«Εποικοδομητικές» συζητήσεις για τον Παρθενώνα

Ανταπόκριση από το Λονδίνο

Δεν είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα απασχολεί την επικαιρότητα και αναφέρεται σχεδόν με κάθε ευκαιρία στη σχέση μεταξύ Βρετανίας και Ελλάδας. Εδώ και δεκαετίες έχει λειτουργήσει ως σημείο τριβής, αλλά και ως σημείο αναγνώρισης των επικοινωνιακών ευαισθησιών των δύο κρατών.

Τη «φωτιά» πυροδότησε τώρα το περιοδικό Economist, στην ετήσια έκδοσή του για τις προβλέψεις της επόμενης χρονιάς. Ως ένας άλλος «βρετανικός καζαμίας», ανέφερε ότι το 2025 θα είναι ένα «έτος εξελίξεων» ενώ προέβλεψε ότι από τη νέα χρονιά τα Γλυπτά του Παρθενώνα «μπορεί τελικά να μετακινηθούν ή τουλάχιστον οι διαπραγματεύσεις για το καθεστώς τους να κάνουν ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός».

Επιμένει στις δηλώσεις του το Μουσείο

Σε μια προσπάθεια της Deutsche Welle να λάβει μια πιο συγκεκριμένη απάντηση σχετικά με το νέο δημοσίευμα και πώς το Βρετανικό Μουσείο αντέδρασε σε αυτό, κορυφαίος υπεύθυνος Τύπου του οργανισμού δεν έδειξε να επιθυμεί να ανοίξει τα χαρτιά της δικής τους ατζέντας. Η απάντηση παρέμεινε ίδια με εκείνη που είχε δοθεί περίπου έναν χρόνο πριν, δηλαδή: «οι συνομιλίες με την Ελλάδα σχετικά με τη συνεργασία για τον Παρθενώνα είναι συνεχείς και εποικοδομητικές».

Σίγουρα οι λέξεις που έχουν χρησιμοποιηθεί, «συνεχείς» και «εποικοδομητικές», δείχνουν ένα πρόσφορο έδαφος για το μέλλον των Γλυπτών του Παρθενώνα και βρίσκονται σε αλληλουχία με τη μελέτη του Economist, παρότι παραμένουν ίδιες εδώ και έναν χρόνο.

Είναι λογικό, αφού το βασικό πρόβλημα και των δύο πλευρών εδώ και δεκαετίες είναι ότι δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει τι θα γίνει σχετικά με την αναγνώριση ιδιοκτησίας των Γλυπτών. Υπενθυμίζεται ότι βασικό «αγκάθι» είναι ο νόμος του βρετανικού κράτους που απαγορεύει την παραχώρηση της ιδιοκτησίας οποιουδήποτε αντικειμένου ανήκει στο Βρετανικό Μουσείο (British Museum Act 1963).

Οι δηλώσεις του Μουσείου συνεχίστηκαν, λέγοντας πως «πιστεύουμε ότι μια τέτοιου είδους μακρά συνεργασία θα φέρει τη σωστή ισορροπία στο να μοιραζόμαστε τα εξέχοντα αντικείμενα με όλο τον κόσμο, αλλά διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της απίστευτης συλλογής που έχει το Βρετανικό Μουσείο».

Άνθρωπος «κλειδί» ο νέος διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου;

Πάντως, ως θετική αλλαγή για τις συζητήσεις εμφανίζεται και ο νέος διευθυντής του Μουσείου, Νίκολας Κάλιναν. Σύμφωνα με τον Economist, χαρακτηρίζεται ως μεταρρυθμιστής, ενώ σε συνέντευξη του ιδίου πριν από λίγες ημέρες στους Financial Times εμφανίζεται ως διπλωμάτης και αισιόδοξος.

Είναι αλήθεια πως και εκείνος, αλλά και ο πρόεδρος του Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν, είναι υπέρ της λύσης ενός μακροπρόθεσμου δανεισμού των Γλυπτών, «με αντάλλαγμα ίσως άλλες αρχαιότητες από την Ελλάδα», όπως γράφει χαρακτηριστικά το περιοδικό Economist.

Στους Financial Times ο ίδιος πάντως δήλωσε πρόθυμος «για συνεργασία», προσθέτοντας ότι πιστεύει πως «όλοι θα ήθελαν να δουν μια συναρπαστική και καινοτόμο λύση», ξεκαθαρίζοντας παράλληλα, μεταξύ άλλων, ότι θα «μιλούσε περισσότερο για μια εταιρική σχέση συνεργασίας, παρά για συζήτηση περί ιδιοκτησίας».

Πού βρίσκεται πολιτικά το ζήτημα;

Το επόμενο βήμα φαίνεται πως θα γίνει στις 2 Δεκεμβρίου, όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να επισκεφθεί το Λονδίνο και τον Βρετανό ομόλογό του. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ζήτημα θα βρεθεί ψηλά στην ατζέντα, καθώς ο Κιρ Στάρμερ έχει δηλώσει ότι δεν θα εμποδίσει οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ Βρετανικού Μουσείου και Ελλάδας.

Παράλληλα, η νέα υπουργός Πολιτισμού της Εργατικής κυβέρνησης Λίζα Νάντι, σύμφωνα με όσα είχε αποκαλύψει τον Σεπτέμβριο στον Guardian, εξετάζει των επαναπατρισμό αρχαιοτήτων και έργων πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται επί του παρόντος σε βρετανικά ιδρύματα, μεταξύ αυτών και το Βρετανικό Μουσείο.