1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Λιώνουν οι πάγοι «στη στέγη της Αφρικής»

1 Νοεμβρίου 2021

Σε λίγα χρόνια υπάρχει κίνδυνος να μείνουν ελάχιστοι πάγοι στις κορφές και τις πλαγιές του Κιλιμάντζαρο. Ο ποταμός στους πρόποδες στερεύει, η αποδάσωση εντείνει την κλιματική αλλαγή.

https://p.dw.com/p/42QGB
Χιόνια στο Κιλιμάντζαρο το 1993 και το 2000
Χιόνια στο Κιλιμάντζαρο το 1993 και το 2000Εικόνα: Jim Williams, NASA GSFC Scientific Visualization Studio, and the Landsat 7 Science Team

«Δεν ήταν ποτέ τόσο λευκά, τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο» τραγουδούσε το 1967 ο Πασκάλ Ντανιέλ στη μεγάλη του επιτυχία, όμως σήμερα στο πιο ψηλό βουνό της Αφρικής, όνειρο του κάθε ορειβάτη να κατακτήσει τις δύο κορυφές του, δεν χιονίζει πια τόσο πολύ. Ιδιαίτερα η τελευταία ζώνη, όπου παλαιότερα ήταν στρωμένη με έναν αιώνιο παγετώνα, αποδεικνύεται τα τελευταία χρόνια ότι δεν είναι πια τόσο αιώνια. Μάλιστα ειδήμονες, όπως η κλιματολόγος Πατρίτσια Νινγκούρο από το Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Κένυας, πιστεύει ότι σε μερικά χρόνια θα σταματήσει εντελώς να χιονίζει.

Επιπτώσεις ανθρωπογενούς δραστηριότητας

Το όνειρο κάθε ορειβάτη να φτάσει στην κορυφή 5.895 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας
Το όνειρο κάθε ορειβάτη να φτάσει στην κορυφή 5.895 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσαςΕικόνα: picture-alliance/Zandbergen-McP/Bildagentur-online

«Οι πάγοι στην κορυφή του βουνού σταδιακά λιώνουν» λέει. «Αυτό αποτελεί άμεση επίπτωση της ανόδου της θερμοκρασίας. Η εξέλιξη θα συνεχιστεί όλο και πιο γρήγορα, με ενδεχόμενο μέχρι το 2030 να εξαφανιστούν εντελώς». Οι φόβοι της ειδικού επιβεβαιώνονται και από τις έρευνες του Συμβουλίου για το Παγκόσμιο Κλίμα. Μάλιστα τον περασμένο Αύγουστο κάλεσε σε άμεση κινητοποίηση, καθώς διαπίστωσε για άλλη μια φορά ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Στους πρόποδες του Κιλιμάντζαρο τα αιγοπρόβατα πηγαίνουν στο ποτάμι για να ξεδιψάσουν.

Αλλά και το ποτάμι δεν είναι πια τόσο πλατύ και βαθύ, όσο παλαιότερα. Τις μεσημεριανές ώρες ο ήλιος κατακαίει. Δεν υπάρχουν πια δένδρα για σκιά. «Είμαστε εκτεθειμένοι στον ανοιχτό ουρανό» λέει ο Γιόσφατ Σανέτι από τη φυλή Μασσάι. «Παλαιότερα υπήρχαν ψηλά δένδρα, που εμπόδιζαν τις αχτίδες του ήλιου να πέφτουν πάνω στον ποταμό. Τώρα όμως η άμεση ηλιοφάνεια εξατμίζει το νερό που λιγοστεύει διαρκώς».

Φαύλος κύκλος

Πυρκαγιά στο Κιλιμάντζαρο το 2020
Πυρκαγιά στο Κιλιμάντζαρο το 2020Εικόνα: Thomas Becker/picture alliance/dpa

Στο πέρασμα των χρόνων κόπηκαν πολλά δένδρα. Οι αγρότες επεκτείνουν τα χωράφια τους όλο και πιο κοντά στον ποταμό. 1,3 εκ. άνθρωποι ζουν κοντά στο Κιλιμάντζαρο, αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν γύρω στους 100 χιλιάδες. Η αποδάσωση έχει εντείνει το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, λέει ο Αντρέας Χεμπ από το Πανεπιστήμιο του Μπαϊρόιτ, που κάθε χρόνο περνά πολλούς μήνες στο βουνό παρατηρώντας τις μεταβολές. «Κυρίως η αποψίλωση του δάσους στο κάτω τμήμα συμβάλλει στη μεταβολή του τοπικού μικροκλίματος και της περιοχής. Τα δένδρα απορροφούν πολύ νερό, αλλά όταν κόβονται, εξατμίζεται λιγότερο νερό και ο σχηματισμός σύννεφων ελαχιστοποιείται. Το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερη ηλιοφάνεια και γρηγορότερη ξηρασία του εδάφους». 

Η αποψίλωση του δάσους είναι εμφανής
Η αποψίλωση του δάσους είναι εμφανήςΕικόνα: CC/Gary Craig

Φαύλος κύκλος δηλαδή. Διότι όταν βρέχει σπανιότερα, οι αγροί δεν είναι αποδοτικοί και οι αγρότες εκχερσώνουν μεγάλα τμήματα. Με την ξηρασία μεγαλώνει ο κίνδυνος πυρκαγιών. Πριν από λίγα χρόνια η φωτιά έκαιγε για μέρες στην περιοχή. Όλα αυτά είναι μερικά ακόμη μηνύματα προς την Γλασκόβη και τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων να περάσουν από τις μεγαλοστομίες στην πράξη. Για να πέσει και πάλι χιόνι στις κορφές του Κιλιμάντζαρο.

΄Αντγιε Ντίκχανς

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου