Κορωνοϊός: Ενθαρρυντικά νέα από Ιταλία, Πολωνία

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η περίπτωση της Ιταλίας, η οποία, στις αρχές της πανδημίας είχε εξελιχθεί στη μεγαλύτερη εστία διάδοσης του ιού σε ολόκληρη την Ευρώπη. Από τον Φεβρουάριο μέχρι σήμερα στην Ιταλία, χώρα με πληθυσμό 60 εκατομμυρίων κατοίκων, έχουν καταγραφεί 36.000 θάνατοι λόγω κορωνοϊού. Στον πλούσιο βορρά της χώρας το σύστημα υγείας είχε καταρρεύσει, καθώς τα νοσοκομεία δεν διέθεταν τον εξοπλισμό και τις κλίνες εντατικής θεραπείας που χρειάζονταν για να ανταποκριθούν στις ανάγκες. Στο απόγειο της πανδημίας η χώρα κατέγραψε 1.000 νεκρούς μέσα σε 24 ώρες!

Σήμερα η κατάσταση στην Ιταλία θεωρείται καλύτερη από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μάλιστα η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα ενημερωτικό βίντεο, για να δείξει στους υπόλοιπους Ευρωπαίους τι μπορούν να μάθουν από τους Ιταλούς: Αυστηρή παρέμβαση της πολιτικής με σκληρό λόκνταουν, όταν αυτό χρειαστεί. Ανοιχτή επικοινωνία. Συνεργασία με την επιστήμη. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε έσπευσε να ανεβάσει το βίντεο στον λογαριασμό του στο Facebook, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι ντι Μάιο έκανε λόγο για μία τριπλή ευεργετική συγκυρία: Πολιτική παρέμβαση, τήρηση των κανόνων από τους πολίτες, ανιδιοτελής δράση ιατρών και νοσηλευτών. «Κανείς δεν παραιτήθηκε, ακόμη και στις πιο σκοτεινές εβδομάδες για την Ιταλία. Δεν είχαμε κάποιο βιβλίο οδηγιών στη διάθεσή μας, αλλά ο καθένας έδωσε ό,τι μπορούσε», υποστηρίζει ο ίδιος.

Πειθαρχία ή φόβος;

Δεν λείπουν βέβαια οι επικριτές που επισημαίνουν καθυστερήσεις ή επικαλύψεις αρμοδιοτήτων ανάμεσα στην κυβέρνηση της Ρώμης και τις περιφέρειες, λέγοντας μάλιστα ότι όλα αυτά συνέβαλαν στην εκρηκτική άνοδο των κρουσμάτων κατά τον πρώτο καιρό της πανδημίας. Ωστόσο, η μείωση του αριθμού των νέων κρουσμάτων θεωρείται πλέον αδιαμφισβήτηση. Σε πολλές περιπτώσεις για παράδειγμα οι αριθμοί είναι χαμηλότεροι από τους αντίστοιχους στη Γερμανία. Μπορεί κάποιοι να νομίζουν ότι γενικά οι Ιταλοί τείνουν να αντιμετωπίζουν με χαλαρότητα τους κανόνες, αλλά είναι γεγονός ότι το καλοκαίρι του 2020 φάνηκαν απόλυτα συνεπείς. Πολλοί φορούσαν μάσκες προστασίας ακόμη και σε ανοιχτούς χώρους, αν και δεν ήταν υποχρεωτικές.

Μήπως όλα αυτά οφείλονταν και στον φόβο; «Το σοκ των πρώτων εβδομάδων τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, με το λόκνταουν που επιβλήθηκε και το οποίο τηρήθηκε πιο αυστηρά από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, επηρεάζει ακόμη και σήμερα τους Ιταλούς», επισημαίνει ο Στέφαν Όρτνερ, διευθυντής του ερευνητικού κέντρου Eurac στο Μπολτσάνο της βόρειας Ιταλίας. Υποστηρίζει μάλιστα ότι «σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης οι άνθρωποι δεν επέδειξαν τόσο μεγάλη προσοχή τους καλοκαιρινούς μήνες».

Η περίπτωση της Πολωνίας

Η Πολωνία είναι η μοναδική από τις γειτονικές χώρες της Γερμανίας, η οποία δεν χαρακτηρίζεται «περιοχή υψηλού κινδύνου» από το επιδημιολογικό Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ. Στα μέσα Μαρτίου, όταν άρχισε να αυξάνεται δραματικά ο αριθμός των κρουσμάτων στη Δυτική Ευρώπη, η πολωνική κυβέρνηση παρενέβη άμεσα, κλείνοντας τα σύνορα και επιβάλλοντας λόκνταουν. Το καλοκαίρι ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει ότι στη μάχη κατά του κορωνοϊού η χώρα του επέδειξε καλύτερα αποτελέσματα από πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εκδηλώνονται νέα κρούσματα. Το αντίθετο συμβαίνει: την περασμένη Παρασκευή μάλιστα ο αριθμός των νέων κορυσμάτων έφτασε τα 1.587. Ήταν ο μεγαλύτερος από την έναρξη της πανδημίας. Ωστόσο, η Πολωνία δεν έχει μεγάλες εστίες μετάδοσης. «Οι αυστηροί περιορισμοί είχαν κρατήσει από την αρχή σε χαμηλά επίπεδα των αριθμό των κρουσμάτων», λέει ο Κρίστοφ Περκ, καθηγητής Επιδημιολογίας στο πανεπιστήμιο της Κρακοβίας.

Από την άλλη πλευρά, επισημαίνει ο Πολωνός επιδημιολόγος, «μπορεί ο χαμηλός αριθμός κρουσμάτων να οφείλεται στο ότι δεν είχαν γίνει αρκετά τεστ, ώστε να εντοπιστούν όλοι οι νοσούντες». Τις τελευταίες εβδομάδες οι πολωνικές αρχές διενεργούν κάθε εργάσιμη μέρα 23.000 τεστ, περίπου όσα και η γειτονική Τσεχία με πληθυσμό μόλις 10,7 εκατομμυρίων. Σε αντίθεση με την Πολωνία, η Τσεχία θεωρείται «ζώνη υψηλού κινδύνου». Ο υπουργός Υγείας Άνταμ Νιετζίλσκι προειδοποιεί τους Πολωνούς ότι τα νέα κρούσματα θα σταθεροποιοηθούν, αλλά σε άριθμό άνω των 1.000 ημερησίως ως «αποτέλεσμα της επιστροφής στην καθημερινότητα». Από την πλευρά του ο επιδημιολόγος Περκ αναμένει αύξηση των κρουσμάτων το φθινόπωρο και τον χειμώνα, καθώς ο αέρας είναι πιο κρύος και πιο ξηρός, ενώ ο κόσμος παραμένει σε εσωτερικούς χώρους. Θεωρεί πάντως μάλλον απίθανο ένα νέο γενικό λόκνταουν, επισημαίνοντας ότι αν χρειαστούν μέτρα, αυτά θα ληφθούν σε τοπικό επίπεδο».

Ντόρις Χάιμαν, Πέτρα Καμίνσκι, dpa

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου