εξέλιξη, η γήρανση του πληθυσμού, σε αυτά τα συμφραζόμενα η μετανάστευση είναι πάντα καλοδεχούμενη και απαραίτητη».

Ο μεγαλύτερος φόβος πολλών Γερμανών είναι να υπάρξουν μαζικές αιτήσεις για την παροχή κοινωνικών επιδομάτων. Οι ειδικοί, ωστόσο, δεν αναμένουν κάτι τέτοιο, καθώς πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της ΕΕ δείχνουν μια διαφορετική εικόνα: Τον τελευταίο χρόνο μόλις το 9 % όλων των Βούλγαρων και Ρουμάνων που ζουν στη Γερμανία λάμβαναν κοινωνικά επιδόματα. Έτσι βρίσκονταν αρκετά κάτω από τον μέσο όρο των υπολοίπων αλλοδαπών (15,9%) και λίγο πάνω από τον μέσο όρο του συνολικού πληθυσμού (7,4%). Την ίδια ώρα μόλις το 7,9 % λάμβανε επιδόματα για τα παιδιά. Στους υπόλοιπους ξένους το αντίστοιχο ποσοστό ήταν διπλάσιο ενώ εμφανώς υψηλότερος ήταν ο γενικός μέσος όρος (10,9%).

Κύμα Σίντι και Ρομά;

Δεν είναι και λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι από το 2014 θα έρθουν νέα κύματα κυρίως Σίντι και Ρομά από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ιδιαίτερα έναντι των συγκεκριμένων ομάδων, όμως, η Γερμανία έχει μια ιστορική ευθύνη, λέει ο δήμαρχος της Νυρεμβέργης Ούλριχ Μάλι. Η Γερμανία θα πρέπει να τους αντιμετωπίσει με έναν ιδιαίτερο τρόπο, είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του: «Η πρώτη λύση είναι να βοηθήσεις τους ανθρώπους αυτούς να ενσωματωθούν στις πατρίδες τους, η δεύτερη λύση είναι να βοηθήσεις όσους από αυτούς έρχονται σε εμάς εδώ να ενσωματωθούν στη Γερμανία».

Το να θέλεις να ζήσεις σε έναν καλύτερο οικονομικό περιβάλλον είναι απολύτως κατανοητό και θεμιτό, υποστηρίζει ο Αντρέας Ποτ. «Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους. Όπως ήταν οι Γερμανοί που μετανάστευαν στις ΗΠΑ, έτσι είναι σήμερα και η μετανάστευση εντός της ΕΕ». Ο ίδιος θεωρεί ιδιαίτερα προβληματική την κατηγοριοποίηση των μεταναστών σε εκείνους που θέλουν να εργαστούν και σε εκείνους που υποτίθεται ότι έρχονται για να εκμεταλλευτούν το κοινωνικό κράτος. Το 2014, σύμφωνα με τον γερμανικό ειδικό, θα πρέπει να αποτελέσει αφορμή για να ασχοληθεί η γερμανική κοινωνία στο εξής πιο εντατικά και πιο αντικειμενικά με το θέμα της μετανάστευσης».

Martin Koch / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής