Η μακρά επιστροφή στην κανονικότητα

Πώς γίνεται η επιστροφή στο πριν; Στην καθημερινότητα προ κορωνοϊού; Πώς θα είναι μετά; Ενώ η Γερμανία προσπαθεί να βρει την κατάλληλη στρατηγική εξόδου από την υποχρεωτική απομόνωση, σειρά από άλλα κράτη τολμούν με πολύ προσεκτικά βήματα να χαλαρώσουν τα μέτρα και να τολμήσουν. Ανοίγοντας τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά ή ανοίγοντας συγκεκριμένα καταστήματα. Μια γρήγορη ματιά στις χώρες αυτές μας δίνει μια πρώτη γεύση μέτρων που, αν αποδειχθούν αποτελεσματικά, ίσως να τα μιμηθούν κι άλλες χώρες που τώρα διστάζουν.

Προσεκτική επιστροφή

Στη Δανία η πρωθυπουργός Μέτε Φρεντέρκικσεν έκανε λόγο για μια “προσεκτική φάση ανοίγματος” της χώρας. Σε μια πρώτη φάση, από τις 15 Απριλίου θα ανοίξουν οι βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί αλλά και τα δημοτικά σχολεία μέχρι την 5η τάξη. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση της Δανίας θέλει να ελαφρύνει τους γονείς, που έπρεπε μαζί με τη φύλαξη των παιδιών να δουλεύουν από το σπίτι. Όλα τα άλλα μέτρα που ισχύουν, θα συνεχίσουν να ισχύουν για άλλες τέσσερις εβδομάδες. Τα σύνορα με τη Γερμανία θα παραμείνουν κλειστά μέχρι τις 10 Μαΐου. Το ίδιο ισχύει για καφέ, εστιατόρια, μπαρ, θέατρα και δομές άθλησης. Συναθροίσεις άνω των δέκα ανθρώπων θα συνεχίσουν να απαγορεύονται, οι μεγάλες διοργανώσεις θα απαγορεύονται μέχρι τον Αύγουστο.

Όπως η Δανία έτσι και η Αυστρία επέβαλε σχεδόν από την αρχή αυστηρά μέτρα. Τώρα επιχειρεί νωρίτερα από άλλες χώρες την προσεκτική επιστροφή στην καθημερινότητα, αρχής γενομένης από τις 14 Απριλίου. Μικρά μαγαζιά και καταστήματα ειδών κήπου και οικοδομικών υλικών θα ανοίξουν τις πόρτες τους υπό αυστηρές προδιαγραφές. Από την πρωτομαγιά θα ακολουθήσουν τα καταστήματα, τα εμπορικά κέντρα και τα κομμωτήρια. Χρονοδιάγραμμα για το πότε θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία και τα καταστήματα γαστρονομίας θα είναι έτοιμο τέλος Απριλίου. Η απαγόρευση εξόδου παρατείνεται μέχρι τέλος Απριλίου, που σημαίνει ότι οι Αυστριακοί μόνο με σοβαρό λόγο θα μπορούν να βγαίνουν από τα σπίτια τους. Τα σχολεία θα μείνουν κλειστά μέχρι μέσα Μαΐου και εκδηλώσεις δεν θα γίνονται μέχρι μέσα Μαΐου. Η υποχρεωτική χρήση μάσκας διευρύνεται από τις 14 Απριλίου για όλα τα ανοικτά καταστήματα και τα ΜΜΜ.

Σταδιακή χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων αποφάσισε και η κυβέρνηση μειοψηφίας της Τσεχίας. Από την Τρίτη 07.04, επιτρέπεται και πάλι το τένις και το γκολφ, από Πέμπτη 09.04 άνοιξαν και πάλι καταστήματα οικοδομικών υλικών και είδη χόμπι, ενώ παράλληλα έγιναν πιο αυστηρά τα υγειονομικά μέτρα στο λιανικό εμπόριο. Και στη Λιθουανία η κυβέρνηση εμφορείται από αισιοδοξία και σχεδιάζει χαλάρωση μέτρων για συγκεκριμένες μικρές επιχειρήσεις.

Κριτήρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Σύμφωνα με την εφημερίδα die Welt η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκπονήσει έναν χρονικό οδηγό εξόδου από τα αυστηρά μέτρα. Προτείνει σταδιακό άνοιγμα καταστημάτων, σχολείων και κινηματογράφων. Εκείνο στο οποίο δίνει σημασία είναι  η συντονισμένη προσέγγιση ανάμεσα στα κράτη-μέλη. “Το χρονικό σημείο και οι συγκεκριμένες συνθήκες της στρατηγικής εξόδου μπορεί να διαφέρουν, παρόλα αυτά είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί κοινή προσέγγιση και κοινό πλαίσιο” αναφέρεται στο σχέδιο της Κομισιόν που φέρει τον τίτλο “Ευρωπαϊκό χρονοδιάγραμμα για έξοδο από την πανδημία του Covid-19“.

Οι εμπειρογνώμονες της  Ευρωπαϊκής Επιτροπής συστήνουν στις εθνικές κυβερνήσεις να πάρουν αποφάσεις για το εάν χαλαρώσουν τα μέτρα με βάση δύο κριτήρια. Πρώτον, η μετάδοση του ιού θα πρέπει να έχει σημαντικά υποχωρήσει, και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα, και δεύτερον, τα εθνικά συστήματα υγείας να διαθέτουν ικανοποιητικές δυνατότητες σε ό,τι αφορά κυρίως στα κρεβάτια εντατικής, το ιατρικό προσωπικό και τον εξοπλισμό. Τα περιοριστικά μέτρα θα πρέπει να αίρονται πρώτα σε τοπικό επίπεδο και σταδιακά το άνοιγμα να επεκτείνεται. Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι θα επιτρέψει σε περίπτωση που καταστεί αναγκαίο, την άμεση επαναφορά των περιορισμών. 

Ένα άλλο σημαντικό σημείο του σχεδίου της Κομισιόν είναι η πρόβλεψη ότι τα μέτρα θα αίρονται σε διαφορετικό χρονικό σημείο, έτσι ώστε ανάμεσα στα μεμονωμένα βήματα να μεσολαβεί, ενδεικτικά, ένας μήνας. Αυτό θεωρείται αναγκαίο, διότι η επίδραση των μέτρων μόνο όταν παρέλθει ένα μακρύ χρονικό διάστημα είναι μετρήσιμη. Ένα άλλο σημείο του σχεδίου είναι ότι οι συναθροίσεις πολλών ανθρώπων θα πρέπει να επιτρέπονται επίσης σταδιακά. Τα μαγαζιά μπορούν να ανοίξουν και πάλι, αλλά με πολλούς περιορισμούς. Για παράδειγμα, ο αριθμός των πελατών, που θα επιτρέπεται να βρίσκονται μαζί στον ίδιο χώρο, πρέπει να είναι πολύ περιορισμένος. Για σχολεία συνιστάται ικανοποιητική απόσταση των μαθητών ενδεχομένως με μαθητές μικρότερων τάξεων.

Ειρήνη Αναστασοπούλου/ dpa/ die Welt