Η πιο «νεαρή» τράπεζα του κόσμου

Διευθυντής τράπεζας σε ηλικία 14 χρόνων; Δεν πρόκειται για παιδικό παιχνίδι προσομοίωσης αλλά για πραγματικότητα. Ο Σεΐχ Σαμέρ διευθύνει την Αναπτυξιακή Τράπεζα Παιδιών στην πρωτεύουσα της Ινδίας, το Νέο Δελχί. Υπό την καθοδήγηση μιας ΜΚΟ παιδιά και έφηβοι καταθέτουν τις εισπράξεις από την καθημερινή τους εργασία. Είναι τα λεγόμενα παιδιά του δρόμου, που κάνουν ό,τι τύχει για να βοηθήσουν την οικογένειά τους. Για να μην κουβαλάν συνεχώς πάνω τους τα χρήματα με φόβο να κλαπούν τα καταθέτουν στη δική τους τράπεζα.

«Μου κλέβουν συνεχώς τον κουμπαρά μου»

«Είμαι ο καλύτερος στα μαθηματικά» λέει ο Σεΐχ Σάμερ, «γι αυτό και πήρα αυτή τη θέση. Δεν την πήρα μόνο, με εκλέξανε. Φέρω τεράστια ευθύνη». Οι πελάτες, όλα παιδιά φτωχών συνοικιών, περιμένουν πειθαρχημένα στην ουρά. Κρατούν το βιβλιάριο αποταμιεύσεων και μερικά χαρτονομίσματα στο χέρι. Τώρα είναι η σειρά της Πρίγα να καταθέσει το μεροκάματο στο λογαριασμό της, γύρω στα 30 σεντ. Έρχεται κάθε μέρα γιατί δεν θέλει να φυλά τα χρήματα στο σπίτι.  «Μου κλέβουν συνεχώς τον κουμπαρά μου» λέει, «Χθες έχασα ένα ευρώ και 50 σεντ, ήθελα να τα καταθέσω στο λογαριασμό μου. Ο κουμπαράς μου ήταν γεμάτος, νομίζω ότι ο αδελφός μου τον πήρε. Γι αυτό φυλάω τα χρήματά μου στην τράπεζα».

Τα χρήματα αυτά δεν είναι βέβαια χαρτζιλίκι. Κάθε μέρα η 14χρονη πηγαίνει μετά το σχολείο με τη μητέρα της για δουλειά, στη λαϊκή. Τι κάνουν; Χωρίζουν τα καλά και από τα σάπια κρεμμύδια από τους μεγάλους σάκους που ζυγίζουν ο καθένας 80 κιλά. Η μικρή Πρίγα καταφέρνει γύρω στους 20 με 25 σάκους κάθε μέρα, γονατισμένη για ώρες. Τα περισσότερα χρήματα τα δίνει στη μητέρα της, που πρέπει να χορτάσει 4 παιδιά. 

Παιδική εργασία, που δεν πρέπει να ονομάζεται έτσι

Η παιδική εργασία στην Ινδία απαγορεύεται. Επίσημα η Πρίγα βοηθά τη μητέρα της, κάτι που είναι όμως νόμιμο. Αποτελεί δυστυχώς καθημερινότητα στη χώρα. Αλλά ένα μικρό τμήμα των χρημάτων μπορεί να τα αποταμιεύσει. Για να πληρώνει ιδιαίτερα μαθήματα ή τον γιατρό, όταν χρειάζεται. Μόνο πρόσφατα άνοιξε νοσοκομείο όπου δωρεάν ο καθένας μπορεί να νοσηλευτεί.

Στόχος της τράπεζας δεν είναι μόνο η αποταμίευση του παιδικού μεροκάματου, αλλά και η εμπειρία διαχείρισης των χρημάτων. Όπως λέει ο μάνατζερ του πρότζεκτ J. B. Oli, όταν τα παιδιά συμπληρώνουν τα 16 και έχουν εξοικονομήσει ένα συγκεκριμένο ποσό, μπορούν να δανειστούν από την ΜΚΟ ένα αρχικό ποσό για να κάνουν δική τους δουλειά. Στην απόφαση συμμετέχουν και οι ανήλικοι τραπεζίτες. «Τα παιδιά εξετάζουν από μόνα τους εάν έχουν πραγματικές ευκαιρίες επιτυχίας, εάν το μπίζνες πλαν είναι σωστό. Και μετά αποφασίζουν εάν θα πάρουν δάνειο ή όχι».   

Ο ανήλικος διευθυντής της Τράπεζας Σείχ Σαμέρ δεν θέλει να γίνει τραπεζίτης όταν μεγαλώσει. Αποταμιεύει χρήματα για να σπουδάσει ιατρική. Ίσως κάτι να πήρε το αυτί του για τους τραπεζίτες…

Σίλκε Ντίτριχ/ ARD

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου