«Ζητά η ΕΕ την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα;»
20 Φεβρουαρίου 2020«Oι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Μ. Βρετανίας ενδεχομένως να μην αφορούν μόνο τις ποσοστώσεις της αλιείας και τους δασμούς αλλά και τη ζωοφόρο του Παρθενώνα» αναφέρει σε ρεπορτάζ η Süddeutsche Zeitung με τίτλο ««Ζητά η ΕΕ από το Λονδίνο τον επαναπατρισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα;» και σημειώνει: «Με πρωτοβουλία της Ελλάδας και με την υποστήριξη της Ιταλίας και της Κύπρου, συμπεριλήφθηκε στο διαπραγματευτικό σχέδιο της ΕΕ, ρήτρα σύμφωνα με την οποία ‚πολιτιστικά αγαθά που έχουν μεταφερθεί παράνομα‘ πρέπει να επιστραφούν στις χώρες προέλευσής τους‘. Η διάταξη αυτή προβλέπεται προκειμένου να τεθεί το θέμα των παράνομα εξαγόμενων αρχαιοτήτων».
Τα γλυπτά και το Brexit
Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ «στο Λονδίνο φοβούνται ότι η Ελλάδα υπολογίζει με τον τρόπο αυτόν να πάρει πίσω τα γλυπτά της Ακρόπολης, τα οποία εδώ και διακόσια χρόνια εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο. Οι Έλληνες ζητούν την επιστροφή τους για χρόνια χωρίς επιτυχία». Το δημοσίευμα κάνει μάλιστα αναφορά σε πρόσφατες δηλώνεις της υπ. Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, η οποία έκανε λόγο για «προφανή κλοπή». Στη συνέχεια το ρεπορτάζ κάνει αναφορά στην ιστορία», στο πώς ο Λόρδος Έλγιν, τότε πρεσβευτής της Μ. Βρετανίας στην Οθωμανική αυτοκρατορία, τα απέσπασε με δόλο από τον Παρθενώνα έχοντας λάβει «επίσημη άδεια» το 1801 και το 1816 τα πούλησε στο Βρετανικό Μουσείο. «Τόσο ο Έλγιν όσο και το Βρετανικό Μουσείο επικρίθηκαν έντονα τον 19ο αιώνα. Ο Χέρμαν φον Πούκλερ-Moυσκάου έκανε λόγο για ‚βεβήλωση‘ της Ακρόπολης, ο Λόρδος Βύρωνας και ο βασιλιάς της Βαυαρίας Λουδοβίκος μιλούσαν καταγγελτικά για ληστεία.
Πολλοί θεωρούν την βρετανική ιδιοποίηση των ‚Ελγίνειων μαρμάρων‘ ως μια από τις πιο εντυπωσιακές κλοπές έργων τέχνης». Όπως αναφέρει το δημοσίευμα επικαλούμενο τους Times «η βρετανική κυβέρνηση έχει θυμώσει με τη διάταξη αυτή. Επιστροφή ‚δεν πρόκειται να γίνει‘ σύμφωνα με έναν εκπρόσωπό της. Και ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, ο Γερμανός ιστορικός τέχνης Χάρτβιγκ Φίσερ, επιβεβαίωσε μιλώντας στο BBC, την επίσημη βρετανική θέση, σύμφωνα με την οποία τα γλυπτά μεταφέρθηκαν ‚με ρητή άδεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας‘, πράγμα που σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να εγείρει αξιώσεις».
Προσφυγόπουλα με σοβαρές ψυχικές διαταραχές στη Μόρια
Μακροσκελές ρεπορτάζ για τα προσφυγόπουλα που ζουν στη Μόρια της Λέσβου και τις ανησυχητικές ψυχικές διαταραχές που αντιμετωπίζουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις ψυχιάτρων και παιδοψυχολόγων φιλοξενεί η Zeit. «Όταν παιδιά προσφύγων φθάνουν στην Ευρώπη, στην πλειοψηφία τους είναι ακόμη υγιή. Γνωρίζουν τον πόλεμο και τη βία, αλλά για κάποια από αυτα η ιστορία της δυστυχίας ξεκινά εδώ, στο προσφυγικό κέντρο της Μόριας στη Λέσβο. Εδώ χτυπά η παράξενη ασθένεια», αναφέρει το ρεπορτάζ σημειώνοντας στη συνέχεια ότι η περίεργη αυτή ψυχολογική νόσος με τα «ανεξήγητα συμπτώματα» που εμφανίζονται σε εμφανώς υγιή παιδιά αποκαλείται «απάθεια». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ «οι γιατροί αναγνωρίζουν τη συγκεκριμένη κλινική εικόνα όταν τα παιδιά γίνονται παθητικά σε τουλάχιστον τρεις από τους ακόλουθους τομείς: στην ομιλία, το φαγητό, την κινητικότητα, την κοινωνική ζωή, την φροντίδα του σώματός τους, την υγιεινή, την διάθεση για λήψη μέτρων περίθαλψης και ενθάρρυνσης. Η ασθένεια αυτή ξεκινά σταδιακά, στη χειρότερη περίπτωση εξελίσσεται σε καταθλιπτική απάθεια μέχρι σε κατατονία, σε μια κατάσταση ακαμψίας». Όπως επισημαίνει το άρθρο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει μια κοινή περιγραφή και εξήγηση της ασθένειας, ενώ συνήθως προσδιορίζεται με πολλές ονομασίες.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, άλλοι παιδοψυχολόγοι από σκανδιναβικές χώρες, κάνουν λόγο επίσης και για το «σύνδρομο παραίτησης» που επίσης παρατηρείται σε πολλά παιδιά και στη Σουηδία αναγνωρίζεται πλέον ως «ψυχική ασθένεια». Στην περίπτωση αυτή βασικό χαρακτηριστικό σύμφωνα με τους ειδικούς είναι η «απώλεια της ελπίδας», ενώ σύμφωνα με τη Σουηδή παιδοψυχολόγο που μιλά στην Zeit «το σύνδρομο αυτό παρατηρήθηκε και στους κρατούμενους των στρατοπέδων συγκέντρωσης μετά τον B´ Παγκόσμιο Πόλεμο». Και στα παιδιά της Μόριας παρατηρείται απώλεια της ελπίδας. «Στη Μόρια λείπουν τα βασικά, καθαρό νερό, τρόφιμα, τουαλέτες, ένα ζεστό κρεβάτι, ένα ήσυχο μέρος για παιχνίδι» παρατηρεί το ρεπορτάζ συμπληρώνοντας ότι «τα παιδιά είναι διαρκώς άρρωστα, καταγγέλλουν οι μητέρες της Μόριας». Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ, «στη Μόρια ζουν για την ώρα πάνω από 6000 παιδιά. Πολλά εξ αυτών για ενάμιση ή δύο χρόνια».
Φ. Λεζερί: Τα όπλα «έσχατο μέσο» για την Frontex
Συνένευξη επίσης στην Ζeit παραχώρησε ο Φ. Λεζερί, επικεφαλής της Frontex. Σε ερώτηση της γερμανικής εφημερίδα σχετικά με το αν οι υπάλληλοι της Frontex δικαιούνται να φέρουν όπλα ο ίδιος απαντά: «Ορισμένοι από τους συνοριοφύλακές μας θα φέρουν όπλα, όπως και οι εθνικοί συνοριοφύλακες». Ο ίδιος αναφέρει επίσης ότι οι συνοριοφύλακες οφείλουν να αποτρέπουν όσους περνούν παράνομα τα σύνορα «διότι διαφορετικά δεν θα έχουμε πια σύνορα» και ότι αυτά είναι «ο πυρήνας της κυριαρχίας ενός κράτους». Σημειώνει ωστόσο ότι «η βία πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται με προσήκοντα τρόπο». Αλλά τι ακριβώς σημαίνει αυτό, διερωτάται ο δημοσιογράφος και ο Φ. Λεζερί απαντά: «Η χρήση όπλων μπορεί να είναι μόνο το έσχατο μέσο. Από τότε που υπάρχει η Frontex, κανένας υπάλληλός μας δεν έχει πυροβολήσει ποτέ». Όσο για την πιο έντονη ανάμνηση που έχει στα πέντε χρόνια που διατελεί στη θέση αυτή, απαντά: «Η επίσκεψή μου στη Λέσβο και τη Χίο τον Σεπτέμβριο του 2015. Υπήρχε παντού χάος». Θεωρεί μάλιστα ότι τότε η κατάσταση ήταν «πολύ χειρότερη» σε σχέση με σήμερα. «Ένα έγινε σε εμένα σαφές: ότι πρέπει να στηρίξουμε την Ελλάδα» λέει χαρακτηριστικά.
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη