Η Πολωνία μεταξύ Όρμπαν και Πούτιν

Οι πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες της νέας υπερσυντηρητικής κυβέρνησης στην Πολωνία, με τελευταία την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση του νόμου για τη λειτουργία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, προκαλούν σοβαρές ανησυχίες στους κόλπους της ΕΕ. Η Κομισιόν συζήτησε σήμερα για πρώτη φορά σχετικά με την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Πολωνία, αποφασίζοντας για πρώτη φορά στα χρονικά της ΕΕ να ξεκινήσει επίσημη διαδικασία εξέτασης των αρχών του κράτους δικαίου στην Πολωνία. Προ ημερών ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς προειδοποίησε για κίνδυνο κατάλυσης των θεσμών του δημοκρατικού κράτους δικαίου στην Πολωνία.

Οι εξελίξεις αυτές αποτέλεσαν χθες αντικείμενο συζήτησης της πολωνής πρωθυπουργού Μπεάτα Σίντβο με κορυφαίους εκπροσώπους όλων των κομμάτων του πολωνικού κοινοβουλίου. Οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος PiS αντικρούουν την κριτική που τους ασκείται, κάνοντας λόγο για απαράδεκτη ανάμειξη στα εσωτερικά της Πολωνίας. Η Κριστίνα Πάβλοβιτς, εκπρόσωπος της πιο ακραιφνούς μερίδας των ψηφοφόρων του PiS, εμφανίστηκε άκρως επιθετική. «Πριν εσείς οι Γερμανοί επιβάλετε τις κυρώσεις σας τιμωρώντας την Πολωνία επειδή διώξαμε μακριά εκπροσώπους των συμφερόντων σας στην πατρίδα μας, θα έπρεπε πρώτα να εξοφλήσετε το ιστορικό σας χρέος απέναντι στην Πολωνία», έγραψε η Κριστίνα Πάβλοβιτς στον προσωπικό της λογαριασμό στο facebook.

Μένος κατά της Γερμανίας και στα ΜΜΕ

Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Spiegel ο Φόλκερ Κάουντερ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των χριστιανικών κομμάτων (CDU/CSU) στη γερμανική βουλή, είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων εάν η Βαρσοβία παραμείνει ανυποχώρητη. Από την πλευρά του ο Γιάροσλαβ Γκοβίν, αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Παιδείας της Πολωνίας, σε συνέντευξή του στο πολωνικό ειδησεογραφικό δίκτυο TVN24 επαίνεσε τους φιλάθλους της εθνικής ομάδας βόλεϊ της χώρας του, οι οποίοι σε πρόσφατο παιχνίδι κατά της γερμανικής εθνικής ομάδας είχαν αναρτήσει πανό με σύνθημα «Προστατεύστε τις γυναίκες σας και όχι τη δημοκρατία μας», παραπέμποντας στις μαζικές επιθέσεις εναντίον γυναικών στην Κολωνία την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Πυρά κατά της Γερμανίας εκτοξεύθηκαν και από μέσα ενημέρωσης που πρόσκεινται στην πολωνική κυβέρνηση. Το εβδομαδιαίο περιοδικό «W sieci» τύπωσε στο πρωτοσέλιδό του την Άγκελα Μέρκελ με τον Μάρτιν Σουλτς δίπλα στην Αικατερίνη Β' της Ρωσίας και τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Β' σκυμμένους πάνω από τον χάρτη της Πολωνίας. Πρόκειται για υπαινιγμό σχετικά με τον διαμελισμό της Πολωνίας τον δέκατο όγδοο αιώνα. Ο τίτλος «Συνομωσία κατά της Πολωνίας» είναι ενδεικτικός των διαθέσεων απέναντι στη γερμανική κριτική.

Δυσαρέσκεια για την κριτική και στην αντιπολίτευση

Ωστόσο, δηλώσεις όπως αυτές του Μάρτιν Σουλτς, επικρίνονται και από εκπροσώπους της πολωνικής αντιπολίτευσης με το επιχείρημα ότι «ελάχιστα βοηθούν». Σύμφωνα με την Καμίλα Γκάσιουκ-Πίχοβιτς, βουλευτή του νεοφιλελεύθερου κόμματος Nowoczesna, η τοποθέτηση του προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου «ήταν προσβλητική για τους Πολωνούς, διότι η δημοκρατία στη χώρα μας εξακολουθεί να λειτουργεί», δήλωσε σε συνέντευξή της στον πολωνικό ιστότοπο Wirtualna Polska. Σχολιάζοντας την άποψη του Μάρτιν Σουλτς περί κινδύνου να προσανατολισθεί η Βαρσοβία στα πρότυπα του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, η πολωνή βουλευτής τόνισε ότι η χώρα της δεν βρίσκεται αντιμέτωπη με φαινόμενα δολοφονιών κατά δημοσιογράφων, όπως συμβαίνει στη Ρωσία. «Στην Πολωνία έχουμε να κάνουμε πολύ περισσότερο με μια ‘ορμπανοποίηση' (από το όνομα του υπερσυντηρητικού ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν), παρά με ‘πουτινοποίηση'», υπογράμμισε η ίδια.

Δυσαρέσκεια για τις δηλώσεις Σουλτς εξέφρασε και το κυβερνών έως τον Οκτώβριο του 2015 κόμμα της Πλατφόρμας Πολιτών (PO). Όπως σχολίασε στο twitter ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του PO Σλάβομιρ Νόιμαν, «πρέπει να διασώσουμε την εικόνα της Πολωνίας στην ΕΕ».

Μόνικα Μάργκραφ / Άρης Καλτιριμτζής