Η εύθραυστη δημοκρατία στη Βουλγαρία

Είναι η δημοκρατία χρήσιμη ή επιβλαβής για τη Βουλγαρία; Αυτό ήταν το ερώτημα που τέθηκε πρόσφατα στους πολίτες στο πλαίσιο δημοσκόπησης που διενήργησε το βουλγαρικό ινστιτούτο Μediana. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων προκάλεσε αντιδράσεις, μιας και αυτά ήταν αμφίσημα:Το 38% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η εμπέδωση των δημοκρατικών θεσμών μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα για την πολιτική πορεία της χώρας. Από την άλλη πλευρά, το 35% βλέπει με έντονο σκεπτικισμό έως και αντιπάθεια τη σύγχρονη βουλγαρική εκδοχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Η ροπή της Βουλγαρίας προς λαϊκίστικα έως ακροδεξιά πολιτικά πρότυπα είναι μεγάλη, όπως σημειώνει ο ερευνητής Κόλιο Κόλεφ από το ινστιτούτο Μediana. Δε διστάζει μάλιστα να πει πως σε πολλές περιπτώσεις οι πολιτικές πρακτικές στη χώρα θυμίζουν την εθνικοσιαλιστική Γερμανία της δεκαετίας του 1930. Το μόνο δημοκρατικό αντίβαρο που φαίνεται να κρατά τις πολιτικές ισορροπίες τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι έξωθεν επιβαλλόμενες συστάσεις και κυρώσεις σε περίπτωση αντιδημοκρατικών παρεκβάσεων.

Λαϊκισμός και εθνικισμός

Tα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Αντόνι Γκαλάμποφ, επικρατεί ένα γενικό κλίμα καχυποψίας και επιφύλαξης απέναντι στα πολιτικά κόμματα και στη λειτουργία των κοινοβουλευτικών θεσμών εν γένει. «H δημιουργικότητα και η ελευθερία δίνουν τη θέση τους στον άκρατο λαϊκισμό», σημειώνει ο Γκαλάμποφ.

Χαρακτηριστική είναι μάλιστα η περίπτωση του βουλγαρικού εθνικιστικού κόμματος «Aτάκα», το οποίο αρνείται το Ολοκαύτωμα και κερδίζει ολοένα και περισσότερους υποστηρικτές. Με μία πολιτική ιδεολογία, η οποία προτάσσει την οικονομική ανέλιξη του βουλγαρικού έθνους, το ακροδεξιό κόμμα προσπαθεί να εδραιώσει την επιροή του στους κόλπους της βουλγαρικής κοινωνίας. Το γεγονός μάλιστα ότι ένα μεγάλο ποσοστό των Βουλγάρων πολιτών βάζουν την εθνική ασφάλεια πάνω από την εμπέδωση του κράτους δικαίου και των ατομικών ελευθεριών δίνει πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια αντίστοιχων ιδεολογημάτων.

Επιπλέον, το πρόβλημα της διάχυτης διαφθοράς και οι αμφιλεγόμενες πρακτικές της συντηρητικής κυβέρνησης του Μπόικο Μπορίσοφ για την καταπολέμησή της, όπως για παράδειγμα οι ευρύτατες τηλεφωνικές υποκλοπές και παρακολουθήσεις, προκαλούν έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες, λίγα μόλις χρόνια μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ.

Λύση για την ελληνική κρίση με υπογραφή...Μπορίσοφ

Η συντριπτική πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στη δημοσκόπηση θεωρεί ότι προτεραιότητα της βουλγαρικής κυβέρνησης πρέπει να είναι η ευημερία της χώρας. Η κυβέρνηση Μπορίσοφ βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς οι επιλογές φαίνονται πλέον περιορισμένες υπο τη σκιά της παρούσας οικονομικής και πολιτικής συγκυρίας στο πλαίσιο της ευρω-κρίσης. Ωστόσο συνεχίζει το δημαγωγικό της έργο και ρίχνεται δυναμικά σε ένα παιχνίδι εντυπώσεων και ατέρμονης πολιτικής ρητορείας, τόσο σε βουλγαρικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Μάλιστα ο Μπορίσοφ δεν δίστασε πρόσφατα να πάρει ευθέως θέση και για την ελληνική κρίση. Προτείνει για την Ελλάδα μία κατακόρυφη μείωση αποδοχών και συντάξεων στα 100 με 150 ευρώ μηνιαίως, κατά το βουλγαρικό πρότυπο. Σύμφωνα με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό, αυτή είναι μια ενέργεια που θα μπορούσε ενδεχομένως να δώσει στη γείτονα χώρα γρήγορη λύση για την έξοδό της από την οικονομική κρίση.

Αlexander Andreev / Δήμητρα Κυρανούδη
Υπεύθ. Σύνταξης: Γιάννης Παπαδημητρίου