Νέες δικαστικές περιπέτειες για την VW

Το διαβόητο σκάνδαλο Dieselgate δε λέει να αφήσει τη Volkswagen σε ησυχία. Μόνο στις ΗΠΑ οι διάφοροι συμβιβασμοί κόστισαν στον κολοσσό της αυτοκινητοβιομηχανίας πάνω από 25 δις ευρώ. Τώρα η VW έρχεται αντιμέτωπη στη Γερμανία με επενδυτές σε μια πιλοτική δίκη (Musterverfahren), που μπορεί να οδηγήσει σε αποζημιώσεις ιστορικών διαστάσεων. Τη Δευτέρα ξεκινά στο Eφετείο του Μπραουνσβάιγκ η προφορική διαδικασία, όπου επενδυτές ζητούν αποζημιώσεις δισεκατομμυρίων για την απώλεια της χρηματιστηριακής αξίας των μετοχών του που έχουν υποστεί. Το κρίσιμο ερώτημα αυτή τη φορά είναι το εξής: είχε ενημερώσει η VW έγκαιρα τις αγορές; Η δικαστική διαμάχη αφορά επίσης και το εξίσου σημαντικό ερώτημα αναφορικά με το σκάνδαλο παραποιημένων τιμών ρύπων: ποιος ήξερε τι και από πότε εντός της VW;

Επενδυτές εναντίον VW

Για τον Αντρέας Τιλπ, δικηγόρο που εκπροσωπεί τους ενάγοντες, το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι τόσο αν ο ίδιος ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Μάρτιν Βίντερκορν είχε προσωπικά γνώση των γεγονότων. Κι αυτό γιατί αν γνώριζαν μόνο κάποιοι από τους μάνατζερ στα κατώτερα διοικητικά επίπεδα, η ευθύνη θα καταλογιζόταν και πάλι στην εταιρεία. Η VW ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο αντικρούει τους ισχυρισμούς των εναγόντων υποστηρίζοντας ότι από την πλευρά του ομίλου δεν υπήρχαν ενδείξεις για το ότι η υπόθεση θα επηρέαζε την χρηματιστηριακή παρουσία της VW μέχρι τις 18 Σεπτεμβρίου 2015, όταν ξαφνικά οι αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές των ΗΠΑ έδωσαν στη δημοσιότητα στοιχεία που επιβάρυναν τον γερμανικό όμιλο.

Στη διαδικασία ενώπιον του Εφετείου του Μπραουνσβάιγκ η οποία ήταν να ξεκινήσει αρχικά τον Απρίλιο, αναμένεται να ξεκαθαριστεί κατά πόσο λοιπόν η VW εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της έναντι των επενδυτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από την ανακριτική διαδικασία, για την πιλοτική δίκη του Μπραουνσβάιγκ αναμένεται να καταθέσει και ο Ντίτερ Πετς, νυν επικεφαλής του εποπτικού συμβουλίου της VW και πρώην επικεφαλής του οικονομικού τμήματος του κολοσσού.

Όφειλε η VW να ενημερώσει νωρίτερα τους επενδυτές;

Σύμφωνα με τον πληρεξούσιο των εναγόντων, η VW έπρεπε ήδη τον Ιούνιο του 2008 να μιλήσει στους επενδυτές για το θέμα του ελέγχου στις εκπομπές ρύπων στα ντιζελοκίνητα και να τους γνωστοποιήσει τους ισχύοντες κανόνες στις ΗΠΑ αναφορικά με τα οξείδια του αζώτου. Θα έπρεπε επίσης να τους πει ότι δεν κατάφερε να τηρήσει τις προβλεπόμενες προδιαγραφές. Έτσι η VW προέβη σε εξαπάτηση επειδή έκρυψε τα παραπάνω στοιχεία. Έτσι οι επενδυτές, ακριβώς επειδή δεν γνώριζαν τα παραπάνω στοιχεία, ενδεχομένως να αγόραζαν τις μετοχές σε πολύ ακριβότερη τιμή.

Ποιο είναι λοιπόν το διακύβευμα στη νέα δίκη που ξεκινά στη Γερμανία; Οι δικαστές πρέπει να αποφασίσουν εάν η VW ενημέρωσε εγκαίρως τους επενδυτές για την υπόθεση που αφορά εκατομμύρια υποθέσεις εξαπάτησης αναφορικά με την παραποίηση στις τιμές ρύπων σε κινητήρες ντιζελοκίνητων οχημάτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι αμέσως μετά την δημοσιοποίηση της υπόθεσης στις ΗΠΑ από τις αρμόδιες αρχές έπεσε η χρηματιστηριακή αξία της μετοχής της VW, ενώ ειδικότερα οι προνομιούχες μετοχές της εταιρίας έχασαν το ήμισυ της αξίας τους. Κατά συνέπεια οι επενδυτές υπέστησαν μεγάλες ζημίες.

Μια δίκη που αναμένεται να ρίξει φως στην υπόθεση Dieselgate

Σήμερα πλέον μεγαλοεπενδυτές, όπως η θυγατρική της Sparkasse, Deka, που είναι η βασική ενάγουσα στην πιλοτική δίκη, ισχυρίζεται ότι η VW ενημέρωσε τους επενδυτές με καθυστέρηση. Ο σχετικός νόμος απαιτεί ωστόσο την άμεση και ad hoc (δηλαδή για τη συγκεκριμένη περίπτωση) δημοσιοποίηση τυχόν ειδήσεων που ενδέχεται να επηρεάσουν της χρηματιστηριακή αξία της επιχείρησης. Σύμφωνα με τον Αντρέας Τιλτ η VW απέτυχε ξεκάθαρα ως προς αυτό. Aπό την πλευρά της η VW υποστηρίζει ότι μια τέτοια ad hoc ενημέρωση των επενδυτών προϋπέθετε γνώση του ότι η συγκεκριμένη πληροφόρηση θα μπορούσε να επηρεάσει σημαντικά τη χρηματιστηριακή τιμή. Ωστόσο ο γερμανικός κολοσσός ισχυρίζεται ότι κανείς στους κόλπους του ομίλου δεν είχε προβλέψει κάτι τέτοιο.

Η σημασία της πιλοτικής δίκης κατά της VW  στο Μπραουνσβάιγκ είναι μεγάλη. Πρόκειται για μια δίκη «πρότυπο», η οποία μπορεί να ανοίξει το δρόμο για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων και από άλλους ενάγοντες με αντίστοιχες αξιώσεις. Την Deka ενδέχεται να ακολουθήσουν έτσι τουλάχιστον άλλοι 1.000 ενάγοντες, εταιρικοί όμιλοι αλλά και ιδιώτες, που θα προσπαθήσουν επίσης να αποζημιωθούν. Παρά το ότι η δίκη στο Εφετείο του Μπραουνσβάιγκ θα εστιάσει κυρίως σε τεχνικά ζητήματα προκειμένου να προσδιοριστεί πότε και πώς η VW έκανε γνωστό το πρόβλημα στους επενδυτές, θεωρείται επίσης σημαντική γιατί θα εξακριβώσει την αλληλουχία γεγονότων που οδήγησαν στο σκάνδαλο. Θα προσδιορίσει επίσης πότε ακριβώς έλαβαν γνώση του οι ιθύνοντες και ειδικότερα και στα ανώτερα κλιμάκια του ομίλου. Όλες αυτές οι πληροφορίες κρίνονται καθοριστικές για την εκδίκαση της υπόθεσης στη Γερμανία. Η δίκη αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 10 Δεκεμβρίου ενώ η απόφαση του Εφετείου αναμένεται μέσα στο 2019.

Dpa, DW / Δήμητρα Κυρανούδη