Μπορεί ο εγγονός ενός στενού συνεργάτη του Χίτλερ να εκθέσει έργα τέχνης που αγοράστηκαν με καταναγκαστική εργασία;
22 Σεπτεμβρίου 2004
� έκθεσης.
"Ελεύθερη είσοδος για τους πρώην εργαζόμενους σε καταναγκαστικά έργα", απαιτεί ο καλλιτέχνης Κλάους Στεκ με κάρτες του που κυκλοφορούν σε ολόκληρο το Βερολίνο, ενώ το ίδιο αίτημα το βλέπει κανείς σε πλακάτ που μεταφέρουν αυτοκίνητα και σε γιγαντοαφίσες απέναντι από την κύρια είσοδο του σιδηροδρομικού σταθμού. Ο μεγαλοβιομήχανος Φρίντριχ Φλικ ήταν ο κύριος προμηθευτής όπλων του Χίτλερ και ένας από τους πρώτους που χρησιμοποίησε 60.000 κρατούμενους από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ως εργατικό δυναμικό στα εργοστάσιά του:
"Ποτέ δεν ανέφερα" δηλώνει ο εγγονός Φριντριχ Κρίστιαν Φλικ "ότι θέλω να ωραιοποιήσω τη σκοτεινή πλευρά της ιστορίας της οικογένειας μας και τα εγκλήματα του παππού μου στη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ. Δεν μπορώ να το κάνω και δεν μπορώ μάλιστα σε καμία περίπτωση να το πράξω μέσω της τέχνης. Αυτό που πάντα έλεγα είναι ότι στη σκοτεινή πλευρά της οικογενειακής μας ιστορίας, μπορώ να προσθέσω μια φωτεινότερη σελίδα".
Έντονη αντιπαράθεση προκάλεσε το γεγονός ότι ο Φλικ έθεσε τη συλλογή του επί επτά χρόνια υπό την αιγίδα του κρατικού Ιδρύματος για τους Πολιτιστικούς Θησαυρούς της Πρωσσίας. Πρόκειται για μια πράξη ηθικής κάθαρσης έργων τέχνης που αγοράστηκαν με αίμα ανέφερε ο Σάλομον Κορν αντιπρόεδρος του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου. "Πρέπει εμείς να είμαστε αυτοί που θα υποδείξουμε στον Φλικ τί να κάνει με την κληρονομιά του;" αναρωτιέται η υφυπουργός Πολιτισμού Κριστίνα Βάις και θίγει τον ηθικό πυρήνα του προβλήματος:
"Μπορούμε να μεταφέρουμε το βάρος της ευθύνης της εποχής εκείνης στους ώμους του εγγονού; Μπορεί να είναι κληρονομική η ενοχή; Είναι ερωτήσεις που απευθύνονται σε όλους. Μήπως όμως πρόκειται για ερωτήματα που καλύπτουν άλλα πιο σημαντικά; Όπως για τις βάσεις στις οποίες στηρίζονται μεγάλα τμήματα της γερμανικής οικονομίας και εάν αυτό που αποκαλούμε "αποναζιστικοποίησή" πραγματοποιήθηκε σε μεγάλη έκταση;"
Το Ίδρυμα για τους Πολιτιστικούς Θησαυρούς της Πρωσσίας μετά από εκτενείς διαβουλεύσεις αποφάσισε να αναλάβει τη διαχείριση της συλλογής που αποτελείται από 2.000 έργα τέχνης και θεωρείται ως μια από τις πλέον σημαντικότερες συλλογές μοντέρνας τέχνης .