Η μαγεία του ραδιοφώνου στην εποχή της τεχνολογίας

Πολλές φορές προαναγγέλθηκε ο θάνατός του, ιδιαίτερα από τότε που βγήκε η τηλεόραση. Άλλες τόσες όμως επέζησε διαψεύδοντας τις Κασσάνδρες. Σήμερα, ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει. Βρίσκεται παντού, μέσα και έξω από το σπίτι. Έχει πιστούς φίλους που επιμένουν ότι τίποτα στον κόσμο δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη μαγεία του ήχου του ραδιοφώνου. Πόσο όμως έχει προσαρμοστεί το μέσο στις επιταγές της τεχνολογίας;

Στροφή προς ακροατές νεώτερης ηλικίας

Σήμερα ο ανταγωνιστής του ραδιοφώνου δεν είναι πλέον η τηλεόραση, αλλά το διαδίκτυο. Πολλοί προτιμούν να ακούν μουσική μέσω ίντερνετ. Έτσι, το μονοπώλιο επιλογής μουσικών κομματιών έχει ξεφύγει από τους ραδιοφωνικούς παραγωγούς. Τι θα μπορούσαν να κάνουν οι σταθμοί για να μην χάσουν τη σημασία τους στον αιώνα της ψηφιακής τεχνολογίας; Καταρχήν, στη Γερμανία 3 στους 4 Γερμανούς ακούν καθημερινά ραδιόφωνο, 252 λεπτά ημερησίως, όπως κατέδειξε έρευνα της οργανισμού αναλύσεων Agma. Πρόκειται για ποσοστό που μένει σταθερό εδώ και πολλά χρόνια. Μόνο η τηλεόραση με ποσοστό προτίμησης στο 80% είναι πιο αγαπητή. Άρα, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας; Όχι, ακριβώς. Ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό, δηλαδή 81% συγκεντρώνει το ραδιόφωνο στις ηλικίες από 50 ως 69 χρονών. Στην ηλικιακή ομάδα από 14 ως 29 χρονών το σχετικό ποσοστό έπεσε κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία δέκα χρόνια. Άρα χρειάζεται εκσυγχρονισμός. Πολλά ραδιόφωνα προσπαθούν να προσελκύσουν νέες ακροατές με παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσφέροντάς εφαρμογές για το κινητό. Εάν αυτό επαρκεί, θα το δείξει το μέλλον.
Πάντως για να αυξηθεί η δημοτικότητα του συγκεκριμένου μέσου δύο παράγοντες είναι αποφασιστικής σημασίας, υποστηρίζει ο επικοινωνιολόγος Κίρον Πάτκα από το Πανεπιστήμιο του Τίμπιγκεν: ο προσωπικός λόγος του δημοσιογράφου και ο τοπικός χαρακτήρας των πληροφοριών που μεταδίδει.

Ράδιο α λα καρτ

Παλτό ή καμπαρντίνα; Μποτιλιάρισμα ή ανοιχτός δρόμος; Τέτοιες πληροφορίες δεν μπορούν να προσφέρουν πάροχοι ραδιοφώνου μέσω streaming, αν και η Apple το προσπαθεί. Έχει ενσωματώσει ένα ραδιόφωνο στις υπηρεσίες streaming, με παρουσιαστές που επί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, και ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται ο ακροατής, προσφέρουν ένα καταπληκτικό πρόγραμμα. Αλλά αυτή η παγκοσμιοποιημένη προσφορά έρχεται σε αντίθεση με την επιταγή για παροχή τοπικών ειδήσεων, γι αυτό και η προσπάθεια δεν έχει προοπτική επιτυχίας. Ένα ισχυρό πλεονέκτημα του ραδιοφώνου είναι η χρήση του παράλληλα με ο,τιδήποτε άλλο. Ο ακροατής δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα άλλο από το να ακούει.

Αυτό όμως δεν αρκεί για να κερδίσει νεαρής ηλικίας άτομα. Το μυστικό κρύβεται στη εξατομίκευση του μέσου, στο πεδίο του προγράμματος και της διαφήμισης, λένε η Ρόμυ Φρέλιχ και ο Γκόλο Φέλμερ. Σε όποιον δεν αρέσουν τα αθλητικά, μπορεί να επιλέξει άλλο πρόγραμμα. Σε όποιον αρέσει πρόγραμμα λόγου, με το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να ακούει μόνο ρεπορτάζ και ειδήσεις. Το ίδιο ισχύει και με τις διαφημίσεις. Ράδιο α λα καρτ δηλαδή, που μπορεί να πάρει προωθημένη μορφή καλύπτοντας πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα και ανάγκες. Είναι η πρόκληση της επόμενης δεκαετίας. Μέχρι τότε είναι βέβαιο ότι το ραδιόφωνο δεν θα πεθάνει.

Dpa/Ειρήνη Αναστασοπούλου