Εγκαινιάστηκε το Κέντρο Νέου Ελληνισμού

Σε εορταστική ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Παρασκευής (6.6.) η τελετή εγκαινίων του Κέντρου Νέου Ελληνισμού (Centrum Modernes Griechenland) στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (Freie Universität).

Η αίθουσα του Μεγάρου Χένρι Φόρντ, όπου λαμβάνουν χώρα οι μεγάλες εκδηλώσεις του πανεπιστημίου, είχε γεμίσει με εκπροσώπους της ακαδημαϊκής κοινότητας, με φοιτητές, με πολιτικούς, διπλωμάτες αλλά και πολλούς ενδιαφερόμενους.

Βασικοί στόχοι του νέου κέντρου, όπως ανέφερε ο διευθυντής του, ο καθηγητής νεοελληνικών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Μίλτος Πεχλιβάνος, είναι η ανάπτυξη της ελληνογερμανικής διεπιστημονικής συνεργασίας, η διοργάνωση επιστημονικών εκδηλώσεων αλλά και η έκδοση λογοτεχνικών και επιστημονικών βιβλίων.

Πρώτα δείγματα των προθέσεων του Κέντρου Ελληνισμού είναι τρεις εκδηλώσεις που διοργανώνει ως τις αρχές Ιουλίου: μια συζήτηση για το πως αντιμετωπίστηκε στη γερμανική κοινή γνώμη η δικτατορία των συνταγματαρχών, με ιδιαίτερη έμφαση στο ρόλο που διαδραμάτισε το ελληνικό πρόγραμμα της Deutsche Welle, ένα Workshop αφιερωμένο στον συγγραφέα Θανάση Βαλτινό και ένα διεθνές συνέδριο για το φαινόμενο του αντισημιτισμού στην Ελλάδα.

Ανάχωμα στον αντιευρωπαϊσμό

Η ίδρυση του Κέντρου Νέου Ελληνισμού δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη γενναία οικονομική στήριξη του Ιδρύματος “Σταύρος Νίαρχος” το οποίο θα καλύπτει κατά τα πρώτα οκτώ χρόνια το 70 % περίπου των εξόδων. Το υπόλοιπο ποσό θα συμπληρώνεται από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο, στο οποίο ανήκει οργανικά το νέο Κέντρο. Μιλώντας στη Deutsche Welle για τα κίνητρα αυτής της δωρεάς, το μέλος της διοίκησης του ιδρύματος, Χριστίνα Λαμπροπούλου, δήλωσε ότι “βασικός στόχος του Ιδρύματος 'Σταύρος Νιάρχος' είναι να δυναμώσει τη φλόγα του ελληνισμού ανά τον κόσμο”. Εκτός αυτού το Κέντρο Νέου Ελληνισμού “δημιουργεί καινούργιες ευκαιρίες για τους νέους στην Ελλάδα και την Κύπρο που τόσο έχουν υποφέρει από την κρίση”. Παράλληλα θα δίνεται η δυνατότητα ανταλλαγής εμπειριών και απόψεων σε θέματα πολιτισμού, της επιστήμης αλλά και των ιδεών - όχι μόνον μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας αλλά και ευρύτερα στον ευρωπαϊκό χώρο.

Την ευρωπαϊκή διάσταση του όλου εγχειρήματος επισήμανε ο πρύτανης του Ελεύθερου Πανεπιστημίου, Πέτερ-Αντρέ Αλτ. Όπως είπε προς τη Deutsche Welle “το Κέντρο θα ασχοληθεί με τη συμβολή της σύγχρονης Ελλάδας στην Ευρώπη από την οπτική γωνιά των ελληνογερμανικών σχέσεων. Εκτός αυτού θα προβάλει την πολιτική, πολιτιστική και λογοτεχνική σημασία της σύγχρονης Ελλάδας από τον δέκατο όγδοο αιώνα ως σήμερα.” Η αναγκαιότητα της ίδρυσης του Κέντρου επιβάλλεται όμως και από τις πολιτικές συγκυρίες, τονίζει ο κ. Αλτ, παραπέμποντας στην άνοδο των αντιευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων: “Οι ευρωεκλογές έδειξαν ότι θα πρέπει να καταβάλουμε ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες για την εδραίωση της ευρωπαϊκής ιδέας, πέραν της νομισματικής ένωσης και των οικονομικών ανισοτήτων. Όσο σημαντικά κι αν είναι, η ευρωπαϊκή ενοποίηση θα επιτευχθεί με τη γνώση των ιστορικών συμφραζόμενων.”

Ελληνογερμανική επιστημονική συνεργασία

Ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης ήταν η κεντρική ομιλία, στα εγκαίνια, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, καθηγητή Βασίλη Σκουρή. Θέμα του ήταν η σημασία του γερμανικού νομικού συστήματός για την καθιέρωση του νομικού συστήματος στο νεοϊδρυθέν ελληνικό κράτος. Η γερμανική αντίληψη για την επιστήμη και τη λειτουργία της στον καιρό της Βαυαροκρατίας είχε ηγεμονικό χαρακτήρα. Πολλοί από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών του 19ου αιώνα ήταν είτε Γερμανοί είτε Έλληνες που είχαν σπουδάσει στη Γερμανία. Στην ομιλία του ο Β. Σκουρής αναφέρθηκε και στον μεγάλο αριθμό Ελλήνων που κατά καιρούς σπούδασαν, ερεύνησαν και δίδαξαν στα γερμανικά πανεπιστήμια. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι ο ίδιος: φοιτητής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου στα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας, κατόπιν διδακτορικό στο Αμβούργο και αργότερα τακτικός καθηγητής διοικητικού δικαίου στο Μπίλεφελντ.

Ας σημειωθεί, τέλος, ότι αρχές τις εβδομάδας (3.6.) εγκαινιάστηκε στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο και ένα δεύτερο επιστημονικό κέντρο που σχετίζεται με την Ελλάδα: το “Κέντρο για τον Αριστοτελισμό Βερολίνου” (Aristotelismus-Zentrum Berlin). Αντικείμενο του είναι η έρευνα της εξέλιξης της αριστοτελικής φιλοσοφίας από την αρχαιότητα ως τον 16ο αιώνα.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης