Λογοκρισία σε δόσεις στην Τουρκία;

Οι αιματηρές βομβιστικές επιθέσεις στην πόλη Ρεϊνχαλί, κοντά στα τουρκοσυριακά σύνορα, προκάλεσαν τον αποτροπιασμό του τουρκικού πληθυσμού όχι μόνο λόγω των δεκάδων θυμάτων, αλλά και λόγω της επιβολής εμπάργκο ειδήσεων διάρκειας 7 ημερών από ποινικό δικαστήριο.

Μια μέρα μετά την επίθεση μέσα ενημέρωσης θέλησαν να καλύψουν την επίσκεψη μελών του τουρκικού υπουργικού συμβουλίου σε τραυματίες της επίθεσης σε νοσοκομείο της πόλης. Η είσοδος επετράπη, ωστόσο μόνο σε δημοσιογράφους των κρατικών μέσων ενημέρωσης.

Οι παρεμβάσεις έχουν γίνει κανόνας

«Εδώ και μερικούς μήνες ισχύουν στην Τουρκία περιορισμοί στην μετάδοση ειδήσεων, που αφορούν όμως μόνο ιδιωτικά μέσα», λέει ο Αμπντουλχαμίντ Μπιλιτσί, γενικός διευθυντής του ιδιωτικού πρακτορείου ειδήσεων Τσιχάν. «Στους ρεπόρτερ μας δεν επετράπη η είσοδος στο νοσοκομείο ούτε τα κρατικά μέσα ενημέρωσης μας προμήθευσαν οπτικό υλικό από την επίσκεψη των υπουργών. Και δεν ήταν η πρώτη φορά», λέει ο τούρκος δημοσιογράφος και προσθέτει: «Όταν ο πρωθυπουργός ή οι υπουργοί παίρνουν μέρος σε μια διάσκεψη, τότε προσκαλούνται μόνο τα κρατικά μέσα. Προφανώς διότι τα ιδιωτικά μέσα δεν χειραγωγούνται τόσο εύκολα».

Το εμπάργκο ειδήσεων παραβιάζει το τουρκικό σύνταγμα

«Δεν υπάρχει νομική πρόβλεψη για ένα εμπάργκο ειδήσεων. Το τουρκικό σύνταγμα κάνει μάλιστα λόγο για απαγόρευση της λογοκρισίας. Όμως οι δικαστές μας βρίσκουν πάντα κάποια παράγραφο για να στηρίξουν μια απαγόρευση», λέει ο Αντέμ Σοζουέρ, προέδρος της Νομικής Σχολής της Κων/πολης, προσθέτοντας ότι «η παράγραφος 153 του ποινικού κώδικα, βάση της οποίας αποφασίστηκε η απαγόρευση ειδήσεων στο Ρεϊνχαλί, δεν σχετίζεται με ένα εμπάργκο ειδήσεων».

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές μεταρρυθμίσεις του ποινικού κώδικα στην Τουρκία, ο οποίος κατά τη γνώμη του πρόεδρου της Νομικής Σχολής «είναι το ίδιο φιλελεύθερος όπως στη Γερμανία ή σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Τονίζει ωστόσο ότι «οι καινοτομίες αυτές δεν έχουν γίνει ακόμα πράξη. Βρισκόμαστε ακόμα σε μεταβατική περίοδο». Έπειτα υπάρχει και ένα πρόβλημα νοοτροπίας, λέει ο Αντέμ Σοζουέρ: «Τα δικαστήριά μας θεωρούν τη σκληρή κριτική ακόμα ποινικό αδίκημα. Παρά το γεγονός ότι το ποινικό δίκαιο θεωρεί την σκληρή κριτική δικαίωμα. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τους δημοσιογράφους, αλλά για όλους τους πολίτες. Η νοοτροπία αυτή πρέπει να αλλάξει. Θα χρειαστεί ωστόσο χρόνο», καταλήγει ο τούρκος νομικός.

Senada Sokollu / Στέφανος Γεωργακόπουλος

Υπεύθυνος σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής