Μπορούμε να γράφουμε για γενοκτονία

Πριν από εννέα χρόνια ο ιδρυτής και αρχισυντάκτης της εφημερίδας των Αρμενίων της Κων/πολης Agos Χραντ Ντινκ έπεφτε νεκρός στον δρόμο, μπροστά από την εφημερίδα, από πυρά ενός υπερεθνικιστή νέου. Ο θάνατός του είχε παγκόσμια απήχηση. Στην εφημερίδα είχε δημοσιεύσει πλήθος άρθρων για τη σφαγή των Αρμενίων το 1915, την ελευθερία της άποψης και τον διάλογο Αρμενίων και Τούρκων. Πλήρωσε τις θέσεις του με τη ζωή του.

Εννέα χρόνια μετά το θάνατο του Χραντ Ντινκ (19.01.2007) το έγκλημα δεν έχει ακόμα διαλευκανθεί. Αν και ο δράστης συνελήφθη γρήγορα, η δικαστική διαδικασία καθυστερεί. Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Agos Γετβάρτ Νταντσικιάν εκτιμά ότι για να διαλευκανθεί η υπόθεση, το τουρκικό κράτος πρέπει να στην ουσία να καταδικάσει… τον εαυτό του, δεν είναι ωστόσο έτοιμο να το πράξει: «Η δολοφονία σχετίζεται με τα γεγονότα του 1915 και τη γενοκτονία των Αρμενίων, την οποία αρνείται ακόμα και σήμερα το τουρκικό κράτος».

Μια εφημερίδα, πολλά ζητήματα

Στην Τουρκία ζουν σήμερα περίπου 60.000 Αρμένιοι, πολλοί από τους οποίους στην Κων/πολη. Όταν ιδρύθηκε η εφημερίδα Agos το 1996 στόχος του Ντινκ και των συναδέλφων του ήταν να δημοσιοποιηθούν τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η μειονότητα. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, η εβδομαδιαία εφημερίδα αποδίδει μεγάλη αξία στην ανεξάρτητη δημοσιογραφία αλλά και την ελευθερία της άποψης, που αποτελεί στην Τουρκία «τιτάνιο έργο». Ο Νταντσικιάν θεωρεί ότι όσον αφορά την ελευθερία του τύπου «η χώρα βρίσκεται στο χειρότερο σημείο των τελευταίων ετών. «Όσο πιο αυταρχικό γίνεται ο AKP τόσο περιορίζεται η ελευθερία της άποψης», λέει χαρακτηριστικά ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Argos.

Οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ τουρκικού στρατού και κούρδων ανταρτών του PKK στη νοτιοανατολική Τουρκία, με εκατοντάδες νεκρούς, ανησυχούν την αρμενική μειονότητα, λέει ο Γετβάρτ Νταντσικιάν. «Σήμερα ακούμε από κυβερνητικούς κύκλους ότι κάποια μέλη του PKK είναι Αρμένιοι». Για τον λόγο αυτό η εφημερίδα καλύπτει όσο το δυνατόν εκτενέστερα όσα συμβαίνουν στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας. Διότι, όπως λέει ο αρχισυντάκτης, «ο εκδημοκρατισμός της Τουρκίας εξαρτάται από την επίλυση του κουρδικού και η ευημερία της αρμενικής μειονότητας από τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας».

Μια ελευθερία με τίμημα μια ζωή

Ένα ακόμα ζήτημα που απασχολεί την εφημερίδα είναι οι αρμένιοι πρόσφυγες που ήρθαν από τη Συρία και το Ιράκ στην Τουρκία. Ακούσαμε για 72 οικογένειες που ζουν στην μικρή πόλη Γιοζγκάτ, λέει ο Γετβάρτ Νταντσικιάν: «Οι περισσότεροι δεν έχουν καν το στάτους πρόσφυγα και θέλουν να πάνε σε συγγενείς τους στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Μερικοί όμως δεν έχουν συγγενείς. Για τον λόγο αυτό οι Αρμένιοι της Κων/πολης μαζεύουν χρήματα στις εκκλησίες τους για να στηρίξουν τους αρμένιους πρόσφυγες.

Εννέα χρόνια μετά τη δολοφονία του Χραντ Ντινκ η εφημερίδα Argos κυκλοφορεί με τίτλο «Νοσταλγία εδώ και 9 χρόνια». Σήμερα, λέει ο Γετβάρτ Νταντσικιάν, μπορούμε να γράψουμε ότι ήταν γενοκτονία. Η ελευθερία αυτή στοίχισε ωστόσο τη ζωή του Χραντ Ντινκ. «Ουδείς γνωρίζει αν θα έχουμε αυτή την ελευθερία και αύριο».

Μπαζάκ Εζέι / Στέφανος Γεωργακόπουλος