Μυστικό deal Μόσχας - Ουάσιγκτον;

Απέστειλε όντως ο Αμερικανός πρόεδρος προς τον Ρώσο ομόλογό του επιστολή που περιέχει πρόταση για ματαίωση της αντιπυραυλικής ασπίδας με αντάλλαγμα βοήθεια στο ζήτημα του Ιράν; Ουάσιγκτον και Μόσχα διαψεύδουν τα περί μυστικής πρότασης, επιβεβαιώνουν όμως την ύπαρξη της επιστολής. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα των New York Times, ο Μπάρακ Ομπάμα προτείνει τη ματαίωση της εγκατάστασης του αντιπυραυλικού συστήματος σε Τσεχία και Πολωνία με αντάλλαγμα πιθανή βοήθεια της Ρωσίας στις προσπάθειες να σταματήσει το Ιράν τη διαδικασία απόκτησης πυρηνικών όπλων.

Κατά του deal o Μεντβέντεφ

Υπάρχει όντως μυστική πρόταση των Αμερικανών προς τη Ρωσία για το ζήτημα της αμερικανικής αντιπυραυλικής ασπίδας στην ανατολική Ευρώπη; Είναι διατεθειμένες οι ΗΠΑ να ματαιώσουν τα σχέδια ανάπτυξης της ασπίδας με αντάλλαγμα την ενεργό βοήθεια της Ρωσίας στο ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν; Ενδεχόμενο πολιτικό deal δεν θα έβρισκε πάντως σύμφωνο τον Ρώσο πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, όπως τόνισε χθες ο ίδιος: "Όσον αφορά τυχόν πολιτικές δοσοληψίες μπορώ να πω μόνον ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν ιδιαίτερα παραγωγικό".

Το τίμημα

Εδώ και αρκετές εβδομάδες, και κυρίως μετά την ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας από τον Μπάρακ Ομπάμα, ο ρωσικός τύπος θέτει ευθέως το ερώτημα πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει η ρωσική πολιτική ηγεσία την «επίθεση φιλίας» του νέου προέδρου. Στο επίκεντρο βρίσκεται πολύ συχνά το ζήτημα της αμερικανικής αντιπυραυλικής ασπίδας. Η Αμερική φαίνεται διατεθειμένη να ματαιώσει τα σχέδιά της, ικανοποιώντας το πάγιο αίτημα των Ρώσων. Το ερώτημα που τίθεται βεβαίως είναι ποιο θα είναι το τίμημα; Να θέσει η Μόσχα σε κίνδυνο τις καλές τις σχέσεις με το Ιράν αλλά και τον διαμεσολαβητικό της ρόλο μεταξύ Δύσης και Τεχεράνης;

Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι η κυβέρνηση Ομπάμα είχε -ούτως ή άλλως- αποφασίσει να ματαιώσει τα σχέδια ανάπτυξης της αντιπυραυλικής ασπίδας - ανεξαρτήτως της ρωσικής στάσης - εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Και πώς σήμερα προσπαθεί απλά να αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη. Αυτό το γνωρίζουν οι Ρώσοι. Όπως δήλωσε άλλωστε προ εβδομάδων και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ:

"Βλέπουμε ότι ο πρόεδρος Ομπάμα θέλει ένα διάλειμμα στο ζήτημα της αντιπυραυλικής ασπίδας. Όχι μόνον εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Θέλει να αναλύσει το σχέδιο και να εξετάσει το κόστος αλλά και την αποτελεσματικότητά του. Ελπίζουμε να λάβει υπόψη του και τις ρωσικές προτάσεις που κατατέθηκαν ήδη το 2007 και που αφορούν στην ίδρυση ενός κοινού ρωσοαμερικανοευρωπαϊκού συστήματος".

Το ζητούμενο, σύμφωνα με τον Σεργκέι Λαβρόφ, είναι η γεωπολιτική σταθερότητα και όχι η ρωσική πολιτική έναντι του Ιράν.

Πουλάει αέρα η Ουάσιγκτον;

Ρώσοι παρατηρητές επιρρίπτουν στην Ουάσιγκτον ότι παραιτείται από κάτι που δεν υφίσταται καν, ζητώντας όμως την καταβολή ενός υπέρογκου τιμήματος. Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι οι Αμερικανοί θα τηρήσουν τη συμφωνία. Ο σχέσεις Ιράν - Ρωσίας θα μπορούσαν να χειροτερεύσουν και οι ΗΠΑ να αλλάξουν ξαφνικά γνώμη και να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους. Στο σημείο αυτό υπενθυμίζουν τη συζήτηση για ενδεχόμενη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς που επίσης είχε αρχικώς αποκλειστεί. Στο μεταξύ όμως, όπως σημειώνουν οι ίδιοι, η ένταξη Ουκρανίας και Γεωργίας βρίσκεται συχνά στην ημερήσια διάταξη.

Ποιό όμως θα ήταν το τίμημα που θα έπρεπε να πληρώσει η Ρωσία εάν δεν δεχθεί το deal αυτό; Οι Ρώσοι θα ήταν για άλλη μια φορά οι "κακοί" που δεν αντιδρούν στη χείρα συνεργασίας που τείνει ο Μπάρακ Ομπάμα και αυτό μολονότι η Ρωσία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποτρέψει την ανάπτυξη της ασπίδας, σημειώνουν Γερμανοί αναλυτές.

«Θέλουμε καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ»

Η Μόσχα φαίνεται πως προσπαθεί να κερδίσει χρόνο. Δεν είναι τυχαίο ότι όταν στα μέσα Φεβρουαρίου ο Ιρανός υπουργός Άμυνας υπενθύμιζε στους Ρώσους ότι η χώρα του δεν έχει λάβει ακόμη τους πυραύλους S-300 που είχε παραγγείλει, οι Ρώσοι απέφυγαν συνειδητά να δεσμευτούν χρονικά για την ολοκλήρωση της παραγγελίας. Και αυτό χάριν των αμερικανορωσικών σχέσεων. „Είμαστε ανοιχτοί σε έναν ισότιμο διάλογο. Θέλουμε να έχουν καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Όχι όπως τα προηγούμενα χρόνια. Η κατάσταση που επικρατούσε τότε δεν ικανοποιούσε κανέναν".

Η σημασία που αποδίδουν οι δύο πλευρές στις διμερείς σχέσεις θα φανεί την ερχόμενη Παρασκευή, σημειώνουν αναλυτές, στην πρώτη συνάντηση της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον με τον Ρώσο ομόλογό της Σεργκέι Λαβρόφ.