Εξόριστοι ιμπρεσιονιστές στο Λονδίνο

Πόλεμος, αντίσταση, καταστροφή, θάνατοι φίλων και συγγενών, απειλή φτώχειας, φόβος για την απώλεια σπιτιών, καλλιτεχνικών χώρων, ατελιέ. Αυτοί ήταν μερικοί από τους λόγους που οδήγησαν αρκετούς Γάλλους ιμπρεσιονιστές όπως ο Καμίλ Πισαρό και ο Κλωντ Μονέ να βρουν καταφύγιο, αυτοεξόριστοι, στη Μεγάλη Βρετανία, την περίοδο 1870/71. Αυτή την περίοδο η βρετανική Tate Britain παρουσιάζει μια μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στους εξόριστους Γάλλους ιμπρεσιονιστές που έζησαν και μεγαλούργησαν στο Λονδίνο από το 1870 μέχρι το 1904.

Η παραμονή των Παριζιάνων, ως επί των πλείστον, ζωγράφων στη βρετανική πρωτεύουσα επηρέασε και ανανέωσε και τη βρετανική τέχνη. Αυτοί οι «μετανάστες» της τέχνης έφεραν φρέσκο, κεντροευρωπαϊκό αέρα στη Γηραιά Αλβιώνα. Πολλά από τα έργα εκείνης της περιόδου με κλασικά μοτίβα τα κύματα του Τάμεση ή το ιστορικό κτήριο του βρετανικού κοινοβουλίου έχουν γράψει τη δική τους σελίδα στην ιστορία της τέχνης. Χαρακτηριστικοί είναι επίσης οι πίνακες με σκηνές από μεγάλα βρετανικά πάρκα, όπου καταγράφεται με γλαφυρό τρόπο η κοινωνική ζωή της «high society» του Λονδίνου ή ακόμη πίνακες με σκηνές από αγώνες κρίκετ ή ιστιοπλοϊκούς αγώνες.

«Μέσα από τη ζωγραφική τους προέβαλαν μια εντελώς νέα εικόνα του Λονδίνου, που τότε ήταν η μεγαλύτερη πρωτεύουσα του κόσμου με πάνω από τρία εκατομ. κατοίκους», εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Καρολίν Κορμπώ-Πάρσονς. Για τον διευθυντή της ιστορικής λονδρέζικης πινακοθήκης Tate Βritain Άλεξ Φαρκχάρσον η έκθεσή αυτή αποτελεί μια καλή αφορμή για να ξαναδεί κανείς υπό άλλο πρίσμα τις γαλλο-βρετανικές σχέσεις. «Δείχνει ότι η τέχνη έχει μια διεθνή διάσταση και ότι επηρεάζεται από τις εξελίξεις στον κόσμο αλλά και από τις κοινωνικές ανατροπές», αναφέρει ο ίδιος χαρακτηριστικά.

Μια διαφορετική αποτύπωση του Λονδίνου

Στην έκθεση του Λονδίνου, που θα είναι ανοιχτή στο κοινό μέχρι τις 7 Μαΐου, οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν από κοντά πάνω από 100 πίνακες, φωτογραφίες αλλά και ιστορικά ντοκουμέντα αναφορικά με το «νέο κόσμο» που βρήκαν στο Λονδίνο οι Γάλλοι ιμπρεσιονιστές. Ο Μονέ κι ο Πισαρό αγάπησαν τα βρετανικά πάρκα και τον Τάμεση, ενώ ο Τζέιμς Τισό, γεννημένος στη Νάντη της Γαλλίας, εντυπωσιάστηκε από τη βρετανική δεινότητα στην ιστιοπλοΐα κι έτσι σε πολλά έργα του βλέπουμε πλοία και ιστιοφόρα. Από την πλευρά του ο επίσης Παριζιάνος Άλφρεντ Σίσλεϋ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην εικαστική καταγραφή των συνηθειών της βρετανικής ελίτ.

Στην ίδια έκθεση εκτίθενται ακόμη πίνακες του Ζαν-Μπατίστ Καρπώ και Ζυλ Νταλού καθώς και κάποια γλυπτά του Ροντέν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης και χειρόγραφα, επιστολές και σημειώματα των Γάλλων ζωγράφων, όπου περιγράφουν την πολιτική και κοινωνική κατάσταση στο Παρίσι, την τρίμηνη πρωσική πολιορκία αλλά και την αντίσταση της Παρισινής Κομμούνας, η οποία και οδήγησε πολλούς εξ αυτών στο δρόμο της εξορίας.

Τέλος, το highlight της έκθεσης είναι όμως σίγουρα οι 19 πίνακες του Μονέ με τη βρετανική βουλή, σε μπλε, μωβ, κόκκινους και πορτοκαλί τόνους. Σύμφωνα με την Tate Britain είναι η πρώτη φορά από το 1973 που παρουσιάζονται συγκεντρωτικά αυτοί οι πίνακες κάτω από την ίδια στέγη.

Άνα Τομφόρντε, dpa / Δ. Κυρανούδη