Κλειστές οι εκκλησίες το Πάσχα στη Γερμανία

Στα πρόθυρα της αποτυχίας βρέθηκε η τηλεδιάσκεψη της καγκελάριου Άγκελα Μέρκελ με τους πρωθυπουργούς των 16 ομόσπονδων που ξεκίνησε τη Δευτέρα το μεσημέρι και έληξε τις δυόμιση το πρωί της Τρίτης. Μετά από τρεισήμισι ώρες, γύρω στις 18.30 τοπική ώρα τη Δευτέρα, η καγκελάριος διέκοψε τη συνεδρίαση, επειδή διαφωνούσε με τον τρόπο που σειρά πρωθυπουργών σκόπευαν να αντιμετωπίσουν τους αυξανόμενους ρυθμούς διάδοσης της πανδημίας του κορωνοϊού. Τί είχε συμβεί;

Διάσταση απόψεων στα περισσότερα σημεία

Σχετικά σύντομα καγκελάριος και πρωθυπουργοί συμφώνησαν σε μια παράταση του ισχύοντος λοκντάουν ως τις 18 Απριλίου. Επίσης επιβεβαίωσαν τη συμφωνία, στην οποία είχαν καταλήξει στην προηγούμενη διάσκεψη τους αρχές Μαρτίου, σε ό,τι αφορά την εφαρμογή αυστηρότερων περιοριστικών μέτρων σε περίπτωση που σε κάποιο νομό ξεπεραστεί το όριο των 100 κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους εντός επτά ημερών. Σε αυτή την περίπτωση θα κλείσουν ξανά καταστήματα του λιανικού εμπορίου που είχαν ανοίξει τις 7 Μαρτίου, μουσεία και γυμναστήρια. Επιπλέον, θα είναι εφικτό να επιβληθούν μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας και περιορισμοί των επαφών.

Πέραν αυτού όμως οι απόψεις διίστανται λίγο ή πολύ στα περισσότερα σημεία του σχεδίου απόφασης, που είχε προετοιμάσει η καγκελαρία. Τα, ως συνήθως, αυστηρά μέτρα που πρότεινε η Άγκελα Μέρκελ κινούνταν στη βάση της λογικής, πως χωρίς περαιτέρω περιορισμούς η εξάπλωση της πανδημίας θα πάρει τέτοιες διαστάσεις, ώστε ήδη τον επόμενο μήνα το σύστημα υγείας θα φτάσει στα όρια του.

Στα πρόθυρα της αποτυχίας η διάσκεψη

Ενδεικτικό παράδειγμα των διαφωνιών ήταν τα μέτρα που θα ισχύσουν για το καθολικό Πάσχα. Αν και επικράτησε επί της αρχής συμφωνία, ότι θα διατηρηθούν οι περιορισμοί στις κοινωνικές επαφές τις ημέρες των εορτών, τα παράκτια κρατίδια στη Βόρεια και τη Βαλτική Θάλασσα -δηλαδή η Κάτω Σαξονία, το Σλέσβιχ-Χόλσταϊν και το Μεκλεμβούργο-Πομερανία όπως και η Ρηνανία-Παλατινάτο και η Σαξονία-Άνχαλτ- ανακοίνωσαν ότι θα δώσουν στους πολίτες τους τη δυνατότητα να παραθερίσουν εντός των κρατιδίων. Η πλειοψηφία των πρωθυπουργών και η καγκελάριος διαφώνησαν. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες κάπου σε αυτό το σημείο η Α. Μέρκελ διέκοψε τη συνεδρίαση, όχι μόνο επειδή θεώρησε λανθασμένη την απόφαση των πέντε κρατιδίων. Όπως επιχειρηματολόγησε, σε μια περίοδο ταχύτατης εξάπλωσης του κορωνοϊού στη Γερμανία με το δείκτη θετικότητας να ξεπερνά το 100, απαιτούνται πολύ αυστηρότερα μέτρα αυτά που είχαν συμφωνηθεί.

