Ευρωπαϊκό «καμπανάκι» για την κρίση στη γεωργία

Υπερπροσφορά, χαμηλές τιμές παρέμβασης, αθέμιτος ανταγωνισμός, αλλά και το άκριτο άνοιγμα της ενιαίας αγοράς σε εισαγωγές από όλον τον κόσμο είναι μερικά από τα αίτια της κρίσης. Αυτήν την εβδομάδα, και με αφορμή τη συνεχή υποχώρηση τιμών το τελευταίο χρονικό διάστημα στο χοιρινό κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα οπωροκηπευτικά προϊόντα, οι ευρωβουλευτές συζήτησαν με τον επίτροπο Γεωργίας Φιλ Χόγκαν έκτακτα μέτρα στήριξης για τους ευρωπαίους αγρότες. Πολλοί έκαναν λόγο για μία «κρίση τιμών», αλλά και για τη «χειρότερη κρίση των τελευταίων δεκαετιών στον αγροτικό τομέα».

Πρόκειται για μία συνεχή υποχώρηση του αγροτικού εισοδήματος, η οποία, σε πρώτη ανάγνωση τουλάχιστον, δεν σχετίζεται με την οικονομική κρίση στον ευρωπαϊκό Νότο, εκτιμά ο Μάρτιν Χόισλινγκ, ευρωβουλευτής των Πρασίνων και μέλος της επιτροπής αγροτικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου. «Νομίζω ότι είναι ένα ξεχωριστό πρόβλημα και έχει να κάνει κυρίως με το γεγονός ότι τα τελευταία είκοσι χρόνια η ευρωπαϊκή γεωργική πολιτική συνεχώς απορρυθμίζεται, καθώς προσανατολίζεται στην παγκόσμια αγορά, άρα επηρεάζεται και από όλες τις κρίσεις εκτός συνόρων» λέει ο γερμανός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Γι αυτό έχουμε υπερπαραγωγή σε πολλά προϊόντα, όπως το γάλα και το κρέας, κάτι που προκαλεί περαιτέρω πιέσεις στις τιμές».

«Παλιές λύσεις για νέα προβλήματα»

Από τις αρχές Μαρτίου ο επίτροπος Γεωργίας είχε εξαγγείλει έκτακτα μέτρα, κατ΄αρχήν για τον γαλακτοκομικό τομέα, με βάση το άρθρο 222 της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (ΚΟΑ). Τα μέτρα, που εφαρμόζονται για πρώτη φορά, προβλέπουν μεταξύ άλλων τον διπλασιασμό των κρατικών ενισχύσεων από τα 7.500 στα 15.000 ευρώ κατ΄έτος και την αύξηση των ορίων παρέμβασης για συγκεκριμένα προϊόντα. Κατ΄αυτόν τον τρόπο όμως, υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής Μάρτιν Χόσιλινγκ, η ΕΕ απλώς ανακυκλώνει παλαιότερες λύσεις, οι οποίες δεν είχαν εφαρμοστεί πάντοτε με επιτυχία. «Αντί να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της υπερπαραγωγής, πάμε να κάνουμε αυτό που κάναμε και στη δεκαετία του εβδομήντα ή του ογδόντα: δημιουργούμε τεράστια αποθέματα και προσπαθούμε να αυξήσουμε τις εξαγωγές μέσω επιδοτήσεων» επισημαίνει. «Το αποτέλεσμα είναι ότι από τη μία πλευρά αυξάνεται το κόστος αποθήκευσης, το οποίο τελικά καλείται να πληρώσει ο φορολογούμενος, ενώ από την άλλη πλευρά υποχωρούν και οι διεθνείς τιμές για τον παραγωγό, λόγω των εξαγωγικών επιδοτήσεων».

Ο Μάρτιν Χόσιλινγκ υποστηρίζει ότι αν οι αγρότες επιδοτούνταν για να παράγουν λιγότερο, ο τελικός λογαριασμός για τον ευρωπαίο φορολογούμενο θα ήταν χαμηλότερος από ότι είναι σήμερα. Από την πλευρά της, η αυστριακή ευρωβουλευτής Ελίζαμπετ Κέστινγκερ επικροτεί το μέτρο των εξαγωγικών επιδοτήσεων, επισημαίνει όμως ότι παράλληλα πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τις ανισορροπίες στο εσωτερικό της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς. Όπως επισημαίνει «καλές είναι οι εξαγωγές, αλλά πρέπει να δούμε και τον ρόλο που έχει ο κάθε κρίκος στην αλυσίδα παραγωγής. Βλέπουμε παντού τιμές- ντάμπινγκ, ξεπούλημα, εκβιαστικές κινήσεις από μεγάλες αλυσίδες λιανικής, οι οποίες πιέζουν τον παραγωγό και ιδιαίτερα τον μικρό παραγωγό στην περιφέρεια. Πρέπει να σταματήσει αυτό».

«Κατανόηση» Χόγκαν, αλλά...

Όσο για το άνοιγμα των ευρωπαϊκών αγορών στις αναπτυσσόμενες χώρες, δεν φαίνεται να αμφισβητείται- από τη στιγμή μάλιστα που η Κομισιόν το αξιοποιεί ως εργαλείο αναπτυξιακής βοήθειας και πολιτικής παρέμβασης. Αλλά σήμερα έχουμε οδηγηθεί πλεόν σε μία παράδοξη κατάσταση, προειδοποιεί ο βρετανός ευρωβουλευτής του Εργατικού Κόμματος Πωλ Μπράνεν, μιλώντας στην Ολομέλεια του Στρασβούργου: « Έχουμε καταλήξει να μην μπορούν κάποιοι αγρότες να καλύψουν ούτε το κόστος παραγωγής τους. Αυτό δεν είναι δίκαιο. Θυμάμαι ότι πριν από είκοσι χρόνια εργαζόμουν για να καταπολεμήσω τις διακρίσεις που υφίστανται οι αγρότες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Και σήμερα έχουμε πολλά προϊόντα από τις αναπτυσσόμενες χώρες- τσάι, καφέ, μπανάνες, κακάο- για τα οποία οι παραγωγοί λαμβάνουν δίκαιες τιμές. Απομένει τώρα να κάνουμε το ίδιο και για τους ευρωπαίους αγρότες».

Ο επίτροπος Γεωργίας Φιλ Χόγκαν δηλώνει ότι «κατανοεί» τα παράπονα, αλλά δεν μπορεί να αναλάβει δράση παρά μόνο στα πλαίσια της υφιστάμενης νομοθεσίας. Επιπλέον όμως, ρίχνει το «μπαλάκι» στα κράτη-μέλη, θυμίζοντας ότι από τον περασμένο Σεπτέμβριο είχε διαθέσει 400 εκ. ευρώ για ενισχύσεις, από τα οποία μέχρι σήμερα έχουν απορροφηθεί μόλις 162 εκατομμύρια...

Γιάννης Παπαδημητρίου