Η Βραζιλία διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο

Το Ρίο ντε Τζανέιρο φιλοξενεί από σήμερα την τριήμερη Σύνοδο του ΟΗΕ για το περιβάλλον Rio+20. Είκοσι χρόνια μετά την πρώτη περιβαλλοντική σύνοδο του ΟΗΕ, που είχε πραγματοποιηθεί και τότε στη βραζιλιάνικη πόλη. Εκεί αναμένονται περισσότεροι από 100 επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων, οι οποίοι αναμένεται να θέσουν το πλαίσιο για ένα οικονομικό μοντέλο που δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην εξοικονόμηση των φυσικών πόρων και να καταλήξουν σε συμφωνία για στρατηγικές βελτίωσης της προστασίας του περιβάλλοντος. Ήδη πριν να αρχίσουν οι συνομιλίες περιβαλλοντικές οργανώσεις άσκησαν δριμεία κριτική στο προσχέδιο της τελικής διακήρυξης της συνόδου, χαρακτηρίζοντάς την «πικρή απογοήτευση».Η σημερινή συνάντηση δίνει αφορμή να εξεταστεί από πιο κοντά η ραγδαία ανάπτυξη των τελευταίων ετών στη Βραζιλία.

Η ανακοίνωση του Κέντρου Οικονομικής και επιχειρηματικής Έρευνας του Λονδίνου το Δεκέμβριο του 2011 ήταν μία επιβράβευση για τις επιδόσεις της βραζιλιάνικης οικονομίας. Σύμφωνα με αυτήν, η θεαματικοί δείκτες ανάπτυξης προώθησαν τη Βραζιλία στην 6η θέση της λίστας των ισχυρότερων οικονομιών μπροστά από τη Μ.Βρετανία. Η χώρα, που πριν από δύο δεκαετίες εμφάνιζε υπερπληθωρισμό και ήταν αντιμέτωπη με τις επιπτώσεις του έκπτωτου δικτατορικού καθεστώτος, είναι σήμερα περιζήτητος επενδυτής στην Ευρώπη.

Στόχος η αύξηση της πολιτικής επιρροής

«Τη χρονιά κατά την οποία όλες οι άλλες χώρες του κόσμου έχασαν θέσεις εργασίας, εμείς δημιουργήσαμε περισσότερες από 2 εκατ. νέες. Κι ενώ οι μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις είχαν μηδενική ή και αρνητική ανάπτυξη, εμείς εμφανίζουμε καλούς ρυθμούς ανάπτυξης» υπογράμμισε η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ.

Η Βραζιλία εξελίχθηκε από το 2002 σε ένα από τα ισχυρότερα κράτη παγκοσμίως. Οι εξαγωγές κρέατος, σιδηρομεταλλεύματος και σόγιας, σε συνδυασμό με μία εσωτερική αγορά 195 εκατ. ανθρώπων της επέτρεψαν να αναδειχθεί σε ηγετική δύναμη της Λατινικής Αμερικής. Η Ντίλμα Ρούσεφ φιλοδοξεί τώρα να εκμεταλλευτεί την εξέχουσα οικονομική της ισχύ προκειμένου να αυξήσει την πολιτική της επιρροή, για παράδειγμα εντός των ΗΕ.

«Δεν μπορεί να γίνει μεταρρύθμιση του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ χωρίς να συμπεριληφθούν μερικές σημαντικές χώρες, όπως η Ινδία και η Βραζιλία. Χώρες με μεγάλο πληθυσμό και τεράστια έκταση, που θεωρούνται σήμερα ως μεγάλες αναδυόμενες δυνάμεις του πλανήτη», δήλωσε η Βραζιλιάνα πρόεδρος.

Ως σημαντική εξαγωγική χώρα η Βραζιλία εξαρτάται και επηρεάζεται από τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές. Σε αυτό προστίθενται και οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Η υποτίμηση του δολαρίου και η άνοδος του εγχώριου νομίσματος (ρεάλ) ασκούν το τελευταίο διάστημα ισχυρές πιέσεις στο εξαγωγικό εμπόριο της Βραζιλίας.

Παραμένει η ακραία φτώχια

Ο κοινωνιολόγος του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο Ντεμέτριο Μανιόλι εκτιμά ότι σύντομα θα ανακοπεί η εντυπωσιακή αναπτυξιακή πορεία.
«Η Βραζιλία είναι κατά βάση εξαγωγέας πρώτων υλών και ‘λιμάνι’ συγκέντρωσης κεφαλαίων, που επιδιώκει να επωφεληθεί από τις διαφορές επιτοκίων. Η κυβέρνηση της χώρας χρησιμοποίησε αυτή τη ροή κεφαλαίων για να χρηματοδοτήσει την κοινωνική πολιτική της. Η οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων ετών στη Βραζιλία δεν θα συνεχιστεί επειδή δεν είναι βιώσιμη».

Η Βραζιλία στέκει τώρα ενώπιον μεγάλων προκλήσεων. Η διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου το 2014 και των Ολυμπιακών Αγώνων δύο χρόνια αργότερα απαιτούν ένα πρόγραμμα ταχείας ανάπτυξης και βελτίωσης των φτωχών υποδομών. Την ίδια ώρα και παρά τις προόδους που έγιναν από το 2002, 16 εκατ. Βραζιλιάνοι εξακολουθούν να ζουν σε ακραίες συνθήκες φτώχιας.

Julio Segador / Άρης Καλτιριμτζής
Υπεύθ. σύνταξης:Ειρήνη Αναστασοπούλου