Ελπίδες για τη Συρία από την Αστάνα

Άλλη μια προσπάθεια στήριξης της ειρήνευσης στη Συρία ξεκινά σήμερα στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα, υπό την αιγίδα της Ρωσίας, της Τουρκίας και του Ιράν. Πρόκειται για την ενίσχυση της τρίτης συμφωνίας εκεχειρίας, που συμφωνήθηκε μέσα στο 2016 με τη διαμεσολάβηση της Ρωσίας και η οποία όμως συνεχώς παραβιάζεται.

Εκεχειρία και ανθρωπιστική βοήθεια

Η διάρκεια των εργασιών έχει οριστεί καταρχήν για δύο μέρες και σε αυτές θα συμμετάσχουν εκτός από τους εκπροσώπους των τριών χωρών που φιλοξενούν τη συνάντηση εκπρόσωποι από πολλές αραβικές χώρες. Τις ΗΠΑ ως παρατηρήτρια χώρα θα εκπροσωπήσει ο αμερικανός πρέσβης στο Καζακστάν, μιας και ο νέος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να μην αποστείλει αντιπροσωπεία. Αρχικά ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ Αλ Άσαντ, ο οποίος επίσης θα εκπροσωπηθεί, έδωσε την εντύπωση σε κάποια πρόσφατη ομιλία του ότι στην Αστάνα θα τεθούν επί τάπητος πολλά θέματα. «Είμαστε πρόθυμοι να διαπραγματευτούμε για τα πάντα, για το τέλος της διένεξης στη Συρία ή για το μέλλον της χώρας. Όλα στο τραπέζι, δεν υπάρχουν όρια στις διαπραγματεύσεις».
Ωστόσο, προϊόντος του χρόνου, έγινε σαφές ότι στην Αστάνα θα συζητηθεί η συμφωνία εκεχειρίας που συμφωνήθηκε τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου και η οποία δεν τηρείται. Επιλέον και οι δύο πλευρές, τόσο οι υποστηρικτές του Άσαντ όσο και οι πολέμιοί, του θα συζητήσουν και τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας, η οποία παρά την εκεχειρία δεν φτάνει στους ανθρώπους. 

Την ένοπλη αντιπολίτευση θα εκπροσωπήσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα καθίσουν μέλη από ομάδες και συμμαχίες ανταρτών. Οι περισσότερες είναι ισλαμιστικές. Επικεφαλής τους είναι ο Μοχάμεντ Αλούς, εκ των ηγετικών στελεχών του Στρατού του Ισλάμ, που αρχικά τάχθηκε υπέρ της ίδρυσης ενός ισλαμιστικού κράτους στη Συρία.

Αγνωστο το μέλλον του Άσαντ

Στο μεταξύ ο Αλούς φαίνεται να έχει ασπαστεί πιο μετριοπαθείς θέσεις. Εκτός διαπραγματεύσεων έχουν τεθεί φυσικά το Ισλαμικό Κράτος και το πρώην μέτωπο Αλ Νούσρα, το οποίο θεωρείται επίσης τρομοκρατική οργάνωση. Ο Μπουρχάν Γκαλιούν, εκπρόσωπος της συριακής αντιπολίτευσης έδωσε το περίγραμμα της συνάντησης: «Η συνάντηση στην Αστάνα θα περιοριστεί σε στρατιωτικά θέματα για να συζητηθεί η εκεχειρία ανάμεσα στις αντίπαλες πλευρές. Όλα τα υπόλοιπα θα γίνουν στη Γενεύη».

Την ίδια άποψη έχει και ο ΟΗΕ, που θεωρεί την Αστάνα ως προστάδιο για την αναθέρμανση των διαπραγματεύσεων της Γενεύης, υπό την αιγίδα του διεθνούς οργανισμού, οι οποίες ίσως επαναληφθούν αρχές Φεβρουαρίου. Εάν όλα κυλήσουν ομαλά, τότε η βάση των διαπραγματεύσεων θα είναι οι συμφωνίες της Γενεύης του 2012, σύμφωνα με τις οποίες η εκεχειρία θα δρομολογήσει το επόμενο στάδιο της πολιτικής μετάβασης στη χώρα. Εάν ο Μπασάρ Αλ Άσαντ θα είναι κομμάτι αυτής της φάσης, δεν προσδιορίζεται από τις συμφωνίες. Από την πλευρά της η αντιπολίτευση ζητά την παραίτησή του από το αξίωμα του Προέδρου πριν ξεκινήσει η διαδικασία της πολιτικής μετάβασης. Θεωρεί ότι δεν διαθέτει την απαραίτητη νομιμοποίηση και ότι τα χέρια του είναι βαμμένα στο αίμα. Ο ίδιος ο Ασάντ συνεχίζει ωστόσο να εμφανίζεται ως ο μόνος εκπρόσωπος του συριακού λαού.

WDR/ Μπεργκ Μπλάσκε/ Ειρήνη Αναστασοπούλου