Με αντίποινα απειλεί ο Ερντογάν την Ολλανδία

Λίγες μόνο ώρες πριν την προγραμματισμένη ομιλία του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου στο τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ υπέρ της συνταγματικής μεταρρυθμίσεις στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου οι ολλανδικές αρχές απέσυραν την άδεια προσγείωσης του αεροσκάφους που θα τον μετέφερε. Η απόφαση της Χάγης εκτιμάται ως απάντηση στις απειλές του τούρκου υπουργού Εξωτερικών, στο προοίμιο της επίσκεψής του, για επιβολή «σοβαρών πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων» σε περίπτωση που η Ολλανδία παρεμποδίσει την ομιλία του στο προξενείο. Το γεγονός πάντως ότι η ολλανδική κυβέρνηση τηρεί σκληρή στάση σχετίζεται πιθανότατα και με τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες διεξάγονται την ερχόμενη Τετάρτη. Ενδεικτική η αντίδραση του λαϊκιστή Γκερντ Βίλντερς, ο οποίος κατηγόρησε την ολλανδική κυβέρνηση ότι έδρασε με γνώμονα με το βλέμμα στραμένο στην εκλογική αναμέτρηση και όχι σύμφωνα με τα πιστεύω της.

Στην απόφαση της Χάγης αντέδρασε οργισμένα ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν. Σε εκδήλωση στην Κων/πολη απείλησε με εκδίκηση την Ολλανδία, χαρακτηρίζοντας τους υπουργούς της ολλανδικής κυβέρνησης, σύμφωνα με το πρακτορείο Ανατολή, «απογόνους των ναζί, προκατειλημμένους και φοβικούς». Ο τούρκος πρόεδρος πρόσθεσε μάλιστα ότι «θα πρέπει να δούμε πως θα προσγειώνονται τώρα τα διπλωματικά σας αεροσκάφη στην Τουρκία». Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Μάρκ Ρούτε δήλωσε κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης ότι οι δηλώσεις του τούρκου προέδρου «ξεπερνούν κάθε όριο».

Ζήτημα εξωτερικής πολιτικής

Το ζήτημα τούρκων υπουργών που δραστηριοποιούνται πολιτικά απασχολεί εδώ και καιρό και την γερμανική κοινή γνώμη, η οποία απορρίπτει στην πλειοψηφία της πολιτικές συγκεντρώσεις και εμφανίσεις πολιτικών που διχάζουν την τουρκική κοινότητα στη χώρα. Στο ερώτημα αν η γερμανική κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να απαγορεύσει πολιτική ομιλία ξένων κυβερνητικών στελεχών πήρε θέση την Παρασκευή το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο.

Στην απόφαση του το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας καθιστά σαφές ότι εναπόκειται στη γερμανική κυβέρνηση να απαγορεύσει προεκλογικές ομιλίες μελών της τουρκικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο, ούτε από το γερμανικό Σύνταγμα και ούτε από το Διεθνές Δίκαιο προκύπτει ότι αλλοδαποί πολιτικοί αξιωματούχοι έχουν το δικαίωμα να έρχονται στη Γερμανία και να δραστηριοποιούνται πολιτικά. Μια τέτοιου είδους δράση προϋποθέτει είτε την ρητή, είτε την σιωπηρή συγκατάθεση της γερμανικής κυβέρνησης. Η απαγόρευση της πολιτικής δραστηριότητας ενός ξένου αξιωματούχου σε γερμανικό έδαφος με την επίσημη του ιδιότητα είναι μια απόφαση στο πλαίσιο άσκησης εξωτερικής πολιτικής και δεν προσβάλει το συνταγματικό δικαίωμα της ελευθερίας γνώμης.

Αντιπαράθεση κυβέρνησης-αντιπολίτευσης

Παρά την απόφαση του ανωτάτου γερμανικού δικαστηρίου, το Βερολίνο δεν σκοπεύει να απαγορεύσει την είσοδο στη Γερμανία μελών της τουρκικής κυβέρνησης για να συμμετέχουν σε προεκλογικές εκδηλώσεις για το δημοψήφισμα τον Απρίλιο. Υπογραμμίζοντας τη μεγάλη σημασία που έχει η ελευθερία της άποψης η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπο Ουλρίκε Ντέμερ τόνισε ότι «αυτό που ζητάμε από άλλους, θα πρέπει να εφαρμόζουμε και εμείς.»

Αντιθέτως, ενώ χαιρετίζει την απόφαση του δικαστηρίου, η συμπρόεδρος της Κ.Ο. του κόμματος «Η Αριστερά» Σάρα Βάγκενκνεχτ, κατηγορεί συγχρόνως τη γερμανική κυβέρνηση ότι «σκόπιμα δεν αξιοποιεί τις δυνατότητες που διαθέτει για να απαγορεύσει την προπαγάνδα για μια αυταρχική Τουρκία.» Και ο πρόεδρος των Φιλελευθέρων, Κρίστιαν Λίντνερ, εκτιμά πως πρόκειται για «μια λανθασμένη αντίληψη περί ανεκτικότητας» από την πλευρά της γερμανικής κυβέρνησης «να παρέχει στους εχθρούς της ελευθερίας γνώμης αυτό το δικαίωμα.»

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο