Κερδίζει έδαφος η συνεργασία

Οι πρωθυπουργοί της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες, όπου θα διαπραγματευθούν μία συμφωνία με στόχο την επίλυση της πολυετούς διένεξης ανάμεσα στις δύο χώρες. Στον πυρήνα των συνομιλιών βρίσκεται η κατάσταση της σερβικής μειονότητας του Κοσσυφοπεδίου, το οποίο κατοικείται κατά συντριπτική πλειοψηφία από Αλβανούς. Οι δύο πλευρές διατηρούν σκληρή στάση ενόψει της συνάντησης. Αν κατορθώσουν, ωστόσο, να καταλήξουν σε συμφωνία, οι Βρυξέλλες είναι διατεθειμένες να επισπεύσουν τη διαδικασία προσέγγισης των δύο χωρών με την Ε.Ε.

Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου δεν ήταν ποτέ τόσο διαιρεμένοι όσο σήμερα. Σε αντίθεση με το ένα τρίτο που ζει στον βόρειο θύλακα της χώρας, οι υπόλοιποι Σέρβοι, περίπου 100.000, επιδιώκουν συνεργασία με την κυβέρνηση των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο και προσπαθούν να ενισχύσουν τη θέση τους στο ανεξάρτητο πλέον Κοσσυφοπέδιο. Αισθάνονται ξεχασμένοι και παραμελημένοι από το Βελιγράδι. Πολλοί υποστηρίζουν ότι για την σερβική κυβέρνηση μόνο οι Σέρβοι του βόρειου Κοσσυφοπεδίου είναι σημαντικοί.

Η συντριπτική πλειοψηφία των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου κατοικεί νότια του ποταμού Ίμπαρ. Αν και έχουν σοβαρές επιφυλάξεις σχετικά με τα θεσμικά όργανα του Κοσσυφοπεδίου, εντούτοις εδώ και οκτώ χρόνια λαμβάνουν μέρος σε τοπικές και βουλευτικές εκλογές. Τα σερβικά κόμματα διαθέτουν σήμερα 15 βουλευτές στο κοινοβούλιο του Κοσσυφοπεδίου. Το σερβικό Κόμμα των Φιλελευθέρων αποτελεί επίσης μέρος του κυβερνώντος συνασπισμού και αριθμεί τρεις από τους 19 υπουργούς στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Χασίμ Θάτσι.

Η σωστή απόφαση

«Η απόφαση να συμμετάσχουμε στις εκλογές του Κοσσυφοπεδίου δεν ήταν εύκολη για εμάς. Όμως θέλαμε να αναλάβουμε την ευθύνη για να δώσουμε λύσεις στα προβλήματα μας. Η δύσκολη απόφαση που πήραμε τότε αποδεικνύεται σήμερα ότι ήταν σωστή» επισημαίνει ο Σλόμπονταν Πέτροβιτς, πρόεδρος του Φιλελεύθερου Κόμματος (SLS) και ένας εκ των πέντε αναπληρωτών πρωθυπουργών του Κοσσυφοπεδίου.

Το Σύνταγμα του Κοσσυφοπεδίου παρέχει ειδική δυνατότητα εκπροσώπησης στις μειονότητες. Από ένα σύνολο 120 εδρών στο κοινοβούλιο, προορίζονται για τις μειονότητες είκοσι έδρες, εκ των οποίων οι δέκα για τους Σέρβους. Στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα της χώρας οι Σέρβοι έχουν αποφασίσει να εκμεταλλευθούν αυτή την ευκαιρία. «Τα τελευταία χρόνια, χτίσαμε πολλούς νέους δρόμους, αποχετεύσεις και αγωγούς νερού. Δημιουργήσαμε εκατοντάδες θέσεις εργασίας και κατασκευάσαμε εκατοντάδες σπίτια και διαμερίσματα για τους Σέρβους. Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα να γίνουν, αλλά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο» επισημαίνει ο Πέτροβιτς.

Από το τέλος του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου το 1999, περίπου 7 δισ. ευρώ έχουν εισρεύσει από τη Σερβία στο Κοσσυφοπέδιο. Πολλά από αυτά προορίζονταν για τη δημιουργία παράλληλων με τις κοσοβάρικες υποδομών στο βόρειο τμήμα της χώρας. «Δυστυχώς το Βελιγράδι δεν μας αντιμετωπίζει ισότιμα με τους Σέρβους του Βορρά» τονίζει ο Πέτροβιτς.

Ευρωπαϊκή προοπτική

Η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σχετικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στις Βρυξέλλες στα μέσα Απριλίου. Από τις Βρυξέλλες έχει επανειλημμένως ξεκαθαριστεί ότι χωρίς την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου είναι αδύνατη μία ουσιαστική προσέγγιση των χωρών αυτών με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σύμφωνα με τον Πέτροβιτς, «υπάρχουν ευσυνείδητοι πολιτικοί στο Βελιγράδι και στη Πρίστινα που αναγνωρίζουν και θα εκμεταλλευθούν την ιστορική αυτή ευκαιρία για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Πιστεύω ότι οι σχέσεις μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου θα βελτιωθούν μελλοντικά ακόμα περισσότερο. Η μόνη ελπίδα για την οικονομική ανάκαμψη και ένα καλύτερο μέλλον είναι η ένταξη στην Ε.Ε. Το μέλλον βρίσκεται στην ένταξη και όχι στις εθνικές διαιρέσεις».

Bahri Cani / Hλίας Αντωνιάδης

Υπεύθ. σύνταξης: Άρης Καλτιριμτζής