Η φρίκη μιας τουρκικής φυλακής

Παρά τον ζεστό καιρό και το πλούσιο φως στη Γερμανία αυτές τις μέρες, η Ασλί Ερντογάν αισθάνεται ξένη και θλιμμένη. Θλιμμένη για την πολιτική κατάσταση στη χώρα της, παρά τη νίκη της αντιπολίτευσης στην ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κωνσταντινούπολη.

«Πρέπει να παλεύω διαρκώς με βαθιά τραύματα» λέει η 52χρονη τουρκάλα συγγραφέας σε συνέντευξή της στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA). Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, το καλοκαίρι του 2016, η Ασλί Ερντογάν συνελήφθη. Είναι γνωστή συγγραφέας στη χώρα της, τα δοκίμια και τα βιβλία της είχαν μεγάλη επιτυχία.

132 μέρες έμεινε στις γυναικείες φυλακές του Μπακρικέι μέχρι να αφεθεί ελεύθερη, μετά τη μεγάλη πίεση της διεθνούς κοινότητας. Από τον Σεπτέμβριο του 2017 ζει στη Φρανκφούρτη με τη βοήθεια μιας υποτροφίας που έχει πάρει.

Πρόσφατα παρουσίασε το νέο της βιβλίο στη Φρανκφούρτη. Την ημέρα εκείνη πληροφορήθηκε ότι τα βιβλία της αφαιρέθηκαν από τη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου στην Άγκυρα. Μια είδηση που ταιριάζει με το πνεύμα του νέου της βιβλίου που έχει τίτλο «Το πέτρινο σπίτι».

Ένα ελεύθερο πνεύμα κατά της βίας

Στο βιβλίο περιγράφει, με μια γλώσσα πολύ ποιητική για ένα τέτοιο περιεχόμενο, τα βασανιστήρια στις φυλακές. Δεν μιλάει για τον δικό της εγκλεισμό, αλλά για όλα όσα είδε και έζησε επισκεπτόμενη τις περιβόητες φυλακές Σανσαριάν Χαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Τα φαντάσματα του παρελθόντος την κυνηγούν μέχρι σήμερα. Τα στενά κελιά και το κρύο δεν μπορεί να τα ξεχάσει. Η Ασλί Ερντογάν είναι μια μικροκαμωμένη εύθραυστη γυναίκα με προβλήματα υγείας εδώ και καιρό.

Είναι ένα ελεύθερο πνεύμα που εναντιώθηκε σε κάθε μορφή βίας και ιδιαίτερα σε αυτή εναντίον των γυναικών. Το πρόβλημα στην Τουρκία το εντοπίζει περισσότερο στην άνοδο του εθνικισμού και λιγότερο στο ρόλο της θρησκείας.

Η Ασλί Ερντογάν, κόρη ενός Τζερκέζου και μιας συντηρητικής Εβραίας, είναι φυσικός στο επάγγελμα. Νεαρή ακόμα επιστήμονας εργάσθηκε στο περίφημο ερευνητικό κέντρο CERN στη Γενεύη. Σε ηλικία 24 ετών δημοσίευσε το πρώτο της μυθιστόρημα. «Δούλευα ακατάπαυστα και τα βράδια», θυμάται. Σήμερα, όπως με λύπη της διαπιστώνει, δεν έχει πια αυτή τη δύναμη.

Την καταθλίβουν τα νέα από την Τουρκία, όπως για παράδειγμα η καταδίκη μιας νεαρής κοπέλας σε 33 χρόνια κάθειρξη γιατί πήρε μέρος σε μια παράνομη διαδήλωση. Γύρω στους 500.000 ανθρώπους έχουν συλληφθεί στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.

H Ασλί Ερντογάν ξέρει καλά πως η εξορία της θα συνεχιστεί για πολύ ακόμα. Εν τω μεταξύ έχει προτάσεις από τη Νέα Υόρκη και το Παρίσι για να ζήσει και να εργασθεί. Μια σαφώς πολύ καλύτερη μοίρα από πολλούς άλλους συμπατριώτες της, ωστόσο η εξορία δεν παύει να είναι μια δύσκολη κατάσταση.

Τόμας Μάιερ (DPA)

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου