Εκλογές στον αστερισμό της λιτότητας

Την Κυριακή οι Πορτογάλοι θα έχουν την ευκαιρία να τοποθετηθούν επί του σκληρότατου προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης που υιοθέτησε η χώρα τους εν καιρώ κρίσης το 2011. Ο λόγος για το πρόγραμμα στήριξης ύψους 78 δις, το οποίο έφερε διαρκείς περικοπές δαπανών και τρία χρόνια ύφεσης. Σύμφωνα με όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο κεντροδεξιός συνασπισμός Portugal à Frente (Πορτογαλία Μπροστά) του πρωθυπουργού Πάσος Κοέλιο αναμένεται να απολέσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και συνεπώς την εξουσία.

Αν και ο συνασπισμός αναμένεται να αναδειχθεί και πάλι πρώτη δύναμη και να συγκεντρώσει μεταξύ 37 % και 40 %, υπολείπεται σημαντικά του εντυπωσιακού ποσοστού που είχε λάβει το 2011, όταν είχε συγκεντρώσει 50,4 %. Το αντιπολιτευόμενο Partido Socialista (Σοσιαλιστικό Κόμμα) αναμένεται να λάβει το 31 % έως 33 % των ψήφων, αυξάνοντας έτσι ελαφρώς τα ποσοστά του σε σύγκριση με την τελευταία εκλογική αναμέτρηση (28 %). Τα δυο υπόλοιπα κόμματα που θεωρείται βέβαιο ότι θα εκπροσωπηθούν στην επόμενη Βουλή είναι η Coligação Democrática Unitária (Ενωτική Δημοκρατική Συμμαχία), ένας συνασπισμός Κομμουνιστών και Πρασίνων, καθώς και το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Bloco de Esquerda (Αριστερό Μπλοκ). Αμφότεροι οι σχηματισμοί έχουν ενισχυθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου με τις δημοσκοπήσεις να τα εμφανίζουν κοντά στο 10 %.

Π. Κοέλιο: Εφικτή η απόλυτη πλειοψηφία

Και τα τρία αριστερά κόμματα έχουν διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να στηρίξουν μια κυβέρνηση μειοψηφίας των συντηρητικών. Αντιθέτως θέλουν να βάλουν τέλος στη λιτότητας της τελευταίας τριετίας. Σε αυτά τα συμφραζόμενα οι προοπτικές τόσο για τον Κοέλιο όσο και για τις Βρυξέλλες δεν είναι τόσο ενθαρρυντικές.

Ο 51 ετών primeiro-ministro όμως όχι μόνον δεν εγκαταλείπει τη μάχη, αλλά αντιθέτως εξαντλεί και τις τελευταίες του δυνάμεις για να πείσει τους συμπολίτες του να τον ψηφίσουν. Σε πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε σε γηροκομείο, ο οικονομολόγος αγκάλιασε τις κυρίες που διέμεναν εκεί και βγάζοντας έναν σταυρό από τη τσέπη του είπε ότι «εμπιστεύομαι τους ανθρώπους» και η απόλυτη πλειοψηφία είναι εφικτή. Ο συνασπισμός του, είπε ο Πάσος Κοέλιο σε άλλη προεκλογική συγκέντρωση, είναι ο μόνος που δεν θα οδηγήσει τη χώρα στο χάος.

«Ανοίξαμε για την Πορτογαλία ένα παράθυρο στο μέλλον, κλείνοντας την πόρτα στην κρίση. Έχουμε λοιπόν τώρα μπροστά μας μέρες ελπίδας και εμπιστοσύνης και τα επόμενα τέσσερα χρόνια μπορούμε να χτίσουμε πάνω σε αυτά. Χάρη στην οικονομική ανάκαμψη οι Πορτογάλοι έχουν περισσότερα χρήματα στη τσέπη τους, υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη ότι η οικονομία ανακάμπτει και πως έτσι δημιουργούνται θέσεις εργασίας σε μια βιώσιμη βάση. Διότι αυτό είναι που χρειάζεται η Πορτογαλία».

Α. Κόστα: Υπόσχεται κατάργηση έκτακτης φορολόγησης

Διαμετρικά αντίθετη είναι φυσικά η ανάγνωση του βασικού πολιτικού του αντιπάλου, Αντόνιο Κόστα. Με βασικό επιχείρημα ότι το δημόσιο χρέος διογκώθηκε ακόμη περισσότερο τα τελευταία τρία χρόνια με παράλληλη συρρίκνωση του ΑΕΠ, ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών ισχυρίζεται ότι η χώρα βρίσκεται σε ακόμη πιο δεινή θέση από ό,τι το 2011. Γι΄ αυτό και ο ίδιος υπόσχεται να αναιρέσει μέρος των μέτρων λιτότητας που επιβλήθηκαν.

«Το έργο των οικονομολόγων που συνέγραψαν το πρόγραμμά μας είναι αξιόπιστο. Υποσχόμαστε μόνον όσα μπορούμε να τηρήσουμε. Συγκεκριμένα θέλουμε να καταργήσουμε μέχρι το 2017 τον έκτακτο φόρο εισοδήματος και να προχωρήσουμε σε μια μεταρρύθμιση της φορολογίας εισοδήματος προκειμένου να απαλλαγεί και πάλι η μεσαία τάξη από το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος της ιστορίας μας».

500.000 Πορτογάλοι έχουν μεταναστεύσει

Πέραν αυτών η αντιπολίτευση επιρρίπτει στην κυβέρνηση Κοέλιο ότι με τη «βίαιη» πολιτική των περικοπών και των φορολογικών αυξήσεων οδήγησε σε ένα άνευ προηγούμενου μαζικό κύμα μετανάστευσης από τη χώρα των 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων, με 500.000 περίπου Πορτογάλους να εγκαταλείπουν από το 2011 την πατρίδα τους. Την ίδια ώρα, σύμφωνα πάντα με εκπροσώπους της αντιπολίτευσης, το ποσοστό των εργαζομένων και υπαλλήλων που πρέπει να καλύψουν τις ανάγκες τους με τον κατώτατο μισθό των 505 ευρώ μηνιαίως, εκτοξεύθηκε από το 11,3 % το 2011 στο 19,6 % το 2014.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Πορτογαλία εξελίχθηκε υπό τη διακυβέρνησή του όντως σε ένα success story, ανταπαντά ο Κοέλιο, λέγοντας ότι ενώ στην Ελλάδα αρχίζει να υλοποιείται ένα τρίτο πακέτο στήριξης, στη χώρα του μειώνεται ο αριθμός των ανέργων και η ανάπτυξη εμφανίζει πλέον θετικό πρόσημο.

Όλα αυτά θα κληθούν να τα «ζυγίσουν» οι πολίτες, προσερχόμενοι στις κάλπες της 4ης Οκτωβρίου.

Κώστας Συμεωνίδης (DW, dpa)