Μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ναρκισσισμός

Μια φωτογραφία σέλφι στα γρήγορα όπως επίσης γρήγορα «ανεβαίνει» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τον περασμένο μήνα εγκαινιάστηκε στο Έρενφελντ, προάστιο της Κολωνίας, ένα διαδραστικό μουσείο που δεν εκθέτει τίποτα. Τα εκθέματά του είναι οι επισκέπτες του, οι οποίοι πληρώνουν το όχι ευκαταφρόνητο εισιτήριο των 29 ευρώ. Ο λόγος που πληρώνουν για να μην δουν τίποτα είναι για να βγάλουν φωτογραφία τον εαυτό τους και να σκηνοθετήσουν αυτή τη φωτογραφία σε ένα περιβάλλον που τους παρέχει το μουσείο. Για παράδειγμα σε ένα δωμάτιο το σκηνικό είναι ροζ, όλα είναι ροζ, όπως τα μεγάλα μπαλόνια και μια τεράστια πάπια. Άλλο σκηνικό είναι ο επισκέπτης να κάνει μια βουτιά σε ένα χώρο από μαύρα αυτή τη φορά μπαλόνια και καραμέλες. Ένας τρίτος χώρος είναι ένα τοίχος που αρχικά ήταν λευκός και στη συνέχεια οι επισκέπτες μπορούσαν να ζωγραφίζουν ό,τι θέλουν πάνω του και αργότερα να φωτογραφίζονται.

Στο επίκεντρο λοιπόν ο επισκέπτης και ο εαυτός του. Με αφορμή την ίδρυση αυτού του μουσείου στην Κολωνία η Deutsche Welle συνομίλησε με τον ψυχολόγο Μάρκους Άπελ, ο οποίος είναι και καθηγητής Νέων Μέσων στο πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ. Ο Μάρκους Άπελ έχει κάνει μια έρευνα που αφορά τη σχέση ναρκισσισμού και νέων μέσων. Όσον αφορά το συμπέρασμά του, λέει:

«Το συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι πράγματι υπάρχει ένας συσχετισμός ανάμεσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον ναρκισσισμό. Εννοούμε όμως τον ναρκισσισμό ως στοιχείο της προσωπικότητας και όχι ως διαταραχή. Διαπιστώσαμε πως οι ναρκισσιστές βγάζουν και ανεβάζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνότερα φωτογραφίες. Πιστεύουμε πως η ενασχόληση με τον εαυτό τους και στη συνέχεια τα σχόλια που δέχονται τροφοδοτούν ακόμα περισσότερο αυτή τη ναρκισσιστική τάση. Αυτό στη συνέχεια έχει ως αποτέλεσμα να ποστάρουν ακόμα περισσότερες φωτογραφίες κτλ κτλ».

Η προσωπικότητα και οι αξίες

Παράλληλα πάντως ο Γερμανός επιστήμονας δηλώνει πως δεν μπορούμε να γενικεύουμε και να κάνουμε λόγο για μια generation me, δηλαδή για μια γενιά που στρέφεται γύρω από τον εαυτό της. «Δεν μπορεί να κάνει λόγο κανείς για μια γενιά που είναι πιο ναρκισσιστική και πιο ερωτευμένη με τον εαυτό της σε σύγκριση με το παρελθόν. Αυτή είναι η εικόνα της νεότητας από παλιά».

Όσον αφορά τις αρνητικές συνέπειες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ο Μάρκους Άπελ δηλώνει:

«Είμαι της άποψης ότι δίνονται διαστάσεις σκανδάλου σε αυτό το θέμα. Φυσικά τα αρνητικά δημοσιεύματα πουλιούνται πιο εύκολα. Η εξέλιξη των νέων μέσων είναι πολύ γρήγορη και θα πρέπει κανείς να είναι προσεκτικός με τους κινδύνους που υπάρχουν. Αλλά το ότι για παράδειγμα οι οθόνες χαλάνε τα μάτια κτλ είναι γενικολογίες και όχι συμπεράσματα από ειδικούς».

Τέλος αυτό που μετράει για τον Γερμανό ειδικό είναι η προσωπικότητα του καθενός, ο τρόπος και οι αξίες με τις οποίες έχει μεγαλώσει. Ανάλογη θα είναι και η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Αν Κριστίν Χέρμπε / Μαρία Ρηγούτσου