Η καγκελάριος προειδοποίησε, πως σε περίπτωση που τα κρατίδια δεν αλλάξουν στάση, δεν πρόκειται να στηρίξει τις αποφάσεις της τηλεδιάσκεψης. Δεν ήταν η πρώτη φορά που η καγκελάριος επέλεξε αυτή την τακτική, για να ασκήσει πίεση. Και σε προηγούμενες διασκέψεις είχε έρθει σε έντονη αντιπαράθεση με τους πρωθυπουργούς, επειδή δεν λαμβάνονταν τα κατά τη γνώμη της αναγκαία μέτρα για την καταπολέμηση της πανδημίας. Ακολούθησαν περίπου έξι ώρες διαβουλεύσεων τόσο των πρωθυπουργών σε μικρές ομάδες όσο και της καγκελαρίου με τον αντικαγκελάριο και υπουργό Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, τον πρωθυπουργό της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ και τον δήμαρχο Βερολίνου, Μίχαελ Μίλερ.

«Μένουμε σπίτι» το Πάσχα

Από αυτό τον κύκλο συντάχθηκε ένας νέος κατάλογος μέτρων, ο οποίος παρουσιάστηκε μετά τα μεσάνυχτα στους πρωθυπουργούς. Βασικό σημείο του είναι η επιβολή ενός γενικού λοκντάουν για όλα τα καταστήματα, με εξαίρεση τα σουπερμάρκετ, από τη Μεγάλη Πέμπτη 1η Απριλίου ως τη Δευτέρα του Πάσχα 5 Απριλίου. Σε αυτό το διάστημα θα περιοριστούν στο ελάχιστο οι κοινωνικές επαφές και θα απαγορεύονται οι συναθροίσεις. Στις θρησκευτικές κοινότητες γίνεται παράκληση να κάνουν τις θείες λειτουργίες στο διαδίκτυο. Αυτή η παράκληση αφορά προπαντός τις λειτουργίες τις ημέρες του Πάσχα. «Για πέντε συνεχόμενες ημέρες θα ισχύει η αρχή "μένουμε στο σπίτι"», αναφέρει το κείμενο των αποφάσεων.

Το θέμα των διακοπών στα κρατίδια δεν αναφέρεται άλλο στο τελικό κείμενο των αποφάσεων. Αντιθέτως, καγκελάριος και πρωθυπουργοί «παρακαλούν επειγόντως τους πολίτες να ελαττώσουν τις επόμενες εβδομάδες όλες τις επαφές στο ελάχιστο αναγκαίο» και να αποφεύγουν τα μη αναγκαία ταξίδια στο εσωτερικό και στο εξωτερικό -  ειδικά το Πάσχα. Σε αυτό το πλαίσιο επισημαίνεται, ότι ταξιδιώτες που έρχονται από χώρες κινδύνου, θα πρέπει να μείνουν για 10 ημέρες σε καραντίνα. Παρεμπιπτόντως, σε αυτή την κατηγορία κατατάσσεται και η Ελλάδα. Η διάρκεια της καραντίνας μπορεί περιοριστεί στις πέντε ημέρες με τέστ κορωνοϊού. Από τις αεροπορικές εταιρείες αναμένεται να μην αυξήσουν τον αριθμό των πτήσεων τις ημέρες του Πάσχα και να κάνουν τεστ στα μέλη του πληρώματος και τους επιβάτες στις πτήσεις που έχουν προορισμό τη Γερμανία. Εκτός αυτού ανακοινώνεται, ότι θα αλλάξει η σχετική νομοθεσία, έτσι ώστε μελλοντικά ο καθένας που θα εισέρχεται στη Γερμανία, θα υποχρεούται να κάνει προηγουμένως τεστ.

Οι επιχειρήσεις καλούνται να κάνουν δύο φορές την εβδομάδα τεστ στους εργαζόμενους τους. Σε περίπτωση που δεν εφαρμόσουν το συγκεκριμένο μέτρο ως τις αρχές Απριλίου, τα κρατίδια και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα εξετάσουν την επιβολή του μέτρου δια της νομική οδού. Παράλληλα ανακοινώνονται στο τελικό κείμενο των αποφάσεων επιπλέον κρατικές βοήθειες για επιχειρήσεις, που πλήττονται σε «πολύ μεγάλο βαθμό και για πολύ μεγάλο διάστημα» από τα λοκντάουν.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο