Ευρω-διαμάχες για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Την εισηγητική έκθεση υπογράφει η Σλοβάκα ευρωβουλευτής των σοσιαλδημοκρατών Μόνικα Φλασίκοβα-Μπένοβα, με εκτενείς αναφορές στα δικαιώματα των μειονοτήτων καθώς και στην προστασία των αλλοδαπών και των αιτούντων άσυλο. Επίσης στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου καταδικάζονται τα αυξανόμενα φαινόμενα ξενοφοβίας και αντισιμητισμού σε πολλά κράτη-μέλη. Διχασμένο εμφανίζεται το Κοινοβούλιο σε κοινωνικά δικαιώματα όπως η νομιμοποίηση των αμβλώσεων, ο γάμος μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου και το δικαίωμα στην ευθανασία.

Η τελική διατύπωση του κειμένου προκάλεσε την έντονη αντίδραση ομιλητών όπως η ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος από την Πολωνία Άννα Ζαμπόρσκα: «Έχω σημαντικές αντιρρήσεις για την έκθεση αυτή: αμφισβητεί την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, παρεμβαίνει στις εθνικές αρμοδιότητες των κρατών-μελών και εισάγει νέα δικαιώματα τα οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να τα θεωρήσουμε θεμελιώδη δικαιώματα. Η τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι αρμοδιότητα των δικαστηρίων, τα οποία δεν είναι δυνατόν να επιθεωρούνται ή να βαθμολογούνται από υπερεθνικούς οργανισμούς».

Έντονες αντιδράσεις εξέφρασαν και συντηρητικοί βουλευτές από την Αυστρία και τη Βρετανία. Αντιθέτως πολλοί ομιλητές απένειμαν εύσημα στην εισηγήτρια, ενώ η αρμόδια Επιτροπος Βίβιαν Ρέντινγκ συνέστησε υπομονή, εωσότου εμπεδωθεί στη έννομη τάξη της ΕΕ ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, όπως προβλέπει η Συνθήκη της Λισαβόνας. Σκωπτικό το σχόλιο από τον Ιταλό ευρωβουλευτή των σοσιαλδημοκρατών Σέρτζιο Γκαετάνο Κοφεράτι:

«Στην αρχή της συνεδρίασης πανηγυρίζουμε για την απονομή του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στην ΕΕ και στο τέλος της συνεδρίασης καυγαδίζουμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα για τα οποία ακριβώς υποτίθεται ότι πήραμε το βραβείο αυτό. Φοβάμαι λοιπόν ότι η Ευρώπη βραβεύθηκε περισσότερο για το παρελθόν της και λιγότερο για το παρόν» τονίζει ο Ιταλός ευρωβουλευτής.

Αντιπαράθεση των μεγάλων πολιτικών ομάδων

Η συζήτηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα έδειξε και διαφορετικές προσεγγίσεις σοσιαλδημοκρατών και κεντροδεξιάς: η μία πλευρά ήθελε όσο το δυνατόν πιο σαφείς διατυπώσεις που να στηλιτεύουν τα κακώς κείμενα, ενώ η άλλη πλευρά δήλωνε ότι απορρίπτει την «ιδεολογικοποίηση» των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα του Κοινοβουλίου φαίνεται να περνάει τελικά τη θέση του, ότι η έκθεση δεν μπορεί να κάνει αναφορές σε συγκεκριμένες χώρες, όπως λέει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Παπανικολάου.

«Αυτό είναι κάτι που δεν θέλουμε να συμβαίνει γιατί αντιλαμβάνεστε ότι έτσι ανοίγει ο ασκός του Αιόλου. Σε μία τέτοια έκθεση δεν μπορείς να κάνεις αναφορές σε όλες τις περιπτώσεις, σε όλες τις χώρες» τονίζει ο Έλληνας ευρωβουλευτής.

Είναι αυτός ο λόγος που δεν υπάρχει στο κείμενο αναφορά σε κρούσματα ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα; «Γνωρίζουν όλοι τί συμβαίνει στην Ελλάδα σε σχέση με προβλήματα με τη δράση ακραίων ομάδων και φαινόμενα που αναδεικνύουν τη ρατσιστική βία, σε καμία περίπτωση όμως αυτές οι αναφορές δεν έχουν θέση σε ένα τέτοιο κείμενο. Και αυτό δεν το λέω μόνο για την Ελλάδα, το λέω για όλες τις χώρες. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να καταγράψουμε προβλήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να δούμε πώς πρέπει να προχωρήσουμε» λέει ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. στην Deutsche Welle.

Πρωτοβουλία των Πρασίνων για τη ρατσιστική βία;

Η εισηγήτρια των Πρασίνων Τατιάνα Ζντάνοκα δηλώνει ευθέως την αντίθεσή της σε αυτήν την τακτική και προτείνει αξιολόγηση κατά χώρα στην επόμενη έκθεση του είδους, ενώ ο Έλληνας ευρωβουλευτής των Πρασίνων Νίκος Χρυσόγελος δηλώνει ότι θα φέρει το ζήτημα της ρατσιστικής βίας στο Ευρωκοινοβούλιο: «Υπάρχει μια πρωτοβουλία από Έλληνες και άλλους ευρωβουλευτές να τα θέσουμε αυτά με ολοκληρωμένο τρόπο και να παρθούν πρωτοβουλίες- κατ΄αρχήν στο θέμα της τήρησης του νόμου. Δεν πρόκειται απλώς για μια ρητορική, εδώ πρόκειται για παραβίαση της νομοθεσίας, ακόμα και του ποινικού κώδικα. Πρόκειται για μία φρασεολογία ρατσιστική η οποία δεν επιτρέπεται. Σε χώρες όπως η Γερμανία κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι κάποιος είναι εκτός συνταγματικού πλαισίου... » λέει ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων.

Ο Έλληνας ευρωβουλευτής υποστηρίζει μάλιστα ότι μία σχολαστική τήρηση της σχετικής νομοθεσίας θα ήταν προς το συμφέρον της Ελλάδας στην προσπάθειά της να διεκδικήσει καλύτερη αντιμετώπιση από τους Ευρωπαίους εταίρους της σε περίοδο κρίσης: «Όταν εμείς ζητάμε σεβασμό των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών- δηλαδή ζητάμε ότι η κρίση πρέπει να αντιμετωπιστεί με σεβασμό των δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών- με την ίδια έννοια κι εμείς πρέπει να σεβόμαστε τα δικαιώματα των άλλων ανθρώπων που κατοχυρώνονται από διεθνείς συμβάσεις. Εάν εμείς δείξουμε διαφορετική συμπεριφορά τότε θα χάσουμε την υποστήριξη εκείνων των πιο κριτικών κομματιών που υπάρχουν μέσα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες που ζητάνε αλληλεγγύη στην Ελλάδα» λέει ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων.

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο

Υπεύθυνος Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος