Η Σλοβενία, η νέα προεδρεύουσα της ΕΕ

Υπήρξαν εποχές κατά τις οποίες ο σημερινός πρωθυπουργός της Σλοβενίας Γιάνεζ Γιάνσα μπήκε στη φυλακή εξαιτίας κάποιων αιχμηρών άρθρων που έγραψε. Τότε η Σλοβενία δεν ήταν παρά ένα τμήμα της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Σήμερα είναι ένα ανεξάρτητο κράτος, το οποίο μάλιστα από χθες ανέλαβε με τυμπανοκρουσίες την προεδρία της ΕΕ. Στις άμεσες προτεραιότητες της Λουμπλιάνα είναι η επίλυση του προβλήματος του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου αλλά και γενικότερα η ασφάλεια στα Βαλκάνια.

Το πρόβλημα της ελευθεροτυπίας στη μικρή χώρας των δυο εκατομμυρίων δεν φαίνεται πάντως να διορθώθηκε αισθητά, αν κρίνει κανείς από την κοινή επιστολή διαμαρτυρίας που υπέγραψαν 500 δημοσιογράφοι, οι οποίοι καταγγέλλουν παρεμβάσεις στον τύπο. Ο σημερινός πρωθυπουργός Γιάνεζ Γιάνσα απορρίπτει τις κατηγορίες. Δημοσιογραφικές ενώσεις πάντως όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση Δημοσιογράφων, το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου και η Οργάνωση «ρεπόρτερ χωρίς σύνορα» έχουν αντίθετη άποψη.

Δυο παραδείγματα

Μια χαρακτηριστική περίπτωση ήταν το περασμένο φθινόπωρο του Ματίγια Γκρα ανταποκριτή στη Βιέννη της μεγάλης εφημερίδας Ντέλο. Σε ένα σχόλιό της επέρριψε στην κυβέρνηση ότι δεν υποστηρίζει αρκετά την σλοβενική μειονότητα στην Αυστρία. Και η άποψη αυτή είχε συνέπειες:

«Ο αρχισυντάκτης με απέλυσε πρόωρα. Η επίσημη δικαιολογία ήταν ότι δεν ήμουν αντικειμενική. Αυτό όμως είναι γελοίο, διότι ένα σχόλιο δεν μπορεί να είναι αντικειμενικό.»

Όμως ο Ματίγια Γκρα δεν είναι η μοναδική περίπτωση όπως λέει και πάλι:

«Μαζί με μένα απολύθηκε και ο συνάδελφός μου από το Ζάγκρεπ. Και αυτός ήταν ανταποκριτής και για αυτόν η επίσημη δικαιολογία ήταν ότι ήταν ανεπαρκής.»

Πολιτικές παρεμβάσεις

Το αιτιολογικό ήταν τουλάχιστον πολύ περίεργο αφού ο εν λόγω δημοσιογράφος είχε πρόσφατα βραβευθεί για τα εξαιρετικά ρεπορτάζ του και τις αναλύσεις του. Ο Γκρέγκα Ρεποβζ, ο πρόεδρος της Ένωσης Σλοβένων Δημοσιογράφων υποστηρίζει ότι αυτό που συνέβη με την εφημερίδα Ντέλο, δεν είναι η εξαίρεση. Τα πολιτικά συμφέροντα ασκούν μεγάλες πιέσεις στον τύπο

«Η εφημερίδα Ντέλο, ανήκει στη μεγαλύτερη ζυθοποιεία της Σλοβενία, τη Λάσκο. Η Λάσκο ήθελε να πουλήσει πριν από δυόμισι χρόνια μετοχές στη μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας στην Μερκάτορ, η οποία ανήκε κατά ένα τέταρτο στο κράτος. Τα βρήκαν μεταξύ τους και συμφώνησαν να αλλάξουν τη διοίκηση της εφημερίδας. Και έτσι έγινε, άλλαξε πρώτα ο διευθυντής και μετά ο αρχισυντάκτης.»

Εκτός αυτού οι δημοσιογράφοι καταγγέλλουν περιπτώσεις όπου αλλοιώνεται το περιεχόμενο των άρθρων τους. Ανοησίες υποστηρίζει η κυβέρνηση. Όλα αυτά γίνονται για να αμαυρωθεί το καθαρό πρόσωπο της Σλοβενίας, τώρα που ανέλαβε την προεδρία στην ΕΕ.